Ondernemers hebben in Vlaanderen makkelijk onterecht te kampen met vooroordelen en een negatieve beeldvorming. Ondernemers zorgen nochtans voor jobs, creëren waarde en welvaart en nemen een heel belangrijke rol in de maatschappij op. Onderdeel van de campagne van Agentschap Innoveren & Ondernemen is een onderzoek van Vlerick Business School, die voor het eerst peilt naar de maatschappelijke dimensie van ondernemerschap.

Uit de studie blijkt dat bijna de helft van de Vlaamse ondernemers onderneemt om maatschappelijke impact te hebben en dat duurzaamheid voor Vlaamse ondernemers een heel belangrijke dimensie is. Ook zijn veel ondernemers actief als vrijwilliger, bieden ze gratis hun diensten aan bij organisaties met een sociale dimensie of steunen ze maatschappelijke initiatieven met een financiële bijdrage.

Respect en bewondering voor ondernemers hinkt achterop

Vlamingen hebben minder respect en bewondering voor ondernemers dan het Europees gemiddelde. Slechts 54% van de Vlamingen vindt dat succesvolle ondernemers in Vlaanderen een hoge status en veel respect genieten. In buurlanden is dat tot 70% of hoger.

De Vlaming kiest er dan ook voor om werknemer te worden. Slechts 30% heeft een voorkeur voor de status van ondernemerschap, tegenover 37% in de Europese Unie.

Vlamingen hebben niet altijd een juist beeld van de drijfveren om te ondernemen: de passie voor een onderwerp of een technologie die je nodig hebt om met een bedrijf van start te gaan en de zoektocht naar de oplossing voor een probleem. Vlamingen verwarren ondernemers vaak met managers. Ze zien daarom niet altijd hoe dicht ondernemerschap bij hun leefwereld staat. Daarnaast slagen ondernemers er niet altijd goed in om hun verhaal naar het grote publiek te brengen. Kortom, er is duidelijk nood aan een realistischer beeld van ondernemerschap.

Zes types ondernemers

Volgens Vlerick Business School ziet de Vlaamse ondernemer zich vooral ziet als een “Maker”, één van de zes types ondernemers uit de studie. Vier op de tien Vlaamse ondernemers beschouwen zich in de eerste plaats als een “Maker”, iemand die producten en diensten van hoge kwaliteit aflevert en daar ook trots op is. Daarna komen types als de “Inspirator” die vooral ideeën en creativiteit wil delen (23%) en de “Mentor” (13%) die mensen iets wil bijleren. “Vernieuwers” (13%) en “Connectoren” (10%) ontwikkelen respectievelijk vernieuwende producten en diensten die ze aan hun omgeving willen doorgeven en willen vanuit een sociale betrokkenheid mensen met elkaar verbinden en met elkaar in contact brengen. Slechts een kleine minderheid (7%) onderneemt uit puur financiële overwegingen.

Duurzaamheid en gemeenschapsgevoel scoren hoog

Uit de bevraging blijkt verder dat de Vlaamse ondernemer sterk maatschappelijk begaan is en de positieve rol van ondernemerschap wil uitdragen: 85% van de Vlaamse ondernemers stelt bij te dragen tot een betere maatschappij. Bij een kleine helft (48%) zit het streven naar een betere maatschappij ook effectief vervat in de missie van de onderneming.

De nadruk ligt sterk op duurzaamheid in het productieproces (32%), maar de ondernemer denkt ook aan gemeenschapsgevoel (19%) en gezondheid (10%).

Ondernemers willen ook hun omgeving ervan overtuigen dat ondernemerschap een positieve impact op de wereld kan hebben. Zo zegt 67% onder hen dat zij als ondernemer een proactieve rol willen spelen in het veranderen van de wereld en probeert 53% anderen actief te overtuigen van het feit dat ondernemingen maatschappelijke uitdagingen kunnen oplossen.

Vervolgens worden leveranciers vaak op hun maatschappelijke impact doorgelicht. Maar liefst 60% selecteert leveranciers op basis van hun maatschappelijke impact, duurzaamheid en andere niet-economische factoren.

Ook buiten het werk investeert de Vlaamse ondernemer tijd en geld in zijn omgeving en de maatschappij. De enquête-resultaten tonen dat ondernemers het als een morele plicht zien om maatschappelijk betrokken te zijn. In totaal steunt meer dan vier op vijf van de Vlaamse ondernemers maatschappelijk geëngageerde organisaties. Ze doen dit via sponsoring (56%), maar ook via het inzetten van hun netwerk (13%) en vrijwilligerswerk (10%). Het steunen van de directe omgeving (buurt, familie & vrienden) is daarbij belangrijk (23%), maar er is vooral aandacht voor bijdragen aan een betere maatschappij in het algemeen (52%). Ondernemers geven ook aan dat ze er naar streven om mensen in de lokale gemeenschap samen te brengen (49%).

Vlaamse ondernemer bewondert “flandriens”

De Vlaamse ondernemer bewondert innovatie en daadkracht (Elon Musk van Tesla), ambitieuze starters (Arnaud Rasking van Mobile School en StreetwiZe, Jeroen De Wit van Teamleader), maar ook ondernemers die inzetten op duurzaamheid en vakmanschap als Hendrik Dierendonck, van de gerenommeerde gelijknamige slagerij.

Ook gefaalde ondernemers, zoals de oprichters van Take Eat Easy, worden door Vlaamse ondernemers aangehaald als mensen die ze bewonderen. Men kan stellen dat Vlaamse ondernemers houden van de flandrien-mentaliteit. Ze noemen opvallend vaak eigenschappen als doorzettingsvermogen, incasseringsvermogen en gedrevenheid.