In het Industrie 4.0-tijdperk biedt de digitale economie eindeloze mogelijkheden om ons leven te veranderen en duurzamer te maken. Het Internet of Things biedt nieuwe opportuniteiten rond bijvoorbeeld slim parkeren, gezondheidszorg op afstand, slim energiegebruik, domotica en dies meer. De lage kostprijs van de technologie en het steeds snellere Internet moeten Vlaanderen aanzetten tot het opnemen van een actieve rol binnen het Internet of Things (IoT).

“Vlaanderen moet het Internet of Things niet ondergaan, Vlaanderen moet zelf de toekomst van het Internet of Things bepalen”, aldus Philippe Muyters.

De kleinschaligheid van het Vlaams Gewest en de goed uitgebouwde Internet-infrastructuur moeten Vlaanderen in staat stellen om terzake een koploperspositie binnen Europa op te eisen, zo luidt het.

De aanwezigheid van een wereldvermaard kenniscentrum als imec met bijzondere expertise rond chiptechnologie en IoT, is een gigantische troef. Bovendien heeft zich in Vlaanderen intussen een eco-systeem van KMO’s ontwikkeld die met die nieuwe technologieën begaan zijn.

Samen met de stad Antwerpen en imec, vatte Vlaanderen bij het jaarbegin de uitbouw in Antwerpen aan van de grootste digitale proeftuin voor IoT wereldwijd, dit op basis van een open digitaal platform.

Versnelling hoger schakelen

De intussen opgedane IoT-expertise wil Muyters over alle Vlaamse steden en gemeentes gaan uitrollen. Hij lanceert daarvoor een “Smart City”-projectoproep met een totale subsidiëringsenveloppe van 4 miljoen euro. “Samenwerking tussen steden en gemeentes onderling en met de kennisinstellingen moet binnen die insteek centraal staan”, stelt de minister.

Bedoeling van de oproep is de Vlaamse steden en gemeentes aan te zetten tot de ontwikkeling van een globale IoT-visie. Die visie dient onderbouwd door de reële noden van de gebruikers en de ondersteuning van de bedrijven binnen die collectiviteiten. Partner imec voorziet daarbij in de nodige ondersteuning voor de vrijwaring van de privacy en de veiligheid alsook voor de ontwikkeling van een open digitaal platform over heel Vlaanderen.

Bonheiden geeft “smart village”-voorbeeld

Burgemeester Guido Vaganée van Bonheiden aarzelt niet om het Internet of Things als de zevenmijlslaarzen voor kleine gemeentes te bestempelen. “Hoe kleiner de gemeente, hoe groter het lokale IoT-laboratorium”, luidt het.

Bonheiden was trouwens de eerste gemeente in België die zijn hele IT-infrastructuur, via intercommunale CIPAL, naar de cloud migreerde. “Het is trouwens veel makkelijker data te verzamelen vanuit de cloud,”, weet de burgervader, die voorheen professioneel actief was bij Samsung Electronics en Telenet. “Het delen van open data moet binnen samenwerkingsverbanden het beleid van alle Vlaamse gemeentes kruiden”, heet het.

Bonheiden werd bij het jaarbegin bekroond met de “Smart City Award” van Agoria omwille van een fietsregistratiesysteem voor kinderen. Net als het gemeentepersoneel, krijgen de schoolkinderen van Bonheiden een gepersonaliseerde RFID-chip onder het fietszadel ingeplant. Sinds november 2016 registreerde het systeem tijdens het eerste jaar 31.693 ritten bij 590 gebruikers. Die krijgen als beloning fietsdukaten toegekend die op de plaatselijke kermis kunnen worden ingeruild.

Meer dan 60% van de Bonheidense schoolkinderen hebben zich intussen op het systeem geregistreerd. De gemeente is er niet enkel in geslaagd een modal shift te bewerkstelligen, het project - met een investering van 60.000 euro en een jaarlijkse kost van 2.000 euro - vertaalde zich in voornoemde tijdsspanne in 31.693 ritten, 114.613 gefietste kilometers, een besparing van 9.268 liter brandstof en een verminderde CO2-uitstoot van 22.382 kg CO2.

Open data in de praktijk

Bonheiden heeft intussen een aantal bijkomende IoT-projecten in de steigers staan die het ontsluiten van data in een open platform voor ogen hebben.

Eén daarvan is een project van Slim parkeren dat als pilootproject een beroep zal doen op virtuele parkeerschuiven voor kort parkeren in blauwe zones. De via een scanner gecapteerde data zullen, via een app, inzicht verschaffen in de nog resterende parkeertijd.

Een ander project spitst zich toe op het ontsluiten van verkeerstellingen en snelheidsmetingen waarbij het aantal voertuigen en fietsen (alsook hun snelheid) rond-de-klok zullen worden gescand. Politie-interventies kunnen vervolgens (automatisch) worden aangestuurd indien bepaalde parameters worden overschreden. Burgers krijgen via deze weg dan weer on-line inzicht in de trafiek in hun straat.

Net als in Mechelen zal een anti-fietsdiefstalproject worden opgestart waarbij de politie met mobiele “locators” gestolen fietsen zal kunnen opsporen. Voorts zal IoT-technologie worden aangewend om automobilisten te waarschuwen indien fietsers op de fietsostrades gevaarlijke kruispunten naderen.

Samen met Natuurpunt zal Bonheiden, dat een duizendtal geregistreerde paarden telt, gebruik maken van sensoren om ruiters automatisch toegang te verlenen tot natuurgebied.

Door sensoren in openbare vuilnisbakken te monteren, ten slottte, kan de afvalophaling optimaler worden gecoördineerd, waardoor de hoeveelheid zwerfvuil kan worden teruggedrongen.

Met die aanpak geeft Bonheiden het voorbeeld dat de voogdijminister verwacht: “Vlaanderen wil elke stad en gemeente, ongeacht zijn grootte, aansporen tot het gebruik van data ten gunste van de burger. Onderlinge kennisdeling via snelle data-uitwisseling is het recept om van Smart Flanders een succes te maken en Vlaanderen tot slimste regio van de wereld uit te bouwen”, besluit Philippe Muyters.