Wat maakt dat AM de komende decennia de maakindustrie helemaal zal ontregelen? Eerst en vooral is er de techniek. 3D-printen heeft zich doorheen de jaren immers bewezen als een efficiënte manier om prototypes te maken. De techniek werkt helemaal anders dan de traditionele productieprocessen. Het ontwerp van een onderdeel of product wordt eerst in lagen naar de 3D-printer gestuurd, de printer bouwt dan het product door materiaal laag na laag aan te brengen en uiteindelijk wordt de draagstructuur weggenomen en het eindproduct gereinigd en gemonteerd.

“AM wordt vaak gebruikt voor prototyping, net omdat de doorlooptijd een flink stuk korter is. Bovendien is 3D-printing op industriële schaal ook kostenefficiënter voor de productie van kleine series, zeker wanneer je alle directe en indirecte kosten van een product vergelijkt met de traditionele productie. Een ander voordeel van AM is de customisatie. Door de vrijheid van design kunnen nieuwe geometrische vormen en ontwerpen worden geproduceerd die met conventionele technieken niet mogelijk waren. Daarnaast kan customisatie ook de productie verbeteren door gereedschap te ontwikkelen dat een bepaalde productiestap optimaliseert of sneller maakt”, weet Agoria-topman Marc Lambotte.

Toepassingen

De AM-industrie is de voorbije jaren aanzienlijk gegroeid. Hoewel de technologie achter 3D-printing al meer dan dertig jaar bestaat, lijkt het wel alsof bedrijven nu pas het potentieel inzien van additieve productie. “In de gezondheidszorg maakt AM custom-made protheses en hoorapparaten mogelijk. In de lucht- en ruimtevaartindustrie ontstaan er verbeterde ontwerpen voor gewichtsreductie, maar ook dichter bij huis zorgt 3D-printing voor het verschil”, aldus Coralie Goffin, directeur centralized generation department bij ENGIE Laborelec.

Een mooi voorbeeld hiervan vinden we terug bij groentenverwerkingsbedrijf Bonduelle Northern Europe N.V. (Kortemark). Het labelen van producten gebeurt via lijm die aangebracht wordt op het blik door middel van een plastic lijmbuis. Toen de vaste leverancier van deze lijmbuizen failliet ging, kwam het lijmproces van Bonduelle in gevaar. Daarom benaderde Bonduelle 3D Infinity B.V.B.A. (Aalter) met de vraag of het mogelijk was om een exacte replica te printen. Na drie ontwerpen en het uittesten van twee verschillende materialen werd het definitieve model goedgekeurd en ingevoerd in de productielijn. Kostprijs? 800 euro voor de reverse engineering en 35 euro per geprinte buis.

Volgens SmarTech Publishing, gespecialiseerd in bedrijfsanalyses in AM-markten, was de wereldwijde AM-markt in 2018 9,3 miljard dollar waard. Dat is een verhoging van 18% in vergelijking met het jaar daarvoor. Prognoses voorspellen dat AM in 2022 maar liefst 20 miljard dollar waard zal zijn. Vast staat dat ook België zal profiteren van die sectorgroei.

“Ons land heeft altijd een voortrekkersrol gespeeld op het vlak van AM. De onderzoeksteams van KULeuven konden de ontwikkelde technologieën valoriseren, waardoor er twee grote spelers ontstonden: Materialise N.V. (Heverlee) en Layerwise N.V. (Leuven), dat in 2014 werd overgenomen door 3D Systems. Het is meteen een verklaring waarom België zo goed is vertegenwoordigd in de hardware- en software-onderdelen van de AM-waardenketen. Ook twee andere innovatieve start-ups, nl. Aerosint N.V. (Luik) en Twikit N.V. (Antwerpen), leveren prima werk”, stelt Peter Vermeire, partner management consulting PwC Belgium.

Uitdagingen

Er zijn dus uitgebreide vakkennis en infrastructuur aanwezig in België. Daarom verwacht 50% van de Belgische bedrijven die actief zijn binnen AM in de komende jaren een groei van de inkomsten van minstens 10%. Er zal ook extra tewerkstelling worden gecreëerd, met een potentieel tot wel 1.500 nieuwe jobs, meteen een verdubbeling van het huidige aantal banen .

“Het koekje is nu nog klein, maar zal alleen maar groter en groter worden. Agoria gelooft dan ook sterk in de toekomst van 3D-printing. Toch zijn er nog obstakels. Zo bestaat er momenteel geen AM-certificatie en kwalificatie van geprinte artikels en producten. Daarnaast zou overheidssteun voor verdere ontwikkeling en een integratie van AM-technologieën in verschillende onderwijsprogramma’s de toekomstige evolutie van de technologie ten goede komen”, oordeelt Lambotte.

Volgens de topman van Agoria dient er eveneens nog heel wat missionariswerk te gebeuren. “AM-experts en -dienstverleners moeten bedrijven die minder kennis en ervaring hebben over de technologie informeren over wat ze moeten doen om de kansen die AM biedt maximaal te benutten. Veel bedrijven vinden immers dat AM nog niet genoeg ontwikkeld is, waardoor ze denken dat het gebruik ervan vol risico is. Ze begrijpen de vele mogelijkheden van AM niet, enerzijds omdat het moeilijk is om de business case te berekenen, anderzijds omdat ze geen behoefte hebben aan het veranderen van hun huidige productiemiddelen”.