Marc De Neve (Miles Group N.V.)

"Sectorspecifieke vertaalexpertise steeds verder uitdiepen"

Kleinschalige, professioneel gestructureerde vertaalbureaus kunnen alleen met succes het internationale geweld van de grote ketens afweren indien ze zich verregaand specialiseren. Dat lijkt de strategie te zijn die Miles Group N.V. (Vilvoorde) aankleeft. Aan de basis van die bedrijvengroep ligt een ondertitelbedrijf dat zich heel specifiek op de audiovisuele sector focuste. De bestaande klantenbasis gaf aanleiding tot een eerste diversificatie van het activiteitenterrein die, op termijn, tot nieuwe verticale specialisaties leiden moet. De recente acquisitie van een medisch vertaalbureau zorgde voor een nieuwe uitbreiding van het dienstenportfolio. Die specialisatiestrategie wenst Miles Group ook in de toekomst verder aan te houden. Het uitdragen van sectorspecifieke specialisaties over de grenzen heen is eveneens een duidelijke optie, geeft gedelegeerd bestuurder Marc De Neve te kennen.

Onmiddellijk na zijn studies als licentiaat-vertaler vestigde Marc De Neve zich als zelfstandig vertaler. Hij werkte gedurende dertien jaar voor de openbare televisie-omroep alsook voor een aantal tijdschriften (zoals Humo) en vertaalde een aantal boeken voor uitgeverijen in België en Nederland. In het zog van de komst van VTM in 1989 bloeide de hele audiovisuele sector in Vlaanderen open. Samen met een aantal collega's besloot De Neve de diensten die voor de VRT werden verzorgd ook aan de commerciële omroep aan te bieden. Daarbij spitste men zich in hoofdzaak toe op ondertiteling en commentaarvertaling voor documentaires. Het was de geboorte van Mediatext N.V.

Naargelang het medialandschap in Vlaanderen dichter en dichter bevolkt raakte, kwam Mediatext als gespecialiseerd vertaalbureau steeds meer in het vizier van het audiovisuele landschap te liggen. "Op vrij korte tijd konden we zowat alle belangrijke spelers op die markt, zowel de zenders als de toeleveringsbedrijven (lees: voornamelijk productiehuizen zoals D&D, TV De Wereld, Woestijnvis en facilitaire bedrijven als Videohouse ., nvdr.), tot onze vaste klanten rekenen," herinnert Marc De Neve zich.

In een volgende stap zorgde die bestaande klantenbasis willens nillens voor een uitbreiding van het actieterrein. Zo werd er bijvoorbeeld voor Capiau Projects franstalige programmapresentaties in Cannes verzorgd en stond men in voor de engelstalige documentatie toen Videohouse een nieuwe studio in gebruik nam die zich ook tot anderstalige opdrachtgevers richtte.

Diversificatie leidt tot nieuwe structuur

Gevolg was dat het aandeel van de niet-audiovisuele vertalingen in de Mediatext-opdrachten alsmaar aanzwol. Aanvankelijk door toedoen van de klanten uit de audiovisuele sector, in tweede instantie door nieuwe klanten die voornamelijk door mond-aan-mond reclame de weg naar het vertaalbureau vonden.

In 1999 besloot Marc De Neve tot de oprichting van een holding-structuur, Miles Group N.V. genaamd, verwijzend naar jazz-legende Miles Davis, waarvan de gedelegeerd bestuurder een fan in hart en nieren is. De audiovisuele opdrachten werden ondergebracht in Miles Linguistic Services N.V. (MLS), waarin het voormalige Mediatext werd geïntegreerd en ENG-Videohouse toendertijd een minderheidsparticipatie nam. MLS kan op een ruime voorgeschiedenis en ervaring met televisiewerk bogen. Sinds 1978 is De Neve immers actief in de ondertiteling en voice-overs van TV-programma's. In zijn huidige vorm vertaalt Miles Linguistic Services meer dan 3.000 programma's per jaar. Ongeacht of het gaat om TV-programma's, documentaires, video's, bedrijfsfilms dan wel opleidingsfilms.

