Stel: een werkgever biedt aan een nieuwe werknemer een dure opleiding aan. Mag hij die opleidingskosten terug vorderen indien de werknemer zijn ontslag indient? Dat is deels mogelijk.

De werkgever mag immers een clausule in de arbeidsovereenkomst opnemen (het scholingsbeding) waarbij de werknemer zich ertoe verbindt een deel van de opleidingskosten terug te betalen mocht hij de onderneming verlaten vóór het einde van een overeengekomen periode.

Er dient op gewezen dat die clausule alleen geldt voor werknemers met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur die jaarlijks meer dan 30.327 EUR (bruto-bedrag) verdienen (bedrag 2010).

Beding onderworpen aan strikte voorwaarden …

Het scholingsbeding moet, voor elke werknemer afzonderlijk, schriftelijk worden vastgesteld, uiterlijk op het ogenblik van de aanvang van de opleiding.

Het beding moet de volgende punten vermelden:

• een omschrijving van de overeengekomen opleiding, de duur van de opleiding en de plaats waar de opleiding zal worden gegeven;
• de prijs van de opleiding of minstens de punten op basis waarvan de waarde van de opleiding kan worden geschat;
• de begindatum en de geldigheidsduur (maximum drie jaar) van het scholingsbeding;
• het bedrag dat de werknemer zal terugbetalen mocht hij het bedrijf verlaten vóór het einde van de geldigheidsduur van het scholingsbeding.

… dat alleen van toepassing is in bepaalde situaties …

Het scholingsbeding kan niet worden ingeroepen als de overeenkomst wordt verbroken:

• tijdens de proefperiode;
• door de werkgever zonder dringende reden;
• door de werknemer omwille van een dringende reden;
• als gevolg van een herstructurering.

… voor bepaalde opleidingen …

Ook de opleiding moet aan een aantal voorwaarden voldoen:

• het betreft een specifieke opleiding op basis waarvan nieuwe professionele vaardigheden kunnen worden verworven die eventueel ook buiten de onderneming kunnen worden gevaloriseerd;
• de opleiding mag niet voortvloeien uit een wettelijke of reglementaire bepaling voor de uitoefening van het beroep waarvoor de werknemer is aangeworven;
• het aantal opleidingsuren bedraagt minimum 80 uur;
• de waarde van de opleiding moet minstens gelijk zijn aan het dubbele van het gemiddeld gewaarborgd minimum maandinkomen (huidige waarde 2010: 2 x 1.415,24 EUR = 2.830,48 EUR).

Als die voorwaarden niet zijn vervuld, wordt het scholingsbeding als onbestaand beschouwd.

…en voor beperkte terugbetalingen

De wet beperkt het bedrag van de terugbetaling die de werkgever mag vragen op basis van het moment waarop de werknemer het bedrijf verlaat:

Voorts mag dat bedrag nooit hoger zijn dan 30% van het jaarloon van de werknemer.(M.Z.)

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met HDP Sociaal Secretariaat. Meer info: www.hdp-arista.be).