Johan De Neve en Bernard Strosse (SYNTRA West/SYNTRA Midden-Vlaanderen)

"Netwerkaanbod als kennismakelaar rationaliseren"

Onder impuls van de Vlaamse overheid werden de 22 VIZO-opleidingscentra in 2002 onder de nieuwe SYNTRA-koepel ondergebracht. De eerste fusiefase, voornamelijk van administratief-technische aard, lijkt intussen verteerd. Thans is het van belang het aanbod over het netwerk te rationaliseren en te optimaliseren, conform de marktbehoeften. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de bedrijfsmatige opleidingen die steeds zwaarder in het opleidingsaanbod van SYNTRA gaan doorwegen. Daarbij wordt luidop gedacht aan het bundelen van de management-opleidingen onder een gezamenlijke merknaam. Maar op zijn minst even belangrijk is de ontwikkeling van (bijkomende) competentiecentra. In Oostende bijvoorbeeld worden momenteel onderhandelingen gevoerd om op het industrieterrein Plassendale een competentiecentrum Energiebeheersing in te planten. Johan De Neve en Bernard Strosse, gedelegeerd bestuurder-algemeen directeur van respectievelijk SYNTRA West en SYNTRA Midden-Vlaanderen, verschaffen tekst en uitleg.

Dat precies de SYNTRA-centra in Oost- en West-Vlaanderen zich opwerpen als fervente pleitbezorgers van de fusie-operatie, wekt op zich geen verwondering. Met het Vormingscentrum voor de KMO had men in West-Vlaanderen al de krachten gebundeld vooraleer een soortgelijke operatie op Vlaams vlak aan de orde kwam. Met een omzet van 25 miljoen euro, 200 werknemers, 3.500 docenten en 55.000 cursisten op jaarbasis, is SYNTRA West trouwens de grootste SYNTRA-koepel binnen het Vlaamse netwerk. SYNTRA Midden-Vlaanderen noteert een jaaromzet van 12,5 miljoen euro, stelt 85 werknemers en een duizendtal docenten tewerk en zet jaarlijks om en bij de 125.000 cursusuren op stapel. Het was trouwens SYNTRA West dat op vraag van de Vlaamse overheid de nieuwe SYNTRA-Brussel-organisatie, ontstaan uit I.B.B. V.Z.W., zelf al een versmelting van de opleidingsinstituten Brucemo en Infobo, op de rails zette.

SYNTRA West heeft vestigingen te Brugge, Ieper, Kortrijk, Oostende, Roeselare en Veurne. SYNTRA Midden-Vlaanderen, dat zijn zenuwcentrum te Dendermonde aanhoudt, heeft vestigingen te Aalst, Asse, Gent, Oudenaarde en Sint-Niklaas. Andere koepelorganisaties zijn SYNTRA Antwerpen-Vlaams-Brabant en SYNTRA Limburg.

Gewicht bedrijfsmatige opleidingen neemt toe

SYNTRA, dat gegroeid is vanuit de middenstandsopleidingen, biedt vandaag de dag een breed portfolio van opleidingen aan. De initiële scholingen (lees: leercontracten, intussen leertijd, nvdr.) en patroonsopleidingen, werden vanaf de jaren '70 aangevuld met een heel gediversifieerd gamma van vervolmakingscursussen voor mensen uit het bedrijfsleven. "In wezen bedient SYNTRA vandaag de dag drie grote marktsegmenten, met name de aspiranten (lees: personen met professionele aspiraties, hetzij als kandidaat-zelfstandig ondernemer, hetzij in het kader van een of andere vervolmaking, nvdr.), de sectoren (ambachten allerhande, ICT, HRM, financieel analist, .) en de bedrijven", schetst Johan De Neve. Vooral de bedrijfsmatige opleidingen vertonen sterke groeiprestaties binnen het SYNTRA-netwerk, met toenames van jaarlijks 30 tot 50%, stellen onze beide gesprekspartners. Vijftien procent van de opleidingen verstrekt door SYNTRA West situeren zich intussen binnen het bedrijfsmatige segment, waarbij, naast de opleidingen, vooral het maatwerk sterk in de lift zit. Van de bedrijfsopleidingen die onder de koepel van SYNTRA Midden-Vlaanderen worden verzorgd, hoort 40% tot maatwerksfeer.

