Talrijke Internet-applicaties van Amerikaanse oorsprong (Google, Facebook, LinkedIn, …) zijn geschoeid op de culturele principes van de andere zijde van de Atlantische Oceaan. Die zijn niet meteen toepasbaar op Europa. Een essentieel voorbeeld daarvan is de houding ten opzichte van respect voor de privacy. In Europa is privacy een basisrecht, in de Verenigde Staten bestaat geen enkele drempel die de uitbating van private data belemmert. De Europese Gemeenschap maakt zich op om corrigerend op te treden.

Gebruikers van de Google-applicaties kregen onlangs een gepersonaliseerde e-mail in de bus die hen informeerde dat de confidentialiteitsregels die vooralsnog werden gebruikt, zouden worden gewijzigd.

Het zestigtal verschillende regels zullen worden geüniformiseerd in één enkele versie, zo heet het. In precieze bewoordingen luidde het:

“De bescherming van uw privé-leven blijft ongewijzigd. Nooit zullen we uw persoonlijke gegevens (behalve in een aantal zeldzame gevallen, waaronder vragen uit gerechtskringen) verkopen of delen”.

Iets verder in het elektronisch document geeft Google aan dat de nieuwe confidentialiteitsregels van toepassing zijn op alle diensten van Google, Inc. en andere sites (zoals van zijn publicitaire diensten).

De nieuwe confidentialiteitsregels en gebruiksvoorwaarden treden op 1 maart 2012 in voege.

De gedetailleerde boodschap verduidelijkt hoe Google uw data gebruikt en op welke wijze het mogelijk is uw privacy te beschermen. (Anders gezegd, de standaardapplicaties van Google maken naar hartelust gebruik van uw gegevens en wijken daar slechts van af voor zovere de gebruiker bevestigt welke beperkingen hij wenst op te leggen).

Als u bijvoorbeeld een Google-profiel creëert wordt u gevraagd uw persoonlijke gegevens in te geven, zoals naam, e-mail adres, telefoonnummer, betaalkaart of de foto die u met uw profiel wenst te koppelen.

Al die data kunnen in een Google-profiel worden gecentraliseerd dat voor alle Google-applicaties wordt aangewend.

Zonder dat dat echt blijkt, is Google bij machte alle inlichtingen in te winnen over uw device (model, OS-versie, unieke kenmerken van het toestel, mobiele netwerkgegevens, met inbegrip van het oproepnummer).

Gelukkig belooft Google geen rekening te houden met gevoelige data, zoals ras, religie, sexuele geaardheid of gezondheidstoestand!

Bovendien verzamelt en slaat Google automatisch alle informatie op in de dagelijkse bestanden van zijn servers (wijze waarop de dienst wordt gebruikt, zoekopdrachten, uw telefoonnummer en dat van de oproeper, uur en datum van de oproepen, gespreksduur, routering van de SMS-berichten, …).

Maar evenzeer uw IP-adres, de systeemactiviteit en bijhorende parameters, de taal van de surfer alsook het uur en de datum van de opzoekingen met link naar de gekoppelde URL’s.

De “geografische” applicaties van Google brengen dan weer de GPS-positioneringsdata, de gebruikte GSM-celblokken en Wi-Fi-antennes in beeld.

Kortom, Google weet wie wat doet, hoe en waar!

Verworven

Voorgaande informatie is de aangewezen wijze voor Google om zijn partners de kans te bieden aangepaste en maatspecifieke (publicitaire) boodschappen op gebruikersniveau door te sturen.

Beperkingen en verbeteringen (lees: de controle of het schrappen van bepaalde data, nvdr.) kunnen zogezegd via Google Dashboard worden doorgevoerd.

Bij voorkeur zal de beheerder via Google Dashboard nagaan of welke wijze uw profiel wordt getoond aan hen die het consulteren.

De tekst verduidelijkt dat de toegang tot de data en hun eventuele rechtzetting een gratis dienst zijn (gelukkig maar!) tenzij die dienst een buitensporige inspanning zou vergen.

Google verduidelijkt voorts dat, zelfs bij schrapping van data die door de diensten worden gebruikt, de restkopieën zich op hun actieve servers bevinden en de backups niet onmiddellijk worden geëlimineerd.

