Enkele heel intelligente en efficiënte beslissingen hebben in Singapore gezorgd voor een economische turbo-boost. Het land heeft, net als Vlaanderen, geen natuurlijke rijkdommen, maar specialiseerde zich in een aantal kernsectoren. En, belangrijk: het creëerde daar ook de juiste randvoorwaarden voor.

Zo zijn de belastingen op bedrijven (maximum 17%) en personen (maximum 20%) er doelbewust lager dan in de omringende landen. In Singapore is het Engels de eerste taal in het onderwijs, pas daarna volgen Mandarijns, Maleis en Tamil. Alle Singaporezen spreken en schrijven dus uitstekend Engels, wat in een internationale business-omgeving bijzonder handig is.

Omdat maar weinig landen in de regio het erg nauw namen met het intellectuele eigendomsrecht (IP), nam de Singaporese overheid de bescherming van IP op in de wetgeving. Daardoor kozen in de jaren zeventig veel grote productiebedrijven voor Singapore, dat zo uitgroeide tot een manufacturing hub, tot China die rol overnam. Maar de focus op die industrieën waarin IP een cruciale rol speelt, zoals farma, hard- en software, biotech en embedded systems bleef behouden.

Ook al is Singapore amper een zakdoek groot op de wereldkaart, elk voordeel werd wel maximaal uitgespeeld. Zo was de centrale ligging de basis om zich op te werken tot de logistieke draaischijf in de regio, niet alleen voor de scheepvaart, maar ook voor de luchtvaart en -vracht. Met daverend succes.

Singapore heeft de op één na grootste haven ter wereld en 95% van de containers die er worden behandeld, is overslag. En Changi Airport werd al meermaals bekroond tot de beste luchthaven ter wereld. Jaarlijks ontvangt ze bijna 54 miljoen passagiers. Ongeveer 100 luchtvaartmaatschappijen zijn er aanwezig. Die verbinden samen 280 steden. Jammer genoeg zit Brussel daar vooralsnog niet bij. Luchtvracht is goed voor bijna 2 miljoen ton per jaar.

Bovendien vormde Singapore zijn nadelen om tot opportuniteiten. Het land heeft bijvoorbeeld geen olie, maar is wel de grootste petrochemische hub in de regio. De olie wordt ingevoerd en de toegevoegde waarde blijft in Singapore. Ook ’s werelds grootste bouwer van olieplatformen is er gevestigd.

Voor zijn watervoorziening was Singapore helemaal afhankelijk van buurland Maleisië. Daarom specialiseerde het zich in waterbehandeling en ontzilting om zich te ontpoppen tot hét waterkenniscentrum van de wereld. Momenteel is de afhankelijkheid van Maleisië op dat vlak tot 30% gekrompen.

Rolmodel

Singapore is voor veel ASEAN-landen een toonbeeld van hoe het moet. Voor tal van problemen kijken ze hoe Singapore dat heeft opgelost. Het is bijvoorbeeld niet verwonderlijk dat Singapore als eerste een nieuw vrijhandelsakkoord met de EU heeft ondertekend. De andere ASEAN-landen zullen dat zeker als template gebruiken. Die voorbeeldfunctie mag men niet onderschatten. Singapore mag dan geen grote markt zijn, het feit dat jouw bedrijf er actief is, verleent je wel enige status.

Ook reële uitdagingen

De aanpak van Singapore heeft het land geen windeieren gelegd. De hele wereld wil er graag voet aan de grond. Populariteit komt met een prijskaartje, tegenwoordig is Singapore ontzettend duur. De operationele kosten van een bedrijf lopen snel op. Niet alleen de huur, maar ook de personeelskosten zijn er proportioneel veel hoger dan in de buurlanden. Tenzij er voldoende toegevoegde waarde is of grote volumes kunnen worden omgezet, is het moeilijk om rendabel te werken.

