Onlangs plaatsten een aantal kranten de problematiek van de ecocheques in de schijnwerpers. Ze waren alle het erover eens dat het systeem van de ecocheques, een weinig handig betaalmiddel, de grenzen van zijn nuttigheid bereikt heeft en gedoemd is te verdwijnen. De ecocheque zal immers uitsterven, zo luidt het.

De aangehaalde redenen voor het mogelijk uitsterven van de ecocheque zijn:

• de grote administratieve kost van het systeem: de ondernemingen en de handelaars moeten 5% van de bedragen afstaan aan de uitgeversfirma's . Dat is niet weinig gezien de veranderlijke en soms geringe waarde van de ecocheques. De Unie van de Middenstand schat dat de toekenning van ecocheques een kostenstijging van 20% met zich brengt;
• de ontevredenheid van de loontrekkenden: zij geven de voorkeur aan een stijging van hun koopkracht in speciën;
• het foute gebruik van de ecocheques: sommige handelaars aanvaarden geen ecocheques, anderen aanvaarden ze voor aankopen die niets te maken hebben met het milieu.

Dit probleem werd reeds ter sprake gebracht in een parlementaire vraag gesteld aan minister van Sociale Zaken, Laurette Onkelinx. De minister erkent het probleem en zegt dat er om die reden een koninklijk besluit werd uitgevaardigd die de vervanging van ecocheques door maaltijdcheques en omgekeerd, mogelijk maakt.

Omzetting van ecocheques in maaltijdcheques

Laten we er eerst aan herinneren dat het koninklijk besluit van 20 januari 2012 tot wijziging van de artikelen 19bis, §1^e, en 19quater, § 1^e, van het koninklijk besluit van 28 november 1969 genomen in uitvoering van de wet van 27 juni 1969 houdende herziening van het wetsbesluit van 28 december 1944 betreffende de sociale zekerheid van de loontrekkende werknemers, met terugwerkende kracht bevestigt dat er geen sociale zekerheidsbijdragen meer verschuldigd zijn op de toegekende of verhoogde maaltijdcheques ter vervanging van ecocheques of op de ecocheques toegekend in vervanging van maaltijdcheques.

Nadien heeft de fiscus zich achter die zienswijze geschaard door goedkeuring van de Omzendbrief nr. Ci.RH.242/614.292 (AGFisc Nr.13/2012) dd 19.03.2012.

Conclusie : vanaf 1 oktober 2011, voor zover de algemene toekenningsvoorwaarden worden nageleefd, zijn er geen bijdragen noch belasting verschuldigd op de maaltijdcheques die worden toegekend of verhoogd ter vervanging van ecocheques of op de ecocheques toegekend in vervanging van de maaltijdcheques.

Opgelet! Het koninklijk besluit geldt slechts voor de omzetting van ecocheques in maaltijdcheques en omgekeerd. Een ecocheque of een maaltijdcheque die wordt toegekend in vervanging van een bestaand ander loonvoordeel blijft dus onderworpen aan de RSZ- bijdragen en aan de belastingen.

Sectorale regels

Vandaag hebben slechts 29 van de 53 paritaire comités die de ecocheques oplegden, ervoor gekozen het systeem te behouden. In dat kader van een omzetting herinneren wij er aan dat de sectorale regels inzake omzetting verplicht moeten gevolgd worden.

Wat dat betreft hebben sommige sectoren bepaald dat de omzetting verplicht is en dat er dus geen ecocheques zullen worden toegekend in de ondernemingen van de sector. Andere stellen dat omzetting mogelijk is mits bepaalde voorwaarden vervuld zijn.

Hoe dan ook, er mag geen afbreuk worden gedaan aan de sectorale regels. Geen enkele omzetting mag gebeuren met miskenning van de bestaande sectorale regels.

Indien voor een bepaalde sector een CAO werd gesloten die algemeen bindend werd verklaard bij KB en die CAO niet voorziet in de mogelijkheid om ecocheques om te zetten in maaltijdcheques, dan blijft de toekenning van ecocheques verplicht.

Indien u met miskenning van de sectorale regels toch maaltijdcheques toekent bij wijze van omzetting van ecocheques dan blijft u verplicht ecocheques toe te kennen. De door de omzetting toekende maaltijdcheques zullen dan onderworpen zijn aan de RSZ en aan bedrijfsvoorheffing omdat deze niet voldoen aan de vrijstellingsvoorwaarden.

Nog toekomst voor ecocheque?

Hoewel geen enkele concrete maatregel het einde van de ecocheque inluidt, wordt het meer en meer duidelijk dat het systeem van de ecocheques geleidelijk zal verdwijnen.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Group S - Sociaal Secretariaat V.Z.W. Info: www.groupes.be).