Bedrijven als Siemens, Umicore, Lotus Bakeries en ArcelorMittal stonden in 2000 aan de wieg van Ondernemers voor Ondernemers V.Z.W. (Heverlee). Uitgangspunt van de organisatie was dat armoedebestrijding in het zuidelijk halfrond alleen kans op succes maakt via het ontwikkelen van duurzaam ondernemerschap. In eerste instantie gebeurde dat in samenwerking met niet-gouvernementele organisaties (NGO’s). Waar Ondernemers Ondernemers de management know-how aandroeg, tekenden de NGO’s voor de terreinkennis.

Tot de NGO-partners van Ondernemers voor Ondernemers horen Codéart, Congodorpen, Louvain Coopération, Protos, SOS Faim, Trias, VIA Don Bosco en Vredeslanden, elk met zijn specifieke focus (landbouw, opleiding, infrastructuur, …).

Tweede pijler

Vanuit het besef dat de organisatie een deel van zijn doelgroep miste, zette Ondernemers voor Ondernemers in 2013 een B2B-model op. Bij ondernemers en ondernemende mensen bleek heel wat interesse te bestaan om buiten de NGO-constellatie te werken. “Grote bedrijven werken liefst met NGO’s, KMO’s en particulieren (lees: ex-ceo’s of -bedrijfsleiders, nvdr.) gaan bij voorkeur rechtstreeks tewerk”, weet consulent-vrijwilliger Jules Beernaert.

Bovendien, zo klinkt het, komt een bepaald deel van de doelgroep in de NGO-werking niet aan de bak. “Niet enkel NGO’s moeten zich met ondernemerschap bezig houden of ondernemersgerichte initiatieven nemen. In het zuidelijk halfrond lopen behoorlijk wat ondernemende mensen rond, die niet aan de nodige financiën raken om hun zakelijk initiatief op te zetten. Aan de basis bestaat weliswaar de mogelijkheid van micro-financiering. Investeringsfondsen mikken dan weer op de grotere projecten. Bedrijfsleiders met een financieringsnood van 5.000 tot 100.000 euro geraken moeilijk aan de bak. En al zeker bij de banken niet. Dat is de doelgroep waar we met Ondernemers voor Ondernemers voor gaan”.

Luc Bonte erkent dat de uitbouw van de B2B-poot niet zonder slag of stoot ging. De NGO’s voelden zich initieel in hun werking bedreigd. Ten onrechte blijkbaar want inmiddels blijken beide pijlers elkaar te versterken. In 2013 zette Ondernemers voor Ondernemers één project ter waarde van 10.000 euro op. Twee jaar terug werd afgeklokt op vijf projecten, samen goed voor 300.000 euro.

Binnen de B2B-pijler gaat Ondernemers voor Ondernemers zelf op zoek naar bedrijfjes met potentieel. De organisatie analyseert hun business-plan of ondersteunt hen bij het opmaken ervan. Na een duurzaamheidscheck worden valabele projecten aan de kandidaat-sponsoren aangeboden.

Nieuwe subdivisie binnen B2B-luik

De sponsoring van NGO-projecten is structureler dan de B2B-investeringen in private ondernemingen. Een nieuwe investering wordt doorgaans pas overwogen nadat het kapitaal door de begunstigde is terugbetaald. Ook ontbreekt voor de projecten soms de nodige omkadering. Een en ander gaf aanleiding tot de oprichting van een Ondernemers voor Ondernemers-investeringsfonds. Andermaal vanuit de gekende insteek.

Luc Bonte: “Uiteraard bestaan er al investeringsfondsen voor duurzame projecten. Om overhead-redenen mikken die doorgaans op projecten van 100.000 euro of meer. Met als gevolg dat kleine ondernemers opnieuw in de kou blijven staan. Tegen medio dit jaar hopen we het fonds met 300.000 euro te spekken. Op termijn moet een verdubbeling van dat bedrag mogelijk zijn”.

Binnen voornoemde constellatie is het het Fonds dat in projecten investeert, in co-financiering met de individuele ondernemer. “Uitdaging is bedrijven aan te zetten tot instappen in het rollend fonds. Van die ondernemingen verwachten we dat ze ons als organisatie het vertrouwen geven om de zaken op professionele wijze af te handelen. Het nieuwe fonds zal leningen toestaan van maximaal 50.000 euro tegen een af te spreken terugbetalingsperiode”, verduidelijkt de voorzitter.

Het Ondernemers voor Ondernemers-fonds legt de klemtoon bij de start op vier focuslanden, met name Oeganda, Kenia, Rwanda en Tanzania. Dat zijn niet toevallig landen die gekend zijn om hun ondernemingszin en geregeld door de leden van het netwerk worden bezocht. Die zijn daardoor in staat om ter plaatse opportuniteiten te detecteren of de zaken op te volgen.

De inspanningen van het fonds focussen traditiegegetrouw op de vier themata waarop Ondernemers voor Ondernemers zich toespitst, met name Ondernemerschap & Opleiding (“Zonder opleiding kan men geen ondernemerschap ontwikkelen”, luidt het), Water, Infrastructuur & Duurzame Technologieën, Landbouw & Voedselzekerheid en Gezondheidszorg). De winnaars van de op til staande wedstrijd “Sustainable Technology for Africa”, die in samenwerking met VITO en The African Diaspora Projects Initative wordt georganiseerd, zullen als eerste van de steun van het Ondernemers voor Ondernemers-fonds kunnen genieten.

Ondernemers voor Ondernemers voerde intussen B2B-projecten in Benin (mobiliteit), Togo (energie), Kenia (horeca en nijverheid), Rwanda (dienstverlening), Uganda (horeca), Tanzania (nijverheid), Ethiopië (landbouw & veeteelt) en Haïti (duurzaameheid). NGO-projecten werden verzorgd over heel Afrika, Cambodja, de Filipijnen, Bolivië, Ecuador, El Salvador, Haïti, Nicaragua en Peru.

Luc Bonte en zijn team maken inmiddels volop werk van het uitbouwen van partnerships met gelijkgestemde organisaties in zowel binnen- als buitenland. Met organisaties in de VS en India gaat men momenteel na in hoeverre de portefeuilles kunnen worden gedeeld, conform de focus van elkeen. Met VVOB (Brussel) en Exchange (Antwerpen) lopen gesprekken rond mogelijke partnerships op onderwijsvlak. Een eventuele structurele samenwerking met Close The Gap is in onderzoek.

60 vrijwilligers, 100 leden

In 2016 sprokkelde Ondernemers voor Ondernemers 1,4 miljoen euro aan bedrijfs- en werkingsmiddelen bij elkaar. Die middelen werden gepuurd uit lidgelden en werkingsbijdragen van bedrijven en NGO’s (11%), giften (3%), totale projectondersteuning (81%) en andere gewone bedrijfsopbrengsten (5%). Subsidies krijgt de organisatie omzeggens niet.

De werkingskosten van Ondernemers voor Ondernemers worden gedragen door de kernleden die jaarlijks 7.500 euro betalen. Dat zijn Aquafin, ArcelorMittal, Belisol, BNP Paribas Fortis, DEME, Deceuninck, Lotus Bakeries, Roularta Media Group, SCK-CEN, Siemens, Sobinco, Trixxo, Umicore, Vanbreda, Veolia en Wienerberger. Naast de natura-sponsors en de NGO-partners telt de organisatie een 100-tal bedrijven-leden, die een jaarlijks lidgeld van 500 euro neertellen. De werking op het terrein wordt goeddeels verzorgd door een 60-tal onbezoldigde consulent-vrijwilligers.