Haven Oostende werd vorig najaar alleeneigenaar van de REBO-terminal nadat het zijn mede-aandeelhouders, waaronder PMV (40%) en DEME (30%), uitkocht. Tien jaar terug knoopten de drie partijen al een samenwerking aan met het oog op de bouw van windmolens op zee. Eind dit jaar zullen er 400 windmolens in het Belgische deel van de Noordzee actief zijn, goed voor een vermogen van ruim 2,2 GW. Groene waterstof is een middel om, via elektrolyse van water, de productie en consumptie van energie afkomstig van de offshore-windparken op elkaar af te stemmen. In de denktank Blauwe Economie, die in het kader van het REBO-dossier werd opgericht, vonden Haven Oostende, DEME Concessions en PMV elkaar in het consortium HYPORT® dat de bouw van een groene waterstoffabriek in Oostende beoogt.

“Als pionier op duurzaamheidsvlak is waterstof één van de ontwikkelingsassen van DEME”, stelt ceo Luc Vandenbulcke.

Waterstof kan, rekening houdend met het sterk schommelend productiepatroon van groene stroom afkomstig van de windmolens, fungeren om die energie om te zetten in waterstof dat in diverse toepassingen kan worden ingezet.

“Als basismolecule kan waterstof een belangrijke rol spelen in de verdere verduurzaming van de Vlaamse economie”, getuigt Tom Mortier, business manager Energie bij PMV.

300 MW-installatie

De krachtverhoudingen binnen het HYPORT®-consortium zijn nog niet bekend. “In eerste instantie focussen we op een algemene haalbaarheidstudie en een ontwikkelingsplan voor een demo-project van enkele tientallen MW. Bedoeling is tegen 2025 het geheel tot een grootschalige elektrolyse-installatie van 300 MW op te schalen”, weet Peter Van den Bergh, department manager Central Competence Center bij DEME.

Haven Oostende wees het consortium in Passendale 1 alvast een concessie van 7 hectaren toe. De site is multimodaal ontsloten (spoor, water en weg). HYPORT® zou er in eerste instantie een 30-tal jobs creëren.

De groene waterstoffabriek zou jaarlijks voor 500.000 tot 1.000.000 ton minder CO2-uitstoot zorgen. “Dat stemt overeen met een compensatie van twee tot vier keer de totale CO2-uitstoot van Oostende (254.000 ton/jaar),” weet burgemeester Bart Tommelein, die zich opgetogen toont over het PPS-project.

Ook opgetogen omdat Oostende soortgelijke op stapel staande initiatieven in Zeebrugge, North Sea Port en Antwerpen in snelheid lijkt nemen. De vraag naar waterstof zal de komende jaren alleen maar toenemen. Voor havenbaas Dirk Declerck gaat het om een en/en-verhaal, waarbij Oostende weliswaar als Blue Cluster het voortouw neemt maar waar elke partij een specifieke focus heeft. Zo is de kans niet gering dat North Sea Port een groene waterstoffabriek (1 GW, tegen 2030) op Nederlands grondgebied bouwt.

“Oostende ziet het waterstofverhaal in combinatie met carbon capture met nadruk op de productie, opslag en lokale consumptie terwijl Zeebrugge eerder denkt aan het injecteren van waterstof in zijn bestaande aardgasnetwerk en Antwerpen inspeelt op de behoeften aan waterstof voor zijn industriële bedrijven”, meent Declerck.

Belangrijke premisse

Alvorens Oostende zich kan opmaken voor de bouw van de grootste groene waterstofcentrale in de Benelux dient evenwel aan een belangrijke premisse te zijn voldaan. Bedoeling is de fabriek, die jaarlijks 50.000 ton waterstof zal produceren, te voeden met groene elektriciteit afkomstig van de offshore-windparken op de Noordzee. HYPORT® is als project rechtstreeks gelinkt met de nieuwe windparkconcessies die op zee ten westen van Oostende worden gebouwd. Het lijkt dan ook logisch dat de energie van die nieuwe parken in de Koningin der Badsteden aan land zal worden gebracht, dit eveneens ter versterking van het bestaande distributienet. De gesprekken daarrond verkeren in een vergevorderde fase, aldus burgemeester Tommelein.

Tussen 2020 en 2026 zouden nog eens een honderdtal windmolens, goed voor 1,75 GW, in de Belgische Noordzee worden gebouwd. Die moeten het totaal geïnstalleerd vermogen van de offshore-windparken tegen 2030 op zowat 4 GW brengen.