Bernard Strosse: "Sinds een vijftal jaar is SYNTRA ook actief met het opmaken van competentieprofielen en bedrijfsontwikkelingsmodellen. Op basis van die bevindingen worden de opleidingen vervolgens op maat geconfigureerd. Tussen beide activiteiten heerst een verregaand synergetisch effect". "Bedrijven hebben nauwelijks inzicht in de eigen opleidingsbehoeften, laat staan dat daarvoor in een financiële planning of personeelsplanning wordt voorzien. Er wordt vlugger substantieel in uitrustingsgoederen geïnvesteerd dan in de ontwikkeling van de soft skills", vult Johan De Neve aan.

Die maatgerichte aanpak vertaalde zich voor SYNTRA West en -Midden-Vlaanderen onlangs in een nieuwe, aanvullende dienstverlening, met name het bedrijfsadvies of de consultancy. "In wezen is SYNTRA als organisatie een makelaar in kennis. We gaan op zoek naar waar die kennis zit geconcentreerd en brengen die, conform de behoeften van de klanten, naar de markt", zo nog De Neve. Feit is dat over de drie doelgroepen heen, een breed spectrum van opleidingen in de markt wordt gezet, gaande van zowat 150 takken beroepstechniek tot IT- en HRM-opleidingen

Productengamma homogeniseren

Over het SYNTRA-netwerk in Vlaanderen tekent zich momenteel een sterk geografische heterogeniteit in de bedrijfsmatige opleidingsproducten af. Zaak is dat hele productenaanbod thans in verregaande mate te homogeniseren.

Johan De Neve: "In het bonte opleidingslandschap biedt SYNTRA lokale producten aan lokale klanten. Daarnaast is evenwel ook sprake van nationale producten voor "national" accounts. Denk bijvoorbeeld aan de samenwerking met bepaalde sectorfondsen, die voor heel Vlaanderen een uniform product ten behoeve van hun leden wensen. Uitdaging is in de komende drie jaar het SYNTRA-netwerk dermate te structureren dat die "national" accounts op de meest optimale en bedrijfseconomisch verantwoorde manier worden bediend". Medio vorig jaar sloot SYNTRA West namens alle Vlaamse zusterinstellingen een raamakkoord met het Instituut voor Wegtransport (IWT) voor de organisatie van de opleiding van vakbekwaamheid voor internationaal goederen- en personenvervoer. Op jaarbasis geldt het een opdracht van zowat 100.000 uren. Die samenwerking geeft duidelijk aan welke richting SYNTRA in de toekomst uit wil.

Daarnaast streeft men ook een rationalisatie binnen het opleidingsaanbod onderling na, waarbij de techniek van de speerpunten wordt gehanteerd. Kortom, rekening houdend met de proximiteitseisen van bepaalde opleidingen, wordt een bepaald cursusaanbod binnen een welbepaald SYNTRA-centrum ondergebracht, daar waar voorheen de verschillende centra soms rechtstreeks met elkaar in concurrentie lagen. Zo ging SYNTRA-Asse, in samenwerking met een Nederlandse partner, begin vorig jaar bijvoorbeeld van start met een gespecialiseerd centrum voor de autobranche met opleidingen rond onder meer autoverkoop, werkplaatsmanagement, onderdelenmanagement en dies meer. Verder zal blijken dat het sluiten van "partnerships" een inherent onderdeel van het nieuwe SYNTRA uitmaakt. "Zowel commercieel als productinhoudelijk moet SYNTRA over Vlaanderen een organisatie uitbouwen, waarbij het aanbod van uniforme producten over het hele netwerk mogelijk is, ongeacht welke vestiging daarbij betrokken is. De meest gerede partij moet het aanbod verzorgen," verduidelijkt Bernard Strosse.