In zijn analyse van de wettelijkheid van het gedrag van Google in de Verenigde Staten en elders in de wereld, schetst advocaat Alain Strowel (“Quand Google défie le droit - plaidoyer pour un Internet transparent et de qualité”, Editons De Boeck & Larcier, ISBN 978-2-8044-4569-0) Google’s houding onomwonden als:

“Indien u niet akkoord bent met onze procedures, ga over tot gerechtelijke vervolging”.

In Europa is het vooralsnog wachten op een regelgevend kader. Het is derhalve de Amerikaanse rechtspraak die van toepassing zal zijn.

Ook in het geval van het gebruik van persuittreksels door Google zonder dat aan de auteursrechten wordt voldaan.

FaceBook, LinkedIn en de andere

Andere sociale netwerk-sites van Amerikaanse origine, zoals Facebook en LinkedIn, hanteren dezelfde wetgeving en huldigen bijgevolg dezelfde principes omtrent het respect van de privacy op het Internet. Net als Google, leeft Facebook van zijn publicitaire inkomsten.

De individuele gebruiker heeft weliswaar de mogelijkheid de geleverde inspanningen voor individuele datacollectie af te remmen door gebruik te maken van de beperkende ingrepen binnen zijn bereik. De zogenaamde “Opt-out”-mogelijkheid biedt hem die kans.

Toch maakt men er zelden gebruik van vermits de bedoeling van Facebook nog steeds is “vrienden” te informeren omtrent zijn activiteiten in real-time.

Laat dat nu precies gezegend brood zijn voor de organisaties die erop uit zijn hun publicitaire boodschappen exact willen afstemmen op het gedrag van potentiële klanten.

Ook het business-model van het LinkedIn-netwerk gaat geschraagd op een betalend dienstenaanbod.

De professionele insteek van het platform en de zorgvuldige selectie van de correspondenten vermijden dat deze in de valkuil van de niet-gevraagde publicitaire boodschappen (spam) stappen. De dienst kan op appreciatie rekenen.

In “Hoe LinkedIn nu ECHT gebruiken” heeft Jan Vermeiren een referentiewerk op de markt (Step by Step Publishing, ISBN: 978-9-081-188654) dat uiteenzet hoe de “tools” van het professionele sociale netwerk doeltreffend kunnen worden benut en hoe performante “sociale digitale” strategieën kunnen worden neergelegd.

Europese initiatieven

De officiële Amerikaanse instanties kunnen, indien gemotiveerd, snel optreden. Dat bleek onlangs nog uit de snelheid waarmee ze de activiteiten van download-site Megaupload stil legden toen die een bedreiging voor de Amerikaanse muziek- en filmindustrie werd.

Om de Amerikaanse dienstenleveranciers “aan te moedigen” om de Europese regelgeving op privacy-vlak na te leven, stelde Viviane Reding, vice-voorzitter van de Europese Commissie en Europees Commissaris verantwoordelijk voor Justitie, zopas een globale hervorming van richtlijn 95/46/CE van 1995 voor met betrekking tot de bescherming van persoonlijke gegevens ter vrijwaring van de fundamenten rechten en vrijheden.

Die hervorming moet de gebruikers een grotere controle geven over hun persoonlijke data en leiden tot een lastverlaging voor ondernemingen, meer bepaald KMO’s (tot 250 personen).

Bedoeling is met name de administratieve last die de richtlijn oplegt, te verlagen. Bedrijven zullen worden vrijgesteld van de aanwerving van een verantwoordelijke voor “Gegevensbescherming”.

De nieuwe richtlijn zal bovendien door een enkel geheel van regels worden gedragen. Eén van die regels is het recht om vergeten te worden, zeg maar de verwijdering van gegevens die door de gebruiker als ongeschikt worden ervaren.

Voorts zal de gebruiker expliciet moeten instemmen met het gebruik van zijn persoonlijke data (Opt-In).

De voogdij-overheid van de betrokken lidstaat moet toezien op het naleven van de nieuwe regelgeving.

Bij misbruik kunnen de sancties oplopen tot 1 miljoen euro en tot 2% van de omzet van de onderneming die in de fout gaat.

Het voorstel ligt momenteel ter goedkeuring van het Europees Parlement en de lidstaten. Na de overlegronde zou ze over een tweetal jaar worden ingevoerd.

De lidstaten hebben twee jaar de tijd om de richtlijnen in hun respectieve wetgevingen om te zetten.

Tot 2016 is het dus zaak van waakzaam te zijn!

(L.S.)