De Deense economie heeft de crisis goed doorgesparteld en kent de laatste jaren een gestage groei. In 2015 groeide het BNP van Denemarken met 1,4%, voor 2016 wordt 1,9% groei verwacht. Vandaag staan zowel de indicatoren van het consumenten- als van het ondernemersvertrouwen op groen. Zo vinden consumenten dat hun financiële situatie erop vooruit gaat. Ook de vrees om in de werkloosheid te belanden, neemt af. En zes bedrijven op tien verwachten in de komende jaren omzetgroei.

Flexibele arbeidsmarkt

De meeste Deense bedrijven hebben een vlakke organisatiestructuur. Medewerkers krijgen veel verantwoordelijkheid en werken erg zelfstandig. Denemarken is de bakermat van het zogeheten “flexicurity-model”. Binnen dat systeem kunnen werkgevers heel vlot extra mensen aanwerven of overtollige arbeidskrachten afstoten.

Toch voelen werknemers zich niet onveilig. Tussen twee jobs in hebben ze immers recht op een uitkering. Bovendien worden ze actief begeleid bij het zoeken naar een nieuwe job of het opdoen van nieuwe vaardigheden. Een unieke combinatie van flexibiliteit en zekerheid dus, en dat zwengelt de arbeidsmobiliteit aan.

Om het flexicurity-systeem en de welvaartstaat te financieren, steunt de overheid op inkomsten uit belastingen. Denemarken kent de hoogste belastingsdruk van heel Europa. Vooral productiebedrijven worstelen met torenhoge loonkosten. Om hun concurrentiepositie veilig te stellen, zetten ze dan ook steeds meer in op automatisering en robotisering.

Schoolvoorbeeld van transparantie

Onlangs kwam Denemarken opnieuw als minst corrupte land ter wereld uit de bus in de jaarlijkse ranglijst van NGO Transparency International. Grote bedrijven zijn dan ook wettelijk verplicht om in hun jaarverslag te rapporteren over hun inspanningen op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Transparantie en ethisch ondernemen zijn de toetstenen van de Deense zakencultuur.

Klein maar fijn

De Deense bedrijfswereld kent enkele multinationals, waaronder farmareus Novo Nordisk, containerrederij A.P. Møller-Maersk, bierbrouwer Carlsberg en schoonmaakbedrijf ISS. Maar de meeste Deense bedrijven zijn KMO’s met minder dan tien medewerkers. Voor consumentenproducten mag de afzetmarkt dan klein zijn, in een aantal gespecialiseerde niches liggen er kansen voor Vlaamse producten en know-how.

Op het vlak van duurzame energie vervult Denemarken een voorbeeldrol in Europa. Zeker de windenergie ontpopte zich de voorbije decennia tot een van de meest geavanceerde ter wereld. Vandaag is het een bloeiende industrietak van windmolenproducenten en toeleveranciers. Maar ook energiebesparing staat hoog op de Deense agenda. Grote aandacht gaat naar betere energieprestaties van gebouwen en ook de industrie draagt zijn steentje bij.

De lokale bouwsector telt een reeks aannemingsbedrijven gespecialiseerd in grote bouw- en infrastructuurwerken. Maar momenteel staan er zoveel grootschalige projecten in de steigers, dat de Denen ook over de grenzen kijken. Naast verschillende snelwegen en bruggen, komen er light rail-verbindingen in Aarhus, Kopenhagen, Odense en Aalborg.

Voorts gaf het parlement groen licht voor de bouw van de Fehmarntunnel. Die moet de veerverbinding tussen het Deense eiland Lolland en het Duitse eiland Fehmarn vervangen. Wel moet Duitsland nog de knoop doorhakken. Bovendien gaf de EU slechts de helft van de aangevraagde subsidies.

De Deense consument is erg prijsbewust, maar houdt ook van lekker eten en draagt kwaliteit hoog in het vaandel. Zelfs in de rekken van de grote discount-ketens prijken er tegenwoordig buitenlandse delicatessen. Ook de verkoop van biologische voedingswaren zit in de lift. De vraag naar biologische voedingswaren is momenteel groter dan de capaciteit van Deense producenten.

