Toen het land in 2010 en 2011 BBP-groeivoeten van 9,2 en 8,8% liet noteren, werd het “een BRIC-land in de achtertuin van Euopa genoemd”. Maar die hoge groeicijfers zijn voorlopig verleden tijd. Voor dit en volgend jaar wordt een groei in de buurt van 3% verwacht. In onze Westerse ogen lijkt dat veel, maar voor Turkije is dat minder dan macro-economisch goed is voor het land, vooral met het oog op het in toom houden van de werkloosheid. Nu, het groeicijfer van het tweede kwartaal - 3,8% jaar op jaar - was beter dan verwacht. Maar het derde en vierde kwartaal dreigen dan weer minder te zijn.

Politieke situatie

Er zijn verschillende factoren die de Turkse economie momenteel negatief beïnvloeden. De oorlog in Irak en Syrië tast de Turkse export aan naar die landen en snijdt bovendien belangrijke doorvoerroutes af naar verder gelegen markten in het Midden-Oosten. In eigen land is er sinds juli het zwaar opflakkerende conflict met de Koerdische PKK na twee jaar van relatieve vrede.

En dan is er nog de onzekerheid in de binnenlandse politiek: bij de voorbije verkiezingen verloor de AKP de parlementaire meerderheid waarmee ze de voorbije dertien jaar het land in haar eentje kon regeren. Coalitiebesprekingen draaiden op niets uit, waardoor nu nieuwe verkiezingen in aantocht zijn. Zowel het consumenten- als het ondernemersvertrouwen lijden onder die situatie.

Economische vooruitzichten

Om opnieuw 4 à 5% jaarlijkse groei op te tekenen, moet Turkije een “nieuw groeiverhaal” vinden, zeggen analisten: zijn competitiviteit aanscherpen, het onderwijs verbeteren, zijn innovatie- en O&O-inspanningen opvoeren, zijn toegevoegde waarde in producten en diensten verhogen, … Kortom, het moet opklimmen in de wereldwijde waardenketen door meer producten met hoge toegevoegde waarde te produceren. Zoniet dreigt het land als “middle income country” te blijven hangen.

Exportland?

Vlaamse ondernemers moeten Turkije evenwel als exportland in overweging nemen. Turkije heeft immers een aantal onmiskenbare troeven.

Eén daarvan is de omvang van zijn binnenlandse markt, met een bevolking van bijna 80 miljoen mensen, waarvan de helft jonger dan 30. Een bevolking die bovendien gretig consumeert en nood heeft aan nieuwe appartementen en huizen. Ten tweede is er de geografische ligging van het land, die van Turkije een goederencorridor maakt tussen Oost en West, én een energiecorridor voor gas en olie richting Europa. Ten derde is er de ontwikkelde industrie, met relatief lage lonen. En ten vierde: de douane-unie met de EU en de harmonisering van de wetgeving met de EU in het kader van de toenaderingsonderhandelingen.

Vlaamse bedrijven moeten in Turkije hun troeven uitspelen op het vlak van kwaliteit, innovatie, high-tech, design, milieuvriendelijkheid, energie-efficiëntie. Voor producten met dergelijke eigenschappen is er wel degelijk interesse. De massamarkt haalt men er allicht niet mee - daar staan lokale Turkse bedrijven met hun goedkopere kostenstructuur gewoon te sterk - maar men kan er wel lucratieve niches aanboren.

Beloftevolle sectoren

Turkije heeft nood aan milieutechnologie en machines, de logistieke behoeften blijven groeien, de infrastructuur wordt verder vernieuwd en uitgebouwd, en er is nog altijd grote vraag naar chemische producten. Het land is ook nog steeds een groot importeur van “halfafgewerkte producten”, waarvan Vlaanderen een groot producent is.

Wat de consumentenmarkt betreft: met de gestegen koopkracht groeide ook de interesse voor buitenlandse voedingsproducten. Die ziet men dan ook almaar meer opduiken in de supermarkten. Vlaamse koekjes en chocolade, filterkoffie, snacks en dipsauzen, soja-drinks en, sinds een paar jaar, ook onze bieren. Opvallend ook is de behoorlijke grote interesse in bioproducten.

Belemmeringen

De Turkse administratie en douane bezorgen Vlaamse exportondernemingen geregeld kopzorgen, ondanks de groeiende openheid voor bedrijven uit de EU. Dat komt voornamelijk omdat de regelgeving nog vaak verandert en soms niet 100% duidelijk is. Daardoor interpreteert de ene douanepost de zaken bijvoorbeeld anders dan de andere.

Nood aan juiste partner

Voor Vlaamse KMO’s met exportambities naar Turkije is het van belang de juiste, lokale partner te vinden in de vorm van een agent, vertegenwoordiger of plaatselijk bedrijf. Turkije is en blijft een land van “ons kent ons”. Relaties en netwerken zijn enorm belangrijk, soms even belangrijk als de kwaliteit van uw product of dienst. Bovendien kent zo’n partner zijn weg binnen administratie en douane.

En wat meer is: veel Turkse bedrijven zijn al kind aan huis in verder gelegen markten, zoals de Kaukasus, Centraal-Azië of het Midden-Oosten. Een dergelijke partner kan dus meteen een springplank vormen naar die markten.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade).

Meer info: http://www.flanderstrade.be.