De bladvertalingen, waarover verder meer, werden in Miles Translations N.V. ondergebracht. Nauw verwant met de dienstverlening aan de audiovisuele sector is Miles DVS N.V., voluit Dienst voor Stemtrainingen, dat in Antwerpen is gevestigd. Het in 1981 opgerichte bedrijf focust zich op voornamelijk ondersteuning bij stem- en spraakproblemen voor nederlandstaligen alsook op het aanleren van hoe de stem op een correcte en vlotte manier te gebruiken. De dienstverlening wordt desgevallend ook in het Frans en Engels geboden. Doelgroep zijn mensen met een spreekberoep (acteurs, zangers, tolken, presentatoren, onderwijsmensen, politici, industriëlen, academici, .).

Vierde werkmaatschappij van de Miles Group is Miles Medical Translations N.V., dat zowat anderhalf jaar terug werd geïntegreerd. Miles Medical Translations, voorheen het in Anderlecht gevestigde Medical Translations Services, opgericht in 1984, gold als klein vertaalbureau als marktleider binnen de niche van de medische vertaalopdrachten. Jaarlijks verzorgt Miles Medical Translations intussen ruim 2.500 opdrachten voor (para)medische en farmaceutische bedrijven. "Sinds de overname hebben we het vertalersbestand uitgebreid. Het vertaalwerk zelf gebeurt door artsen. De eindredactie vindt plaats op de Miles-hoofdzetel door medewerkers die een taalkundige opleiding genoten en zowel inhoudelijk als vormelijk naar de hoogste kwaliteitsnormen streven," verduidelijkt onze gesprekspartner.

Vorig jaar boekte Miles Group een geconsolideerde omzet van zowat 1,6 miljoen euro. Nagenoeg 70% van dat cijfer wordt door MLS neergezet. Videohouse verdween uit het aandeelhouderschap toen de toenmalige Nederlandse aandeelhouder NOB besloot al zijn minderheidsparticipaties van de hand te doen.

Specialisatie troef .

Specialisatie troef dus bij Miles Group. Zo ook wat het profiel van Miles Translations betreft. Marc De Neve: "Miles heeft nooit het opzet gehad actief de markt van het algemene vertaalwerk op te gaan. Bij voorkeur richten we ons binnen dit segment op economisch-financiële en juridische opdrachten. In principe hanteren we daarbij alle bron- en doeltalen, in beide richtingen. Aanvragen voor vertalingen naar bijvoorbeeld Aziatische talen schuiven we wel door naar gespecialiseerde aanbieders wegens niet behorend tot onze kerncompetenties. We concentreren ons enkel op die opdrachten die we effectief aan kunnen en waarvoor we de vereiste skills en competenties onder eigen dak hebben. Heel gespecialiseerde opdrachten rond welbepaalde materies laten we doorgaans links liggen omdat we in eigen beheer menen niet de intern vooropgestelde kwaliteitsnormen te kunnen halen".

Die houding staat in schril contrast met de positionering van de internationaal gestructureerde vertaalketens, die voor geen enkele opdracht verstek geven, noch qua techniciteit, noch qua bron- en doeltalen. "De meeste grote aanbieders van vertaaldiensten stellen over een netwerk van 1.000 tot 3.000 medewerkers te beschikken. Wat natuurlijk onzin is. Op het Internet zijn in een handomdraai meer dan 100.000 potentiële vertalers te vinden. Dat alles zegt nog niets over de kwaliteit van de uiteindelijk geboden dienstverlening. Miles Translations spitst zich toe op welbepaalde gebieden, waarvoor de meest geschikte en competente vertalers worden gezocht," zo nog de gedelegeerd bestuurder. Zelf stelt Miles rechtstreeks zes vaste medewerkers tewerk. Voor de rest wordt met free-lancers gewerkt die volgens strikte kwaliteitsnormen worden gerekruteerd. "Perfecte tweetaligheid bestaat niet, wat men ook moge beweren," merkt De Neve terzijde op. "Hoofdzaak is dat een artikel kan worden geschreven dat accuraat en goed leesbaar is en niet als een vertaling leest," luidt het. Hoeft het overigens gezegd dat die focus op specialisatie bij Miles Group een bedrijfseconomische noodzaak is. In de sector van het algemeen vertaalwerk zijn immers vooral voornoemde grote jongens aanwezig alsook een bijzonder breed spectrum van individuele vertalers, die wegens hun geringe overhead heel gunstige tarieven aanbieden. "Grote vertaalbureaus doen in wezen veeleer aan makelen dan aan vertalen. Zij ageren eerder als agentschappen, als tussenpersonen. Indien Miles zich niet actief op die markt begeeft, heeft dat vooral te maken met een gebrek aan marges," erkent Marc De Neve.

