Het afgelopen jaar was een uitzonderlijk jaar voor de Europese aandelenmarkten. De MSCI Europe steeg in 2013 met bijna 16,5 %. Europese large caps deden het globaal iets minder dan de bredere beursindex met een rendement van zo’n 15,5 %, terwijl Europese small caps een sprong maakten van liefst 30 %. Zijn small caps dan wel nog een interessante keuze na de rally van het afgelopen jaar? Er zijn tal van argumenten die aantonen dat small caps op lange termijn een toegevoegde waarde kunnen bieden in een gediversifieerde portefeuille.

Economisch herstel als hefboom

Vijf jaar na het begin van de crisis is de Eurozone er eindelijk in geslaagd om het onevenwicht van de lopende rekening tussen de verschillende landen wat te verminderen. Er is nog heel wat werk voor de boeg, maar dankzij een resoluut optreden van de Europese Centrale Bank in de zomer van 2012, werd het risico op het einde van de Eurozone afgewend. In die context krimpt de economische activiteit niet langer en zijn de voornaamste conjuncturele indicatoren hersteld, voor een groot deel te danken aan de dynamiek van de export.

Toch is ook het vertrouwen bij de gezinnen aan het verbeteren en is de consumptie aan het stabiliseren. Daardoor zou de economische groei in de Eurozone dit jaar opnieuw boven de 1 % moeten uitstijgen.

Dat economisch herstel werkt als een hefboom op de evolutie van de bedrijfswinsten van kleinere bedrijven. In ons scenario voor 2014 gaan we uit van een groei van de Europese bedrijfswinsten van zo’n 10 % (top down). Dat cijfer is significant hoger wanneer we enkel de nadruk leggen op de Europese small caps. Op basis van de prognoses van Factset mogen we dit jaar een winstgroei verwachten van meer dan 30 % voor de bedrijven in de MSCI Europe Small Cap (bottom-up). Dankzij de specifieke competenties van kleinere bedrijven, kunnen ze vaak een hogere groei neerzetten, die zich uiteindelijk kan vertalen in een sterke beursprestatie.

Gerichte fusies en overnames

Een bloeiende en stabiele economische omgeving heeft bovendien een positieve invloed op de fusie- en overnameactiviteit. Kleinere beloftevolle bedrijven komen daardoor steeds meer in het vizier van hun grotere broers die op zoek zijn naar bijkomend groeipotentieel. Heel wat grote bedrijven hebben tijdens de economische crisis van de afgelopen jaren de vinger op de knip gehouden en investeringen uitgesteld.

Die bedrijven hebben vaak een gebrek aan organische groei en proberen die zwakte nu te compenseren met acquisities. Kleinere aantrekkelijke bedrijven met een structureel groeiverhaal krijgen momenteel hun voorkeur. Megafusies wegen op de bedrijfskoersen wegens het verhoogde risico dat ze met zich meebrengen, terwijl kleinere gerichte overnames een positief effect hebben op zowel de overnemer, als het bedrijf dat wordt overgenomen.

Redelijke waardering

Europese small caps zijn na de sterke prestatie van het afgelopen jaar natuurlijk wat duurder geworden. Ondanks die goede prestatie is de waardering echter nog redelijk. De verwachte koerswinstverhouding voor de MSCI Europe Small Caps bedraagt momenteel nog minder dan 16, ten opzichte van een gemiddelde van 14,3 sinds 2008. De rendabiliteit van de Europese small caps (rendement op eigen vermogen van 8 %) is echter nog ver verwijderd van het niveau van voor de crisis (rendement op eigen vermogen van bijna 13% eind 2007). De marges (actuele brutomarge van net geen 17 % volgens Factset) zijn bovendien betrekkelijk lager dan op de top van 2007 (meer dan 22 % eind 2007).

Verbetering risico-rendementsprofiel

Door uw beleggingsportefeuille te diversifiëren in small caps kan het risico-rendementsprofiel van portefeuille sterk worden verbeterd. In de eerste plaats stellen we vast dat Europese small caps de afgelopen vijftien jaar betrekkelijk beter hebben gepresteerd dan large caps. Over die gehele periode behaalde de MSCI Europe een rendement van zo’n 20 %, terwijl de MSCI Small Cap er met liefst 160 % op vooruit ging. Die lijn trekt zich bovendien door bij de vergelijking over een periode van drie jaar, vijf jaar en tien jaar.

Ondanks dat small caps het niet altijd slechter doen dan large caps in periodes waarin de aandelenmarkten dalen, brengt dat hoger rendement natuurlijk wel een hoger risico met zich mee. De volatiliteit (op basis van standaard deviatie: een volatiele activaklasse heeft de neiging heel sterk te beweging binnen een brede marge > een hoge standaard deviatie/volatiliteit is in die zin een hoger risico) van small caps is significant hoger dan de volatiliteit van large caps én de bredere MSCI Europe index.

Een combinatie van de MSCI Europe (90 %) met de MSCI Europe Small Cap (10 %) zorgt echter voor een hoger rendement, zonder dat het risico van de portefeuille toeneemt. Een simulatie op basis van de gegevens in Factset toont aan dat het geannualiseerd rendement sinds 1999 van de samengestelde portefeuille bijna 1 % hoger ligt dan dat van de bredere MSCI Europe index, terwijl de geannualiseerde volatiliteit quasi identiek is. Een toevoeging van 10 % small caps aan een gediversifieerde aandelenportefeuille heeft dus een positieve impact op het risico-rendementsprofiel.

Beleggen in small caps

Het is niet zo eenvoudig om de vruchten te plukken van het potentieel van small caps dan bij large caps. Het universum is veel uitgebreider: de MSCI Europe Small Cap bevat bijna 900 individuele aandelen, terwijl de MSCI Large Cap net geen 200 aandelen bevat.

Dat maakt de selectie van individuele aandelen er niet eenvoudiger op. Daarbovenop maken kleinere bedrijven, gezien hun aard en beperktere liquiditeit, vaak ook grote bokkesprongen. Ondanks de karakteristieken die kleinere bedrijven zo aantrekkelijk maken om in te beleggen, is het daarom heel belangrijk om ook rekening te houden met de specifieke risico’s die eraan verbonden zijn. Enkel beleggers die hun small cap portefeuille voldoende kunnen diversifiëren kunnen een selectie maken van individuele waarden. Zo niet is het beter om te kiezen voor een gediversifieerd actief beheerd fonds.