Met de opening van de gloednieuwe infrastructuur voor het MICA (Molecular Imaging Center Antwerp) en het Bio-imaging Lab verstevigen de Universiteit Antwerpen (UA) en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) hun positie op het domein van de beeldvorming. In combinatie met de cyclotron in het ziekenhuis, kunnen onderzoekers nu gebruik maken van de micro-PET-technologie, waarmee radioactief gelabelde compounds kunnen worden ingespoten. “Micro-PET is cruciaal in het sleutelonderzoek van een farmabedrijf,” bevestigt Ludo Lauwers, vice-voorzitter van Janssen Pharmaceutica, dat het hele project mee ondersteunt. Alleen op infrastructureel vlak is sprake van een investering van zowat 15 miljoen euro.

De ingebruikname van de nieuwe hypermoderne onderzoeksfaciliteiten voor translationele beeldvorming, met de cyclotron als paradepaardje, is voor UA-rector Alain Verschoren een nieuwe stap in de rijke traditie van beeldvormingsexpertise die de universitaire instelling sinds de jaren ’70/’80 opbouwde.

“Het is een belangrijke etappe in de uitbouw van een life sciences-campus op de Drie Eiken-site,” zo luidt het.

De nieuwe onderzoeksfaciliteiten voor translationele moleculaire beeldvorming maken het mogelijk om ziekten in een vroeg stadium op te sporen en om de ontwikkeling van geneesmiddelen te versnellen.

Uniek is, naar verluidt, de translationele link tussen kleine proefdieren en de klinische toepassingen in het ziekenhuis.

Medische beeldvorming

Translationeel onderzoek is de onmisbare schakel tussen fundamenteel (UA) en klinisch onderzoek (UZA).

“De ingebruikname van een GMP (Good Manufacturing Practices)-gekeurde cyclotron versterkt onze positie in de multimodale beeldvorming bij proefdieren en, bij extensie, patiënten,” aldus prof. Sigrid Stroobants, hoofd van het Molecular Imaging Center Antwerpen (MICA).

Precies die beeldvormingstechnieken zijn bepalend voor het diagnostikeren van bepaalde afwijkingen of voor het herstel ervan.

Het Bio-Imaging Lab van de Universiteit Antwerpen heeft een jarenlange ervaring op het vlak van in-vivo-, fMRI-, fluorescentie- en bioluminiscentie-beeldvorming. In de nieuwe infrastructuur grenst het Bio-imaging Lab aan het MICA met de nieuwe micro-PET-faciliteiten.

“De nieuwe beeldvormingstechnologie is de ontbrekende schakel in het portfolio van de kleine proefdierbeeldvorming. Het vormt de perfecte match voor samenwerking met de (farma-)industrie. Met micro-PET kunnen radioactief gelabelde nieuwe medicijnen worden ingespoten en vervolgens opgespoord en in beeld gebracht in het lichaam van het dier. In combinatie met magnetische resonantie-beeldvorming (MRI) of gebruik van andere PET-tracers kan verduidelijkt worden waar het weefsel werd aangetast en gezien of de medicijnen de “target” bereiken. Vervolgens kunnen we met dezelfde methodes verder bestuderen wat de impact van de medicinale behandeling is,” verduidelijkt prof. Annemie Van der Linden, hoofd van het Bio-imaging Lab.

Wat meteen de samenwerking met Janssen Pharmaceutica verklaart. De Johnson & Johnson-dochter moest voor zijn micro-PET onderzoek voorheen her en der een beroep doen op derden.

Door een structurele samenwerking met UA en UZA op te zetten, weet het bedrijf zich verzekerd van de benodigde (cyclotron- en bijhorende research-)capaciteit.

De cyclotron maakt immers kortlevende nucleaire isotopen aan, die als biomarker aan moleculaire verbindingen (lees: medicijnen, nvdr.) worden gelinkt.

“Op termijn wordt elk geneesmiddel wellicht gekoppeld aan een samengesteld diagnosticum,” weet Ludo Lauwers.

Binnen de Johnson & Johnson-groep geldt Janssen Pharmaceutica overigens als wereldwijd competentiecentrum voor compound diagnostics.

Janssen investeert over een tijdsspanne van vijf jaar zowat 7 miljoen euro in het beeldvormingsproject met UA/UZA, zo nog Lauwers.