Onder impuls van het Limburg Plan en met de financiële steun van de Europese Unie

en LRM N.V. (Hasselt) werkte de provincie Limburg in de voorbije tien jaar zijn

achterstand ten opzichte van de rest van Vlaanderen goeddeels weg. De financieel-

economische crisis heeft die economische "drive" abruupt doorkruist. "Een Limburg

Plan-Bis kan hierin verandering te brengen," aldus provinciegouverneur Herman

Reynders, die niet ontkent dat Limburg met zijn voorraad bedrijventerreinen en de

LRM-fondsen over sterke troeven beschikt ter ondersteuning van zijn toekomstige

economische ontwikkeling. Eén van de krachtlijnen binnen het Limburg Plan-Bis

wordt de uitbouw, tegen 2020, van Limburg als CO2-neutrale provincie.

Herman Reynders is met zijn ambtsperiode van amper zes maanden de laatste die

toetrad tot het Vlaams College van gouverneurs.

Zijn aantreden viel samen met de zwaarste financieel-economische crisis sinds jaren.

"In vergelijking met de andere provincies deelde Limburg wellicht zwaarder in de klappen met een toename van zowat 30% van de werkloosheid. Limburg is een heel jonge economie: jonge ondernemingen zijn nu eenmaal kwetsbaarder dan meer gevestigde waarden," aldus

de analyse van de provinciegouverneur.

Ford Genk, nog steeds van vitaal belang voor de provincie Limburg, doorstond de

crisis beter dan concurrerende merken.

"Vanuit alle overheden - zowel op Vlaams, provinciaal als stedelijk niveau - werden specifieke maatregelen getroffen om in een gunstig omgevingskader voor het assemblagebedrijf te zorgen. Ook de werknemersorganisaties stelden zich constructief op. In combinatie met de op één na hoogste productiviteit in Europa, stemt een ander me optimistisch voor wat de toekenning van de volgende generatie automodellen aan Ford Genk betreft. Dat moet opnieuw aanleiding geven tot een periode van zes à zeven jaar relatieve rust," klinkt het.

De gouverneur is overigens niet de enige in de provincie die meent dat in Limburg

nog een toekomst voor de auto-assemblage is weggelegd.

"Nogal wat mensen dromen ervan om in de provincie een nieuwe assemblage-activiteit op het getouw te zetten. Waarom zou Limburg niet de eerste regio kunnen zijn met een Chinese

autobouwer?," vraagt onze gesprekspartner zich luidop af.

Bekend is dat investeringsmaatschappij LRM bij het jaarbegin een call optie-

overeenkomst sloot met Punch International N.V. voor de overname van nog eens

69,57% van de aandelen van Punch Powertrain N.V. (Sint-Truiden), het voormalige

ZF Getriebe.

In mei 2009 telde LRM al 7 miljoen euro neer voor 29,66% van de

aandelen in het bedrijf.

Andere kenniscentra op automotive-vlak in de provincie zitten onder meer in Lommel (Flanders'DRIVE) en Lummen (Bosal International N.V.).

Beschikbaarheid van bedrijventerreinen

"Limburg heeft een kwalitatief hoogstaand aanbod bedrijfsterreinen in voorraad, die

bovendien geografisch uitstekend gepositioneerd zijn binnen Europa.

Zo kunnen zowat 500 hectaren onmiddellijk worden gerealiseerd," stelt Herman Reynders.

"Na de noodzakelijke aanpassingen van de Gewestelijke Ruimtelijke Uitvoeringsplannen

(GRUP) in het licht van de ontwikkeling van het Economisch Netwerk Albertkanaal

(ENA), zal het beschikbare aanbod tot 1.000 à 1.100 hectaren oplopen," zo nog onze

gesprekspartner.

Naast een grote voorraad in Lommel (400 hectaren), zit het aanbod overigens vrij

verspreid over de hele provincie (Genk, Sint-Truiden, Heusden-Zolder, Houthalen-

Helchteren, ..).

In het ENA-project zitten alvast een aantal nieuwe bedrijventerrein in

de pijplijn, met name in Lanaken en drie in West-Limburg (Beringen Ravenshout

Noord, Genebos in Ham en Tessenderlo, en Ham Zwartenhoek.

