Na een periode van onzekerheid wil Ivoorkust graag opnieuw de rol van voortrekker van West-Afrika op zich nemen. Vandaag draagt het land voor bijna 50% bij aan het BBP van de West-Afrikaanse Economische en Monetaire Unie (EUMA).

Tot 1993 was Ivoorkust een uitblinker in West-Afrika, deels omdat het land er een zeer nauwe relatie met Frankrijk - het voormalige koloniale moederland - op nahield. Aan die voorspoed kwam een einde met de dood van Félix Houphouët-Boigny, de vaders des vaderlands. Een politieke machtsstrijd leidde twee keer tot een binnenlandse oorlog: in 2002 en 2011. Tijdens de burgeroorlog werd het land tijdelijk in een noordelijk en een zuidelijk deel opgedeeld. Het aanzien van Ivoorkust lag in duigen.

Alassane Ouattara, die in 2011 als nieuwe president aantrad, bleek de ideale man om het vertrouwen terug te winnen. Hij werkte eerder bij het Internationaal Monetair Fonds en slaagde erin om opnieuw buitenlandse investeerders aan te trekken. De overheid investeerde fors in infrastructuur (wegen, bruggen, elektriciteit) om de Ivoriaanse economie opnieuw op de kaart te zetten. Met succes: de laatste jaren pakt het land uit met de hoogste groeicijfers in de regio.

Poort naar West-Afrika

Door zijn geografische ligging en goed ontwikkelde infrastructuur is Ivoorkust de meest lucratieve toegangspoort tot West-Afrika. Het land telt verschillende luchthavens, waaronder de internationale luchthaven Félix Houphouët-Boigny, waar Brussels Airlines vaste klant is. Via de autosnelwegen en de spoorlijn tussen Abidjan en Ouagadougou (Burkina Faso) zijn de buurlanden in de regio makkelijker bereikbaar.

In de havens van Abidjan en San Pedro liggen schepen te wachten om te kunnen laden of lossen. De laatste jaren gaan de havenprestaties in exponentieel stijgende lijn. In 2014 tekende de haven van Antwerpen een partnership-overeenkomst met de haven van San Pedro, de belangrijkste cacaohaven ter wereld. Sindsdien is een rechtstreekse verbinding tussen Antwerpen en San Pedro een feit.

Kansen voor Vlaamse ondernemers

De snelle economische expansie van de laatste jaren creëert ook tal van uitdagingen. Sommige sectoren staan nog in hun kinderschoenen. Vlaamse know-how kan zeker bijdragen tot de verdere ontwikkeling van het land. Bovendien is Ivoorkust voor sommige sectoren ook volledig afhankelijk van import: er is een grote nood aan industriële producten, wagens, machines en farmaceutische producten. Er bestaat wel een lokale industrie, maar die is heel beperkt.

Sinds de rust is weergekeerd zijn er tal van bouwprojecten om het land opnieuw op te bouwen: huizen, kantoren, ziekenhuizen en scholen schieten als paddestoelen uit de grond. Alleen al in Abidjan wil de overheid meer dan 60.000 sociale woningen bouwen.

Bovendien investeert de overheid in mobiliteit. Een nieuwe autosnelweg reikt nu tot de badstad Grand Bassam, maar moet nog worden doorgetrokken tot aan de grens van Ghana en verder tot Lagos in Nigeria. Ook de uitbreiding van de havens van Abidjan en San Pedro biedt veel ontwikkelingskansen voor buitenlandse ondernemers.

Ivoorkust beschikt over grote energievoorraden (biomassa, aardolie, aardgas) en heeft sinds 2015 nieuwe elektriciteitscentrales. De elektriciteitsproductie verloopt deels thermisch, deels via waterkracht. Er zitten verschillende projecten in de pijplijn om het elektriciteitsnet uit te breiden. Het land zoekt ook naar partners om zijn olie- en gasindustrie verder uit te bouwen. Momenteel zet Ivoorkust het Vlaamse bedrijf Noordzee Helikopters Vlaanderen in om de olie- en gasboorplatformen te bereiken.

Wereldwijd is Ivoorkust de grootste cacaoproducent ter wereld. Maar het land wil ook de grootste worden in de verwerking van het bruine goud. Ivoorkust mikt op een lokale verwerking van minstens 50% van de landelijke productie. Verschillende Belgische bedrijven, zoals Barry Callebaut, werken daar momenteel al aan mee.

Het land beschikt over heel wat strategische grondstoffen. De reserves zijn weliswaar niet zo groot als in de buurland, maar de exploitatie van goud, nikkel, diamant, ijzer en kobalt maakt deel uit van een ambitieus overheidsprogramma dat tot 2020 loopt. De sector is heel toegankelijk voor buitenlandse investeerders. Momenteel zijn het vooral Chinezen, Indiërs en Zuid-Afrikanen die hierbij betrokken zijn.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade).

Meer info: www.flanderstrade.be.

Hoewel de Ivoriaanse cultuur veel Franse gebruiken heeft overgenomen, blijft het toch een land met een Afrikaanse aanpak. Onderstaand reiken we vijf gouden tips aan om in Ivoorkust succesvol te ondernemen.

1. Spreek Frans.

De meeste Ivorianen spreken geen Engels, dus een woordje Frans kan helpen als u in Ivoorkust aan de slag wil.

2. Bouw een persoonlijke band op.

Persoonlijk contact is heel belangrijk in Ivoorkust. Regel dus niet alles on-line. Bezoek het land regelmatig, zodat u uw contacten persoonlijk leert kennen. Een ontmoeting organiseren is trouwens snel gebeurd. De agenda van Ivorianen is flexibel, niet alles is vooraf ingepland.

3. Pas of voor fraudeurs.

Cyber-criminaliteit komt regelmatig voor in Ivoorkust. Wees dus waakzaam wanneer u enkel digitaal contact met potentiële zakenpartners heeft. Bij vermoeden van misbruik kan u met de ambassade contact opnemen.

4. Doe het zelf of in duo.

Het is mogelijk om zonder ondersteuning van de overheid, een handelsmissie of een exportorganisatie de Ivoriaanse markt te betreden. Maar u kunt ook hulp inroepen. FIT, AWEX en Brussel Invest & Export organiseren jaarlijks een handelsmissie naar de regio. Daarnaast helpen ook de plaatselijke instanties, zoals het Centre de Promotion des Investissement en Côte d’Ivoire (CEPICI).

5. Zorg voor gepaste kledij.

Een zakelijke vergadering in Ivoorkust? Zorg voor een conservatieve dress-code. Mannen dragen pak én das, ook vrouwen dragen meestal klassieke kledij.