Frankrijk is de vijfde economische wereldmacht, Vlaanderens belangrijkste exportmarkt. Het land is één van de pijlers van het Europese economische fundament. De exportstap voor Vlaanderen is gauw gezet: een vertrouwde taal en cultuur, en dat op een boogscheut. Of is die redenering kort door de bocht?

Momenteel kampt Frankrijk met een tekort van 5,7% op het BNP. Tegen 2013 moet dat tekort tot beneden de 3% worden teruggedrongen. Om dat te bereiken, moet de Franse overheid besparen en extra belasten.

Algemeen voorspellen de economische vooruitzichten een lage groei van minder dan 1% en een hoge werkloosheidsgraad van ruim 9%.

Zo stimuleert de Franse regering langer werken en verlaagt ze de sociale bijdragen op overuren.

Bovendien wordt vanaf 2018 de pensioenleeftijd naar 62 jaar opgetrokken. Pas na 42 loopbaanjaren - in plaats van 40 - heb je recht op een volledig pensioen.

Daarnaast wordt nog slechts één op twee functionarissen vervangen en moeten verschillende openbare diensten samensmelten om de efficiëntie te verbeteren.

Ten slotte is er een mentaliteitsverandering merkbaar.

Hoewel jongeren nog altijd een baan als functionaris ambiëren, beschouwen ze ook het ondernemerschap als een optie.

Nog kansen in volwassen markt

Frankrijk is de op één na belangrijkste exportbestemming van Vlaanderen, goed voor ongeveer 35 miljoen euro.

Zakendoen in Frankrijk blijft dus nodig: om de bestaande klanten te behouden en om marktaandeel te winnen.

Vlaamse bedrijven die een meerwaarde bieden in kwaliteit of dienstverlening, of een goede prijs voorstellen, maken zeker nog kans. Ook starters kunnen flink floreren als ze innoverende producten en diensten aanbieden.

Met 65 miljoen inwoners met een gemiddeld inkomen van 28.500 euro, blijft Frankrijk - naast Duitsland - verplichte kost op de exportradar van de Vlaamse KMO als is het maar om de nabijheid en de vertrouwdheid met de cultuur.

Vlaamse KMO’s actief in voeding, bouw en binnenhuisinrichting, zijn traditioneel goed vertegenwoordigd in Frankrijk.

Daarnaast horen duurzame energie, mobiliteitsoplossingen en medische hulpmiddelen voor een vergrijzende bevolking tot de kansrijke sectoren.

Ook luchtvaart, veiligheid en defensie houden opportuniteiten in. Maar ook de creatieve industrie is sterk vertegenwoordigd (in de regio Rhône-Alpes).

Overheidsinmenging de facto nog de regel

Dankzij zijn referentie-aandeelhouderschap in topbedrijven, beschikt de Franse overheid nog over ruime beslissingsbevoegdheid in verschillende sectoren zoals energie, ruimtevaart, defensie en de financiële dienstverlening.

Overheidsinmenging is de facto nog de regel. Ook in het leven van de Franse KMO’s speelt de Franse overheid een belangrijke rol, onder meer via de financiering van innovatieprojecten.

In Frankrijk bestaan maar liefst 71 erkende, sectorgebonden clusters of “Pôles de compétitivité”, die overheidsgeld in innovatieve projecten investeren.

Chauvinisme nefast voor buitenlandse bedrijven?

Een Fransman zal niet expliciet toegeven dat hij liever een Frans product koopt. Geen nood echter, men kan een bedrijf oprichten in Frankrijk.

Neem Fransen in dienst of werk ermee samen. Dat kan via een joint-venture of via losse contracten, zoals met agenturen of vertegenwoordigers.

Zakendoen in Frankrijk houdt in dat je aan de lokale wetgeving bent gebonden. Zo is inschrijving bij een Kamer van Koophandel verplicht.

Oordeelkundige aanpak

Communiceer in het Frans. Laat de vertaling van je bedrijfscommunicatie over aan een gespecialiseerd vertaalbureau dat het Franse vakjargon kent.

Benadruk dat je leveringen garandeert, stipt werkt en een uitstekende klanten-service biedt. Lokale concurrenten staan daarin doorgaans minder sterk.

De grote Franse bedrijven zijn sterk hiërarchisch gestructureerd. Voor je ergens voet in huis krijgt, moet je alle geledingen van de onderneming door, van de assistent tot de algemeen directeur.

Positieve noot: ben je eenmaal de vaste leverancier, dan wordt je niet snel door de volgende kandidaat-leverancier vervangen.

Belangrijkste distributiekanaal in Frankrijk is ongetwijfeld de grootdistributie. Hou rekening met het belang van de grote aankoopgroeperingen in alle Franse setoren, op nationaal en regionaal niveau.

Het reglementaire kader vormt beslist een uitdaging. Zelfs de Fransen raken er dikwijls niet aan uit: belastingen, rechten en plichten van een zakenpartner, …

Een lokale advocaat of expert onder de arm nemen kan veel problemen voorkomen.

Vlaamse ondernemers zijn pragmatischer dan hun Franse tegenhangers. Ze hebben ook een directere aanpak en komen sneller to-the-point.

Onmiddellijk tutoyeren is in Frankrijk uit den boze. Dat kan pas na enkele gesprekken en een aangename lunchafspraak. Wacht met prijzen en voorwaarden te bespreken tot de koffie of het nagerecht.

Initieel zijn Franse zakenlui wat gereserveerder, ze nemen niet onmiddellijk beslissingen. Haak dus niet af bij een eerste negatief antwoord. Volhouden loont vaak de moeite.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade. Meer info: www.flandersinvestmentandtrade.be)

Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Frankrijk (2010)

- farmaceutica (8,74%)

- machines en mechanische werktuigen (8,14%)

- kunststoffen en toepassingen (7,25%)

- auto’s, tractoren, motorrijwielen en fietsen (6,31%)

- organische chemische producten (6,30%)

Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Frankrijk (2010)

- auto’s, tractoren, rijwielen en motorrijwielen (18,82%)

- farmaceutica (10,26%)

- machines, toestellen en mechanische werktuigen (7,85%)

- kunststoffen (4,39%)

- gietijzer, ijzer en staal (4,06%)