De Europese Unie mikt tegen 2020 op een recyclagedoelstelling voor plastic verpakkingen van 55%. Op dit ogenblik is slechts sprake van 22,5%. Met 211.000 ton ingezameld plastic, dat voor 38,4% wordt gerecycleerd, doet België nu al beduidend beter. Van dat volume vertegenwoordigen flessen en flacons 86.000 ton, die voor ruim driekwart (76,6%) worden gerecycleerd. Het P+MD-proefproject focust op de uitbreiding van de plastic fractie in de PMD-zak met andere plastic verpakkingen dan flessen en flacons. In 2015 recycleerden de Belgische intercommunales 14.300 ton aan restplastic-verpakkingen. Die afvalstroom bestond voornamelijk uit gemengde plastics (verpakkingen, speelgoed, kuipjes, bloempotjes, kleerhangers, … - 59%), plastic folies (19%) en EPS (piepschuim, 11%).

“Bedoeling van Fostplus is de inzameling van restplastic-afval te uniformiseren,” verantwoordt Johan Goossens, director Finance & Communication bij Fostplus, het hoe en waarom van het P+MD-project.

Begin 2016 gingen P+MD-projecten van start in zes Belgische gemeenten, met name Aalter, Frameries, Waregem, Hannuit, Wervik en Marchin, waarbij drie verschillende inzamelscenario’s werden gehanteerd.

“Gemiddeld werd in 2016, in het licht van de proefprojecten, 35 ton extra verpakkingsmateriaal ingezameld. Dat stemt overeen met 3,6 kilogram extra plastic afval per inwoner of een stijging met 25% tegenover de in 2015 ingezamelde PMD-hoeveelheid,” zo nog Goossens. Dat bracht het ingezamelde volume per inwoner op jaarbasis op 19,6 kilogram.

Het proefproject wordt alvast met een jaar verlengd om de ingezamelde volumes in de paarse zak te verhogen. De resultaten zijn regionaal erg uiteenlopend (5,4 kg extra in Waregem, 1,7 kg in Wervik en 5,2 kg in Aalter). Dat heeft te maken met de drie verschillende inzamelmethodes. In Wervik en Marchin worden bijvoorbeeld geen zachte plastics ingezameld.

Uitdaging voor sorteerbedrijven

Naast een Duitse partij, treden in België Sitel (Luik), Imog (Waregem) en Vanheede Environmental Group (Brussel) als sorteerpartner in het P+MD-project op. Het in 1968 opgerichte Vanheede sorteert met zowat zeshonderd medewerkers momenteel 822.000 ton afval per jaar, afkomstig van meer dan 1.850 afvalstromen. Dat leverde de familiale onderneming in 2015 een omzet van 116 miljoen euro op.

In eigen land heeft Vanheede vestigingen in Aarlen, Antwerpen, Brussel (zetel van de familiale holding), Dottenijs, Geluwe, Genk, Oostkamp, Rumbeke en Wanze. In Rumbeke heeft de groep een volautomatische sorteerlijn voor PMD-afval in bedrijf met een jaarcapaciteit van 20.000 ton. In anderhalve seconde sorteert Vanheede er het afval uit de blauwe PMD-zak.

Caroline Vanheede, commercial director Vanheede Environmental Group, stelde in het licht van P+MD-project slechts een beperkte stijging van de inzamelvolumes vast.

“De snelheid en kwaliteit van verwerking bleken veelbelovend. Actiepunten blijven de “leercurves” van zowel de mensen als de machines,” zo luidt het.

Op machinaal vlak zijn derhalve behoorlijk wat aanpassingen vereist voor het sorteren van een uitgebreide plastic afvalstroom, zoals het P+MD-project voorstaat. Bij Vanheede wil men geen details kwijt over de hoogte van de eventuele aanpassingsinvesteringen in de sorteerinstallatie. Vast staat wel dat het om enkele miljoenen euro gaat. Begrijpelijk dus dat een soort bedrijf dat zich een dergelijke investering getroost, zekerheid wil over de te behandelen volumes die een en ander zou opleveren.

En dat lijkt niet meteen evident in een land dat niet uitblinkt in het bieden van rechtszekerheid. Discussies rond de invoering van een eventuele suikertaks of van statiegeld op plastic drankflesjes en -blikjes zijn niet meteen van aard om het vertrouwen bij kandidaat-bedrijven om P+MD-afval te sorteren, af te dwingen.