Heel wat ondernemingen hebben het economisch moeilijk en willen tijdelijk de arbeidsduur van hun werknemers verminderen in afwachting van het heropleven van de economische situatie. Bovendien beperkt het stelsel van de tijdelijke economische werkloosheid zich tot de arbeiders waardoor een vermindering van de arbeidsduur voor bedienden vaak de enige mogelijke maatregel is om een tijdelijk gebrek aan werk te overbruggen. Onderstaand aandacht voor het tijdskrediet, de Vlaamse aanmoedigingspremie en een flexibele arbeidsduur.

Het tijdskrediet laat de werknemer toe om zijn arbeidsovereenkomst tijdelijk volledig of gedeeltelijk te schorsen met de betaling van een uitkering door de RVA.

Er bestaan 3 stelsels van tijdskrediet. Voor ieder stelsel geldt een specifieke tewerkstellingsvoorwaarde en anciënniteitsvoorwaarde:

• Het volledig tijdskrediet of halftijds tijdskrediet waarbij de arbeidsovereenkomst ofwel volledig geschorst wordt ofwel verminderd wordt tot een halftijdse tewerkstelling: maximum 1 jaar, op te nemen per periode van minimum 3 maanden.
• Het 1/5^de tijdskrediet waarbij de werknemer in een 4/5^de regeling tewerkgesteld wordt: maximum 5 jaar, op te nemen per periode van minimum 6 maanden.
• Het halftijds tijdskrediet of 1/5^de tijdskrediet voorbehouden aan werknemers vanaf de leeftijd van 50 jaar: tot aan de pensioenleeftijd, op te nemen per periode van minimum 3 maanden (halftijds tijdskrediet) of minimum 6 maanden (1/5^de tijdskrediet).

In ondernemingen vanaf 11 werknemers kunnen slechts 5% van de werknemers tegelijkertijd tijdskrediet opnemen. De werkgever kan deze drempel echter optrekken ofwel door het sluiten van een ondernemings-CAO ofwel door een wijziging van het arbeidsreglement tenzij een sectorale CAO deze mogelijkheid uitsluit.

In ondernemingen tot 10 werknemers is steeds het individueel akkoord van de werkgever nodig.

De werkgever kan een aanvullende vergoeding betalen aan de werknemer bovenop de uitkering van de RVA. Deze aanvullende vergoeding is onderworpen aan specifieke sociale zekerheidsbijdragen afhankelijk van het type tijdskrediet en de leeftijd van de werknemer.

Vlaamse aanmoedigingspremie

Werknemers tewerkgesteld in een onderneming gevestigd in het Vlaamse Gewest kunnen genieten van een aanmoedigingspremie betaald door de Vlaamse Gemeenschap wanneer zij tijdelijk hun arbeidsduur verminderen omdat de onderneming het economisch moeilijk heeft.

De onderneming moet erkend zijn als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering of moet een belangrijke daling van de economische activiteit kennen. Bovendien moet er een plan opgemaakt worden met vermelding van de arbeidsherverdelingsmaatregelen. Dit plan moet goedgekeurd worden door de Ondernemingsraad, de Vakbondsafvaardiging of het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk. Bij gebrek aan één van deze drie organen in de onderneming, moet het plan in het arbeidsreglement opgenomen worden.

Flexibele arbeidsduur

Het kan nuttig zijn om te werken met flexibele uurroosters teneinde de beschikbare arbeidstijd efficiënt te gebruiken en de overuren te verminderen.

Het stelsel van de kleine flexibiliteit laat een onderneming toe, waar perioden met veel werk en perioden met minder werk elkaar afwisselen, om, binnen bepaalde grenzen, met piek- en dalroosters te werken. Voorwaarde is dat de verschillende uurroosters in het arbeidsreglement opgenomen worden en dat de normale wekelijkse arbeidsduur als een gemiddelde nageleefd wordt over een referteperiode van maximum 1 jaar.

In het kader van de wetgeving op de nieuwe arbeidsregelingen kan er nog flexibeler gewerkt worden. In ondernemingen met een vakbondsafvaardiging moet er een Collectieve Arbeidsovereenkomst op het vlak van de onderneming afgesloten worden. Indien er geen vakbondsafvaardiging is, moet het ontwerp van nieuwe arbeidsregeling voor goedkeuring voorgelegd worden aan het Paritair Comité.