Beringen Ravenshout Noord en Genebos zijn uitbreidingen op het terrein Ravenshout, de op één na grootste industriezone van Limburg (na Genk-Zuid), met een bruto-oppervlakte van 900 hectaren.

…en investerings-middelen

Limburg slaagde erin de middelen van LRM buiten de greep van de hongerige

Vlaamse overheid te houden.

"LRM heeft een eigen vermogen van 250 miljoen euro," weet de provinciegouverneur.

Herman Reynders: "Elke provincie heeft wel een orgaan dat voor economische

aanzwengeling zorgt. Waar dat voor Antwerpen de Antwerpse haven, Oost-

Vlaanderen de haven van Gent en UGent, Vlaams-Brabant de KUL en West-

Vlaanderen de haven van Zeebrugge is, is dat voor Limburg LRM. Als winstgedreven

investeerder manifesteert LRM zich als dŽ katalysator in de ontwikkeling van de

Limburgse economie door het verstrekken van risicokapitaal en het valoriseren van

het mijnverleden. Als provincie hebben we geluk gehad tijdens de financieel-

economische crisis op LRM te hebben kunnen terugvallen. Dat is een aantal

Limburgse bedrijven te hulp gesneld en heeft hen van de dood gered".

Cleantech

Alle Vlaamse provincies hanteren zowat dezelfde speerpunten in hun economische

ontwikkeling (logistiek, life sciences & cleantech, toerisme, É), meent onze

gesprekspartner.

"Dat maakt er de concurrentie alleen maar heviger op. Niet alleen tussen de Vlaamse provincies onderling, ook grensoverschrijdend (lees: zowel de taal- als landsgrenzen, nvdr.)", luidt het.

Toch mag dat spanningsveld partnerships en samenwerkingsverbanden niet onmogelijk maken, wordt daaraan toegevoegd.

"Limburg wil zich binnen dat concurrentiekader onderscheiden door tegen 2020 uit te

groeien tot een CO2-neutrale provincie," kondigt de gouverneur aan.

"De studie daartoe verkeert in de opstartfase. Om het vooropgestelde doel te bereiken, zullen we enerzijds het groene karakter van Limburg nog sterker uitspelen, anderzijds de CO2-

uitstoot verder terugdringen. Dat wordt een zaak van alle Limburgers, zowel van de burgers als van de publieke en private sector," heet het.

Tegen 2012 zetten de kennisinstellingen KULeuven en VITO (Mol) op het voormalige mijnterrein van Waterschei "Energyville" op.

Met het geheel is een investering van 20 miljoen euro gemoeid.

In eerste instantie zullen er 200 onderzoekers samen werken rond energie-onderzoek.

Naast het onderzoeksgebouw wordt een kantorenpand annex bedrijvenpark ingericht voor productiebedrijven gespecialiseerd in duurzame economie.

Dat zal onder hetzelfde uithangbord door LRM, KULeuven en UHasselt worden ontwikkeld.

Andere cleantech-initiatieven verkeren in opstartfase in onder meer Houthalen-Helchteren, Beringen, Heusden-Zolder, Genk, Eisden, Maasmechelen, Lommel en Hamont-Achel.

Ook Limburg Wind(t) haakt op voornoemde doelstellingen in.

Die vennootschap zag eind vorig jaar het daglicht in een joint-venture tussen LRM (1/3) en Aspiravi (2/3, Harelbeke). Limburg Wind(t) buigt zich in concreto over de mogelijkheden tot bouw van windmolenparken in Limburg om zodoende actief bij te dragen tot het halen van de CO2-neutrale doelstellingen.

Andere belangrijke actor op milieuvlak is CeDuBo (Centrum Duurzaam Bouwen) in Heusden-Zolder.

Life sciences

LifeTechLimburg.be speelt dan weer in op de noden van de life sciences-sector.

Drijvende kracht achter de life sciences-dynamiek is professor Piet Stinissen,

directeur van het Biomedisch Onderzoeksinstituut (BIOMED), verbonden aan

UHasselt.

"De bio-incubator op de Research Campus te Diepenbeek is nog maar net officieel geopend en nu al aan uitbreiding toe," kondigt de provinciegouverneur aan.

Reconversie definitief achter de rug

Net als heel Limburg wil Herman Reynders het niet langer over de Limburgse reconversie hebben.

Die is definitief achter de rug en vertaalde zich in een aantrekkelijk KMO-weefsel, dat niet altijd evenveel bekendheid beneden de provinciegrenzen kent.

