In de herfst van 2013 bereikte Iran een akkoord voor een stappenplan waarbij het land zijn nucleaire activiteiten terugschroefde en de sancties werden verlicht. Dit jaar worden vlak voor de zomer wellicht opnieuw maatregelen opgeheven. Dat zou uitstekend nieuws betekenen voor buitenlandse investeerders. Eind juni vinden gesprekken plaats waarbij de vermindering van de sancties op de agenda staat.

Het handelsembargo tegen Iran heeft zware gevolgen voor de economie gehad. De sancties hadden een impact op de wapenhandel en sectoren die verband houden met nucleaire activiteiten zoals financiën, transport, olie & gas, petrochemie en edelmetalen.

Maar sinds het akkoord van november 2013 is er wel degelijk sprake van een economische heropleving. Toen beloofden de VS en de EU namelijk om geen nieuwe maatregelen te treffen en enkele sancties tijdelijk op te heffen of te schorsen. Als de sancties effectief worden opgeheven, zal de concurrentie van Duitsland, Italië, Spanje en Frankrijk hevig zijn voor onze bedrijven. Zoveel is zeker. Zij drijven nu al hun inspanningen op om tijdig op het resultaat van de gesprekken te kunnen anticiperen. Ook Vlaamse ondernemers kunnen dus maar beter proactief te werk gaan. Gelukkig is België in Iran goed bekend en genieten onze ondernemers er een uitstekende reputatie. Zo heeft ons land nog mee de Iraanse douane opgericht en de eerste spoorlijn helpen aanleggen.

Een van de eerste knelpunten na de opheffing van de restricties, zal de uitbreiding van de havens zijn. Vlaanderen heeft daar al bijzonder veel expertise in opgebouwd. De kans om die kennis in Iran te verzilveren mogen onze bedrijven niet laten liggen.

Nog kanshebbers

De olie- en gasindustrie blijft de hoofdmotor van de Iraanse economie. Logisch, want Iran beschikt over de op drie na grootste oliereserve ter wereld. Bovendien bleef de Belgische aanwezigheid in Iran altijd op een waakvlam staan. Dat België zich in de hele zaak neutraal opstelde en zijn rug niet toonde of handelsafdelingen sloot, wist men in Iran wel te waarderen. Die houding zal in ons voordeel spelen als de economie terug open wordt verklaard.

De Iraanse economie bestaat echter uit meer dan olie en gas. De binnenlandse markt is zich goed aan het ontwikkelen. En onder het beleid van de gematigde progressieve president Rohani, verkozen in de zomer van 2013, zal die trend zich hoogstwaarschijnlijk doorzetten.

Belgische bedrijven die machines en uitrusting vervaardigen voor de sectoren staal, textiel, automotive en voeding wachten mooie opportuniteiten in Iran. Hetzelfde geldt voor farma, medische apparatuur en high-tech. Onderschat de Iraanse verwachtingen en eisen niet. Wie geen kwaliteit levert, zal niet lang stand houden.

Stappenplan voor marktaanpak

Vlaamse bedrijven kiezen in Iran vaak voor een agent. Dat is veelal ook de beste manier. Wie een partner voor productie onder licentie zoekt, kan, zoals veel Europese bedrijven, voor een joint-venture kiezen. De trend evolueert duidelijk naar samenwerking.

Mogelijke obstakels

Elke markt heeft typische obstakels. Door de restricties op de Iraanse banken en het feit dat het land daardoor is afgesloten van het Swift-netwerk, wordt het betalingsverkeer in Iran als een belemmering beschouwd. Voor sommige bedrijven is het zelfs een echte “show stopper”. Maar er bestaan omwegen voor. Iraanse bedrijven weten dat buitenlandse ondernemingen vrezen dat er betalingsproblemen zullen opduiken. Daarom is een volledige voorafbetaling niet ongewoon. En hoewel het betalingsverkeer niet rechtstreeks via de Iraanse banken kan verlopen door de sancties, kan het wel perfect legaal via wisselkantoren.

Ook moet men er rekening mee houden dat het Internet niet de klok rond werkt. Maar dat is een kwestie van aanpassen. Het sleutelwoord voor het zakendoen in Iran is: geduld. Heb vertrouwen in het geduld.

Positieve afsluiter

Tot slot dienen wel enkele misverstanden uit de weg geruimd of gekaderd. Velen hebben immers een foutief of achterhaald beeld van Iran. Zo is het gros van de bevolking erg Europees ingesteld, hoog opgeleid en is men in de zakenwereld meestal het Engels meester. Niet alleen in de hoofdstad Teheran overigens, maar in het hele land. Ook de positie van de vrouw is aanzienlijk verbeterd. Vrouwen moeten in Iran weliswaar hun hoofd bedekken, maar daarnaast gaan ze hun eigen gang. Alsmaar vaker zie je ook vrouwen hogere functies bekleden. Iran is bovendien een erg veilige bestemming. Iran is geen makkelijke markt, maar zakendoen is er zeker niet onmogelijk. Voor wie geduldig doorzet, kan het resultaat enorm zijn. In alle sectoren, als de restricties worden opgeheven

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade)

Meer info: www.flanderstrade.be

Neem deze zakelijke etiquette in acht

• Overal is de import, verkoop en consumptie van alcohol verboden.
• Neem niet het initiatief om een vrouw de hand te schudden. Laat haar beslissen.
• De duim opsteken, is een belediging in Iran.
• Met de benen gekruist zitten, wordt niet op prijs gesteld.
• Wees punctueel. Hou dus rekening met het drukke verkeer.