Drie decennia lang investeerde de Deense overheid niet in nieuwe ziekenhuisinfrastructuur, maar vandaag staan er zestien gloednieuwe “superziekenhuizen” in de steigers. Enkele zijn al in aanbouw, tegen 2020 moeten ze allemaal klaar zijn.

Ten slotte wordt vandaag slechts 22% van het Deense huishoudaval gesorteerd en gerecycleerd. Het leeuwendeel vertrekt dus nog steeds richting verbrandingsoven, al komt de vrijgekomen warmte wel vaak in systemen van districtverwarming terecht. Toch is het de ambitie om meer werk te maken van recyclage, vooral van plastic afval.

Kwestie van vertrouwen

Een vakbeurs bezoeken is ideaal als eerste verkenning van de Deense markt. Onder meer voor bouw, transport, voeding, design, mode en gezondheid telt het land een aantal interessante vakbeurzen.

Hoewel de zakentaal het Engels is, communiceren veel kleinere bedrijven op hun website en in hun sales-brochures enkel in het Deens. Ook openbare aanbestedingen zijn zelden in het Engels opgesteld, net zoals de meeste beschikbare informatie over productwetgeving, normen en standaarden.

Naast de taalbarrière zijn er in bepaalde sectoren ook strikte aankoopprocedures. Openbare ziekenhuizen, woonzorgcentra en andere openbare zorginstellingen kopen niet zelf aan. Hiervoor worden openbare aanbestedingen georganiseerd. Voor de ziekenhuissector gebeurt dat door de regio, voor ouderenzorg zijn de gemeentes aan zet. Om hieraan de deel te nemen, gaat u best met een erkend lokaal bedrijf in zee. Deze markt rechtstreeks verkennen is mogelijk, maar geen sinecure.

Lokale partner als deuropener

Om deel te nemen aan aanbestedingen voor grote bouwprojecten stappen buitenlandse bedrijven vaak in een consortium. En om hun producten of diensten aan de man te brengen, nemen ze een agent, invoerder of distributeur in de arm. Agenten in Denemarken opereren wel heel inzichtbaar.

Kortom, alles draait rond persoonlijke ontmoetingen en het opbouwen van wederzijds vertrouwen. Omdat de afzetmarkt klein is, loont het ook vaak niet de moeite om voor eenzelfde product of dienst met verschillende agenten of verdelers samen te werken. Bent u dat toch van plan, breng uw eerste partner dan zeker op de hoogte. Zoniet dreigt de kans dat hij afhaakt en dat u uw bruggen verbrandt.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade)

Meer info: www.flanderstrade.be.

Tips voor een geslaagde zakelijke entree in Denemarken

1. Deense zakenlui zijn erg stipt en verwachten dat ook van de tegenpartij. Op het laatste nippertje een afspraak vastleggen wordt niet geapprecieerd. Rond betalingstermijnen leggen ze dezelfde stipheid aan de dag.

2. De Deense zakencultuur is rechttoe rechtaan. Praat niet over koetjes en kalfjes, maar kom meteen ter zake. Verwacht u ook aan kritische vragen en een ongezouten mening van uw gesprekspartner.

3. Denen hechten veel belang aan de juiste balans tussen werk en privé-leven. Vergaderingen zullen zelden langer duren dan vier uur in de namiddag. Ook vakantieperiodes, feestdagen en het weekend zijn heilig.

4. Onderschat de reistijden niet. Denemarken heeft een kleine landoppervlakte, maar bestaat uit veel eilanden. Sommige zijn verbonden door tunnels of bruggen, maar soms is er enkel een veerverbinding.

5. Hoewel de Scandinavische landen onderling verschillen, is de mindset wel dezelfde. Bent u al actief in andere Scandinavische landen, speelt dit dan zeker uit als referentie. Omgekeerd vormt uw aanwezigheid in Denemarken een springplank naar de andere Scandinavische landen.