De tijden van een sterk mono-cultureel weefsel in Limburg (lees: aanvankelijk steenkoolmijnen, later de auto-assemblage, nvdr.) is definitief voorbij.

"Het KMO-weefsel is van strategisch belang voor de verdere ontwikkeling van Limburg. Het zijn precies de kleinere bedrijven die voor bijkomende tewerkstelling hebben gezorgd en de achterstand met Vlaanderen hebben weggevlakt. Vandaag de dag is Limburg een KMO-provincie bij uitstek," weet de provinciegouverneur.

Verdere uitbouw van industriële tewerkstelling blijft voor de gouw een must.

POM-Limburg en LRM voeren een heel intensief acquisitiebeleid, dat duidelijk door een

zeker wantrouwen ten opzichte van Vlaanderen wordt ingegeven.

"We zijn er niet meteen van overtuigd dat het Vlaamse acquisitiebeleid veel bedrijven richting

Limburg zal loodsen. Buitenlandse investeerders zullen eerder in de richting van de Vlaamse Ruit worden geduwd," laat Herman Reynders zich ontvallen.

Minder erg getroffen door mobiliteitsproblematiek

Nu volop werk wordt gemaakt van de herinrichting van het Klaverblad te Lummen,

blijft alleen nog de Noord/Zuid-verbinding een heikel punt in de Limburgse

mobiliteitsproblematiek.

Enkele kleinere problemen in het noord-oosten (verbinding met Venlo/Roermond) en het zuiden van de provincie (aansluiting met de E40) niet te na gesproken.

"Uiteraard is Limburg vragende partij voor een betere verbinding met Antwerpen via een bijkomende rijstrook op de E313. Binnen de provincie zelf is er evenwel niet echt sprake van een mobiliteitsprobleem," zo nog onze gesprekspartner.

Overigens wordt impliciet aangegeven dat voor Limburg als provincie Luik en de Euregio op zijn minst zo belangrijk zijn als de relatie met Antwerpen.

"Begin 2009 sloten het provinciebestuur van Limburg, de POM, N.V. De Scheepvaart, LRM en de gemeentebesturen en het Logistiek Platform Limburg met het Gemeentelijk

Havenbedrijf Antwerpen een samenwerkingsovereenkomst met betrekking tot de

realisatie van de Extended Gateway Antwerpen-Limburg. In de komende jaren moet

de relatie met Antwerpen gevoelig worden ge•ntensiveerd. Wat niet belet dat op

kortere termijn meer spectaculaire ontwikkelingen te verwachten zijn met Luik of de

grensregio," klinkt het veelbeduidend.

Indien de mobiliteitsproblematiek voor Limburg als provincie niet echt "acuut" is,

lijken de problemen wel van meer structurele aard op de arbeidsmarkt.

Limburg wordt enerzijds gekenmerkt door een brain drain van autochtone jongeren.

Anderzijds neemt het percentage allochtone jongeren toe, terwijl hun doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt, omwille van een gebrekkige vorming, niet optimaal is.

"Er moet hoogdringend werk gemaakt van een betere doorstroming van allochtone jongeren

naar het hoger of technisch onderwijs," weet de gouverneur.

Limburg Plan-Bis

Tussen 2005 en 2009 investeerden de Vlaamse regering en de provincie Limburg

nagenoeg 700 miljoen euro om de sociaal-economische achterstand goed te maken.

"De drive die toen ontstond is gaan stokken omwille van de financieel-economische

crisis. Een Limburg Plan-Bis moet daar verandering in kunnen brengen. Bedoeling

van dat plan is niet zozeer extra-middelen aan de Vlaamse en federale regering te

vragen, wel om een nieuwe visie op de toekomstige economische evolutie van

Limburg te ontwikkelen en die middelen aan te boren die ons rechtmatig toekomen,"

besluit de gouverneur.

De Europese Fondsen, waaruit Limburg in het verleden ter onderstutting van zijn

economische ontwikkeling kon putten, zijn lang niet meer in dezelfde mate voorradig

als weleer.

Wat evenwel niet wegneemt dat de gouw nog ten volle inspeelt op de opportuniteiten die de Europese programma's bieden (EFRO-Vlaanderen 2007-2013, Euroregio Maas-Rijn en Grensregio Vlaanderen-Nederland).