Voor veel westerse ondernemers voelt Hongkong dan ook vertrouwd aan. Dat verhoogt de aantrekkingskracht om van daaruit de onbekende, omringende Aziatische markten te verkennen. Maar ook Hongkong op zich biedt opportuniteiten.

In principe kunnen beginnende exporteurs zich op de Hongkongse markt wagen. Zakendoen in en met Hongkong kent weinig addertjes onder het gras. Hongkong scoort traditioneel hoog in de topregionen van de “Ease of doing business”-ranking van de Wereldbank. Een bedrijf oprichten ter plaatse gebeurt eenvoudig, snel en zonder noemenswaardige bureaucratische obstakels.

Het is een van de meest open economieën ter wereld. Er worden zo goed als geen invoerrechten geheven en van handelsbelemmeringen is vrijwel geen sprake. Het aantal regels wordt zo beperkt mogelijk gehouden. Tot slot is Engels de zakelijke voertaal.

Hongkong is evenzeer een Aziatische en een mature, uiterst competitieve markt, waardoor enige exportervaring is aanbevolen.

Toch nog kansen

Niettemin dienen zich in allerhande sectoren nog steeds kansen aan. Zo liggen er bijvoorbeeld veel groenten uit Nederland in de winkelrekken. Dat kan Vlaanderen evenzeer. Hongkong voert bijna al zijn voeding in vermits er ter plaatse nauwelijks wordt geproduceerd. Vlaamse ondernemers in voeding en dranken hebben hiervoor meer dan voldoende kwaliteit in huis. Wel is het belangrijk dat ze weten te differentiëren, het dertiende product in een dozijn maakt in Hongkong geen kans.

Hongkongers houden van fijne, kleine, originele en mooi verpakte producten. Iets wat ze cadeau kunnen geven. En zijn bereid om te betalen voor kwaliteitsproducten, want na het zoveelste schandaal staat het vertrouwen in Chinese voeding op een laag pitje.

Daarnaast is ook milieu een beloftevolle sector. De problematiek neemt sterk toe. Terwijl de luchtvervuiling, komende van China, vroeger een winterprobleem was, duikt die nu ook in de zomer op. De overheid kiest voor zo weinig mogelijk regels en bemoeienissen, wat het zakendoen bevordert, maar dat geldt net niet voor zo’n maatschappelijk vraagstuk als milieu. Dan zijn eerder snelle en kordate maatregelen nodig. Ook daar heeft Vlaanderen de oplossingen en expertise voor.

Uiteraard biedt Hongkong, als het kloppende hart van de regio, veel mogelijkheden in de financiële dienstverlening. Die is zeer matuur, maar na de boete voor de HSBC-bank in de VS, zijn banken overal extreem streng geworden. Daardoor kunnen bedrijven trouwens niet meer zo makkelijk een bankrekening in Hongkong openen. Voor Vlaamse ondernemers is het interessant om te weten dat ze daarvoor in Hongkong kunnen aankloppen bij een van de Belgische grootbanken die er een vertegenwoordiging hebben. De opportuniteiten schuilen vooral in fintech, opnieuw een sector waar Vlaanderen sterk staat.

Oppervlakte is uiterst schaars in Hongkong, met torenhoge prijzen voor woningen, kantoren en productieruimtes als gevolg. Daardoor vindt vrijwel alle productie in Zuid-China plaats. Hongkong focust voluit op de dienstensector. Daarom zijn toeleveranciers aan productie eraan voor de moeite. Ook constructie kent weinig mogelijkheden. De sector is in handen van een paar partijen waar men moeilijk toegang toe krijgt.

Springplank naar China

De functie van springplank naar China blijft uiteraard een van de grote troeven van Hongkong, dat een eigen douanesysteem en invoerreglement hanteert. In e-commerce bijvoorbeeld, kan een tussenstap via Hongkong net sneller slagen dan rechtstreeks op China te mikken. Zo komen bij de export van cosmetische producten naar China aanvragen, vergunningen en certificeringen te pas. Dat kost geld en vooral veel tijd. Via e-commerce vanuit Hongkong kan je dat wel op de Chinese markt brengen. Op die manier kan je het potentieel testen. De Chinese overheid heeft intussen de regelgeving terzake wel opgesteld die dit systeem zal bemoeilijken, maar die is voorlopig nog niet geïmplementeerd.

Geld dat in China is verdiend, krijg je niet zo makkelijk omgewisseld en het land uit als in Hongkong het geval zou zijn. Maar als je een bedrijf in Hongkong hebt opgericht, kan je zakendoen met China en je betalingen in Hongkong ontvangen. Bovendien kan je bij een conflict met een Chinese firma kiezen voor een arbitrage in Hongkong omdat daar een neutrale jurisdictie voor Chinese ondernemingen is.

Lokale vestiging niet noodzakelijk

Om succes te oogsten is een lokale vestiging ter plaatse niet echt noodzakelijk. Wie vanuit Hongkong de brede Aziatische regio wil bedienen, zet best de stap naar de oprichting van een eigen kantoor. Maar de meeste Vlaamse ondernemers gaan met een lokale partner in zee. Dat is de meeste eenvoudige en voordelige manier om er actief te zijn.

Koopkracht

De verschillen in koopkracht zijn erg groot in Hongkong. Er leven heel veel expats, die een dikbelegde boterham verdienen. Daarnaast zijn er een kleine groep buitensporig rijke Hongkongers en een grote middenklasse. Bijna 20% van de bevolking leeft evenwel onder de armoedegrens. Zelf al krijg je een gemiddeld loon, huisvesting neemt daar een serieuze hap uit. Voor een studio van amper 20 m² betaal je algauw 2.000 euro per maand. Voor jonge ouders komt daar kinderopvang bovenop, want de scholen eindigen vroeg en in naschoolse opvang is niet voorzien.

Nog een interessante doelgroep zijn de rijke Chinezen die in Hongkong komen shoppen. Maar sinds de protesten van 2014 in Hongkong zijn de relaties met Peking enigszins bekoeld. Chinezen krijgen minder vaak een visum om naar Hongkong af te reizen en dat heeft zijn effect op de lokale retail.

Het blijft Azië

De Hongkongse zakenwereld voelt wel westers aan, maar vergeet vooral niet dat je in Azië bent. Dat betekent dat het opbouwen van een persoonlijke relatie essentieel is voor zakelijk succes. Daarnaast gelden de typische omgangsregels zoals visitekaartjes overhandigen en ontvangen met beide handen, gebruik geen cijfers met het getal vier, rood brengt geluk, … Maar je daar nu ook niet te veel zorgen over, een Hongkonger is een echte zakenman en vergevingsgezind genoeg om daar geen grote deal te laten op afknappen.

De Hongkongse manier van zakendoen is geregeld en georganiseerd. Maar … daarom is dat niet noodzakelijk efficiënter ondernemen. Hongkongers zijn zo gedrild en gericht op regels dat out of the box redeneren erg moeilijk is. Dat vertraagt soms het onderhandelingsproces als er onverwachte zaken opduiken.

Hoewel Hongkong door de Westerse invloeden vertrouwder aandoet, moet je sowieso op je hoede blijven. Zo vinden er evengoed frauduleuze zaken en scams plaats. Het bewijst nogmaals het belang van een goede, lokale partner, die je hiervoor kan behoeden. Algemeen geldt evenwel dat Hongkong een veelbelovende markt is, waar je - als je er voldoende tijd in investeert en de concurrentie verslaat - grote successen kan boeken.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade).

Meer info: www.flanderstrade.be.