D’Ieteren telt vandaag drie grote activiteiten die opgebouwd werden rond sterke merken: Moleskine, dat notitieboekjes produceert, Belron, met onder meer Carglass, en D’Ieteren Auto dat de invoer, logistiek en distributie verzorgt van alle voertuigen van de Volkswagen-groep. Net die laatste activiteit staat steeds meer onder druk. Vandaar dat D’Ieteren vorig jaar Lab Box oprichtte. De start-up moet nieuwe business-modellen ontwikkelen die enerzijds een oplossing bieden voor de mobiliteit van morgen en anderzijds rendabiliteit opleveren voor D’Ieteren.

“De sector staat onder druk door vier grote tendensen: elektrische- en deelvoertuigen, connectiviteit en autonoom rijden. Ze zullen een grote impact hebben op de constructeurs, maar ook op de distributeurs. De klassieke activiteiten van D’Ieteren Auto zullen binnen tien jaar misschien niet meer bestaan. Wat dat betreft zien we de toekomst vrij somber in. We hadden dan ook twee opties. Ofwel wachten tot Volkswagen met oplossingen komt, ofwel zelf initiatief tonen. De keuze lag voor de hand en zo is Lab Box als juridische entiteit ontstaan in september 2017”, vertelt Dirk Joos, managing director van Lab Box, maar ook lid van het directie-comité van D’Ieteren Auto. “Het moet zowat de eerste keer zijn dat D’Ieteren investeert in initiatieven, zoals Poppy en Pikaway, waarvan de opbrengst onzeker is. Er was een mental shift voor nodig bij het management. Maar we zijn bereid om dat te doen. We bestaan meer dan 200 jaar en we willen ook in de toekomst blijven bestaan”, zo klinkt het.

Centraal platform

Lab Box kwam eerst met het autodeelplatform Poppy op de proppen. Sinds kort is er ook Pikaway, een MaaS (Mobility-as-a-Service)-applicatie met als bedoeling om de Antwerpenaren op een slimme manier naar hun bestemming te brengen. Het unieke van de app schuilt in de combinatie van de routeplanner, boekings- en betalingsmogelijkheden op één centraal platform. Dat kan dankzij de integratie van verschillende mobiliteitsaanbieders zoals NMBS, De Lijn, Poppy en binnenkort ook Velo, Mobit en Cloudbike.

“De Belg zit vastgeroest in zijn gewoontes. Er zijn voldoende alternatieven voor de eigen wagen, maar men beseft het vaak niet. Daarom willen we met Pikaway aan evangelisatie doen. Er moet een mindswitch komen, maar dat lukt enkel met een volwaardige oplossing en die is er nu. Dankzij Pikaway kan je vlot overstappen van tram naar fiets, of van scooter naar deelwagen. Hoewel je verschillende vervoersmiddelen gebruikt, heb je maar één app nodig. Ook de betaling van de verschillende abonnementen kan voortaan gecentraliseerd worden via Pikaway. Gebruiksgemak staat dus centraal”, aldus Jens Verhiest, investment associate van Lab Box.

Dankzij een samenwerking tussen Lab Box en onderzoeks- en innovatie-hub imec konden vijftig Antwerpenaren een maand lang een bèta-versie van de applicatie uittesten. De resultaten waren bemoedigend. Zo deden 12% van de gebruikers hun verplaatsingen via de app. Tal van mensen leerden nieuwe vervoersoperatoren kennen. Lab Box focust met Pikaway niet enkel op B2C, maar ook op de B2B-markt. Zo zullen bedrijven de app kunnen integreren in het mobiliteitspakket van hun werknemers.

Nieuw credo

De mobiliteitsproblematiek neemt elke dag toe. Ook in Antwerpen is het, door de vele infrastructuurwerken, een kunst geworden om files te vermijden. Het stadsbestuur omarmt dan ook Pikaway.

“Wij willen in Antwerpen geen pestbeleid voeren tegen de auto. Maar we promoten wel elk alternatief. Vroeger werd vaak gezegd: mijn auto, mijn vrijheid. Nu wil het stadsbestuur een nieuwe slogan lanceren: mijn mobiliteit, mijn vrijheid en die mobiliteit kan je op verschillende manier invullen. Met deelwagens en -fietsen, met scooters en met het openbaar vervoer”, aldus de Antwerpse schepen voor Mobiliteit, Koen Kennis.

Het stadsbestuur voorziet ook in de nodige middelen om mensen te overtuigen om niet steeds voor de wagen te kiezen. “Nu al mogen deelwagens gratis parkeren in de stad. Maar we willen nog verder gaan. We zijn dan ook van plan om mensen die hun wagen inleveren en overstappen naar één of ander MaaS-abonnement gedurende twee jaar een korting te geven ter waarde van 20 euro per maand op hun abonnementsgeld. Hierdoor willen we de drempel verlagen om in te stappen op dergelijke initiatieven”, zegt Kennis.

Voorzichtig groeien

Lab Box koestert grote ambities. Net zoals bij Poppy is Antwerpen de uitvalsbasis voor Pikaway, daarna moeten andere Belgische grootsteden volgen.

“Het is belangrijk om voldoende controle te hebben over het groeiproces. Met Poppy zijn we in het begin te snel gegroeid. Met alle gevolgen van dien. Er zijn fouten gemaakt, maar daaruit hebben we de nodige lessen getrokken. Pas daarna ben je klaar voor de volgende stap. Uiteraard willen we Pikaway in andere steden lanceren, maar we willen vooral zelf het groeitempo bepalen”, verklaart Joos.

“Poppy”, het eerste initiatief van Lab Box, loopt intussen al negen maanden. Onlangs werden ook scooters toegevoegd aan het aanbod. Bij D’Ieteren maken ze voorzichtig een eerste balans op.

“Ons business-plan is uitgetekend over drie jaar. Het is nog te vroeg om nu al conclusies te trekken, maar de eerste resultaten stemmen ons tevreden. Er is een solide basis van gebruikers. Ook al werden we, zeker in de beginperiode, geconfronteerd met een aantal nadelen. Zo hebben we ondervonden dat betalen via pre-paid kaart een fraudegevoelig systeem is. Onze wagens werden ook gebruikt door jonge mensen met te weinig rij-ervaring. Het waren foute inschattingen, maar dat hoort nu eenmaal bij een start-up”, weet Dirk Joos, managing director van Lab Box en lid van het directie-comité van D’Ieteren Auto.

Momenteel maken maandelijks 4.000 Antwerpenaren gebruik van “Poppy”. Maar Lab Box wil nu een volgende stap zetten.

“We willen de software die voor Poppy wordt gebruikt ook inzetten om aan multi-vehicle sharing te doen. Het moet perfect mogelijk zijn om auto’s toe te rusten met een Poppy reservatie-systeem. Net zoals je een vergaderruimte reserveert, kan je ook een wagen vastleggen. Veel bedrijven komen tot de vaststelling dat het misschien niet nodig is om aan iedereen een bedrijfswagen te geven. Het creëren van een mobiliteits-hub kan veel interessanter zijn. Zo hebben we al van verschillende klanten, zoals Telenet en Deloitte, de specifieke vraag gekregen wat we hen kunnen aanbieden van alternatieve vervoersmiddelen, naast onze wagens”, zegt Joos.

Volgens de managing director van Lab Box is het nog te vroeg om te spreken over een fenomeen, maar er is in elk geval wel een kentering ingezet.