In de toekomst wordt het voor bedrijven met meer dan vijftig werknemers moeilijker om een eigen medewerker in Singapore tewerk te stellen. Vanaf augustus moeten zij de vacature immers eerst voor lokale werknemers open stellen. Dan zijn ze nog altijd niet verplicht om die aan te werven, maar het zal de arbeidsmarkt competitiever maken en het tekort aan kwalitatief personeel aanzwengelen, waardoor de personeelskost kan stijgen.

Ideale testmarkt

Met zijn beperkt aantal inwoners, allen met een verschillende ethnische achtergrond, en een groot aantal expats, is Singapore de ideale testmarkt. De afzetmarkt is klein, waardoor vrijwel nog alleen diensten en consumenten- en nicheproducten er kans op slagen hebben. Maar als je Singapore gebruikt als hub, heb je de perfecte springplank om je activiteiten in de ASEAN-landen op te starten.

Vastgoedbubbel?

Begin dit jaar veroorzaakte de econoom Jesse Colombo van Forbes enige commotie door een Singaporese vastgoedbubbel aan te kondigen. Volgens hem zijn de exponentieel gestegen vastgoedprijzen de voorbode van een IJsland-scenario. Of het zo’n vaart zal lopen, zal de toekomst uitwijzen. De prijsstijgingen zijn vooral het gevolg van de lage intrestvoet - Singapore is een open economie en staat onder invloed van de Amerikaanse Federal Reserve en de Europese Centrale Bank - en de niet-aflatende vraag van buitenlanders, vooral Chinezen en Indonesiërs.

Voorts heeft de Singaporese overheid al maatregelen getroffen om speculatie tegen te gaan, onder meer door de minimale aanbetaling te verhogen bij aankoop van een woning en extra belastingen te heffen op de meerwaarde en op eigendommen van buitenlanders.

In een worst case-scenario heeft Singapore nog voldoende middelen om zelf “bad loans” of eigendommen op te kopen om het marktvertrouwen te herstellen. Via de twee overheidsfondsen GIC en Temasek beschikt Singapore over een slordige 273 miljard dollar. Vermits dat beursgenoteerde portefeuilles zijn, zijn die heel snel in cash om te zetten.

Tot slot heeft het ministry of Finance nog 100 miljard dollar aan buitenlandse deviezen. Kortom, Singapore heeft een stevige buffer opgebouwd en blijft een veilige en uitstekende keuze voor exporterende Vlaamse bedrijven.

Kansrijke sectoren in Singapore

• Voeding & dranken: alles wordt ingevoerd, weinig processing.
• Cleantech & milieu: Singapore is een onderzoekscentrum voor watertechnologie.
• Chemie: Singapore heeft de op één na grootste hub in Azië, na Shanghai.
• Financiële sector: Singapore is het “Zwitserland van Azië”.

In vier stappen naar een succesvolle marktintrede

1. Stel een degelijk business-plan op. Voorzie daarbij in een simulatie van goede en slechte scenario’s voor onder meer wisselkoersen, marktbelemmeringen en inflatie. Vergeet ook het marktonderzoek niet. Bezint eer ge begint, is een wijs advies.
2. Welke juridische structuur wil je oprichten? Een representation office (alleen marketing), een filiaal (juridisch afhankelijk) of een dochteronderneming (onafhankelijk bedrijf)? Of verkies je een joint-venture of andere samenwerking met een lokaal bedrijf? Welke vorm je ook kiest, een bedrijf oprichten in Singapore kan bijzonder snel. In theorie kan dat al vanaf 1 Singaporese dollar startkapitaal, al komt dat in de praktijk algauw neer op 50.000 Singaporese dollar.
3. Vergeet het HR-aspect niet. Vanaf augustus 2014 zal het moeilijker worden om een expat in Singapore tewerk te stellen. Dan moet je namelijk je vacatures eerst op een website plaatsen zodat lokale inwoners een kans kunnen wagen. Ook moet je bewijzen dat een lokale werknemer niet te vinden is.
4. Vraag raad aan FIT of andere experts.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade).

Meer info: www.flandersinvestmentandtrade.be.