Op naar een gemeenschappelijke management-opleiding

Zo ook voor wat de management-opleidingen betreft. Met Stichting Bedrijfsmanagement heeft SYNTRA West een eigen management-school in bedrijf, die nu al geregeld in Oost-Vlaanderen actief is. In Gent werd het Instituut voor Bedrijfsvervolmaking onder auspiciën van SYNTRA Midden-Vlaanderen intussen tot Management Academie herdoopt. "In de toekomst moeten de management-opleidingen voor de KMO op uniforme wijze en met eigen accenten in de markt worden gezet. Er rest SYNTRA weinig keuze dan dergelijke opleidingen onder een gezamenlijk en uniform label te verzorgen," meent Johan De Neve, eraan toevoegend dat de nieuwe merknaam op zich slechts van secondair belang is. Overigens menen onze beide gesprekspartners dat SYNTRA binnen dit marktsegment duidelijk strategisch is gepositioneerd. "Binnen de hedendaagse management school-omgevingen bieden bepaalde academische spelers eerder management-concepten aan, terwijl het toepassingsniveau bij SYNTRA veel hoger ligt. In tegenstelling tot eerstgenoemde partijen die als kenniscreatoren kunnen worden bestempeld, blijft SYNTRA ook binnen dit gebied een kennismakelaar", luidt het unaniem.

Overheid: onmisbare schakel voor bedrijfsmatig opleidingsaanbod

Dat SYNTRA door de private aanbieders van management- en bedrijfsmatige opleidingen, vaak met de vinger wordt gewezen als een concurrentieverstorende factor, vinden zowel Strosse als Deneve een drogreden. Zo heeft SYNTRA een privaatrechtelijke hybriede structuur, waarbij voor elke euro betoelaging de instelling een euro uit de in eigen beheer gegenereerde middelen bijpast. Bovendien, zo luidt het, blijkt uit cijfermatig onderzoek dat SYNTRA betere economische resultaten neerzet dan bijvoorbeeld de VDAB, de sectorfondsen of de onderwijsinstellingen, precies omwille van dat privaatrechterlijke hybriede karakter.

Johan De Neve: "Als netwerk hoort SYNTRA tot de opleidingsverstrekkers, die conform een Europese richtlijn, het algemeen belang dienen. Via zijn bemiddeling krikt SYNTRA het competentie- en kwalificatieniveau op. (Bedrijfs)opleidingen zitten in Vlaanderen, België en heel Europa nog steeds in de ziekenhuisatmosfeer. De hele Westere wereld hanteert een bestedingspatroon waarbij primaire noodzakelijkheden, waartoe opleiding en vorming hoort, weinig mogen kosten. Aan secondaire aspecten, zoals vrijetijdsbesteding, wordt dan weer wel veel gespendeerd. Kortom, indien de overheid zijn rol terzake niet opneemt, blijft continuïteit in opleiding een utopie. Met alle gevolgen vandien".

Nieuwe competentiecentra in het vooruitzicht

Zoals het opleidingsaanbod volgens het speerpunt-concept over het SYNTRA-netwerk zal worden uitgerold, zo moeten ook oordeelkundig ingeplante competentiecentra het opleidingsaanbod beter op de noden van het ondernemingsweefsel in Vlaanderen toesnijden, menen onze beide gesprekspartners. In Brugge is bijvoorbeeld al een competentiecentrum voor de grafische nijverheid in werking, in samenwerking met de VDAB en het sectorfonds. Verwacht wordt dat in het eerste kwartaal van 2005 in samenwerking met sectorfonds Educam een competentiecentrum voor de automobiel wordt ingehuldigd, waarvan de locatie vooralsnog niet werd bepaald. In het Gentse heeft SYNTRA Midden-Vlaanderen dan weer verkennende gesprekken aangeknoopt met de VDAB met het oog op de mogelijke creatie van een competentiecentrum ten behoeve van de horeca. Het nieuwe partnership-principe getrouw, wordt op sectorale samenwerking gehoopt. En bijzonder ambitieus zijn de plannen voor de bouw van een nationaal competentiecentrum rond Energiebeheersing, dat SYNTRA West in partnership graag in 2006 op de industriezone Plassendale te Oostende zou zien uitgebouwd. Concrete onderhandelingen met het oog op een krachtenbundeling tussen twee bestaande vormingsinitiatieven voor koel- en temperatuurstechnieken zijn momenteel lopende.