Nadeel van individuele vertalers is bovendien dat, ongeacht de kwaliteit van het geleverde werk, er geen controle op het vertaalde product wordt verricht. Van die eindredactie maakt Miles Group zijn handelsmerk. Elke free-lance medewerker wordt na een opdracht trouwens intern door een eindredacteur van Miles op de kwaliteit van het geleverde werk getoetst.

. en marktonderscheidende factor

Uiteraard differentieert Miles Group zich door zijn sterke affiniteit voor de audiovisuele sector al heel uitdrukkelijk in het bonte landschap van aanbieders van vertaaldiensten. In België zijn hooguit een vijftal ondernemingen actief die aan ondertiteling doen, waarvan Miles Linguistic Services, de enige Belgische marktpartij is die door vertalers werd opgericht. Groeien binnen de eigen landsgrenzen is binnen die discipline voor de Miles Group nog amper mogelijk. Even dacht De Neve aan een internationalisering van de activiteiten maar de piste van een mogelijke buitenlandse filialisering werd intussen verlaten. "Veeleer zoeken we thans partnerships met gelijkgestemde bedrijven in het buitenland op te richten, waarbij we de mogelijkheid van een eventuele participatie niet uitsluiten," stelt onze gesprekspartner. Duidelijk is dat dergelijke partnerships ook aan een aantal technische voorwaarden zullen moeten voldoen, onder meer op het stuk van de aangewende ondertitelingsapparatuur (ScanTitling, Screen Subtitling Sytems, FAB Subtitling), zodat vertaalde kant-en-klare formaten over het netwerk kunnen worden uitgewisseld. Dergelijke apparatuur stelt een speler als Miles Linguistic Services bijvoorbeeld in staat voor de Europese Unie een basisversie van een TV-programma te maken in bijvoorbeeld het Frans of het Engels, waarmee naderhand de Spaanse dan wel Italiaanse vertaler respectievelijk zijn Spaanse of Italiaanse versie kan vervaardigen. Traditioneel werkt Miles Translations zijn buitenlandse taalversies van TV-programma's in het buitenland af. "Bij native speakers verblijvend in België kan je moeilijk buiten de vaststelling om dat omwille van de vreemde invloeden vrij snel contaminatie in de eigen moedertaal optreedt," verduidelijkt de gedelegeerd bestuurder.

Hoge mate van klantenfidelisering

Het spreekt voor zich dat de specialistische aanpak van Miles Group zich in een hoge mate van klantenfidelisering vertaalt. Daarbij spelen klaarblijkelijk ook een aantal factoren van technologische aard.

Marc De Neve: "Steeds vaker werkt men, zowel aan aanbod- als aan vraagzijde, met vertaalprogramma's. Klanten bijvoorbeeld dringen erop aan dat bepaalde opdrachten in een bepaald vertaalprogramma, zoals Trados, worden afgewerkt. Dat gebeurt voornamelijk uit kostprijsmatige overwegingen. Met dergelijke programma's wordt het vertaalwerk immers op repetitieve elementen uitgezuiverd, wat uiteraard de kostprijs gunstig beïnvloedt. Voordeel voor het vertaalbureau is dan weer dat klantspecifieke databases kunnen worden aangelegd, die het vertaalwerk vereenvoudigen, uniformiseren en stroomlijnen".

Die klantenfidelisering hoopt Miles Group in de toekomst verder op te voeren door zijn specialisatiestrategie verder uit te diepen. Met Miles Linguistics Services en Miles Medical Translations geniet de KMO marktleiderschap, aldus de gedelegeerd bestuurder. Voor Miles Medical Translations liggen naar verluidt nog groeikansen in het vooruitzicht. Verdere groei kan de bedrijvengroep ook afdwingen met Miles Translations, waarbij traditiegetrouw de kaart van de specialisatie wordt getrokken. "Net zoals we onze specifieke specialisaties in afzonderlijke rechtstentiteiten onderbrachten, hopen we dat ook te doen met nog een aantal nieuwe verticalisaties. De expertise die we momenteel opbouwen inzake juridisch en financieel-economisch vertaalwerk wensen we in de toekomst verder aan te sterken, eventueel door acquisitie van een gespecialiseerd aanbieder, om de totale activiteit dan weer in een afzonderlijke rechtspersoonlijkheid onder te brengen," besluit Marc De Neve.