In de jaren ’70 was Pakistan een belangrijke wereldspeler. Terwijl de Europese economie het door de eerste oliecrisis zwaar te verduren kreeg, boomden de inkomsten. Door extremisme en aanhoudende conflicten in de regio maakte het Zuid-Aziatische land vervolgens een moeilijke periode door. Nu de rust sinds enkele jaren is teruggekeerd, beweegt er veel op economisch vlak. De Pakistaanse overheid is ambitieus: de ambitie is om over zeven jaar opnieuw bij de Top 10 van de wereldeconomie te horen. Daarvoor werd “Visie 2025” uitgewerkt, een plan dat hard inzet op het uitbouwen van zeehavens, een modernisering van luchthavens, spoor- en weginfrastructuur en buitenlandse handel.

Zo is de uitvoering van het China Pakistan Economic Corridor-project, kortweg CPEC, volop aan de gang. Dat project verbindt Pakistan met China via wegen, een spoorlijn en vliegroutes.

Gouden kansen

Zowat alle sectoren kennen momenteel een hoge groei. In 2017 steeg het BBP met 5,2% en voor 2018 wordt een groei van 5,5% verwacht. Die prognose is te danken aan het hervormingsbeleid van de regering en de lopende en geplande investeringen in het kader van het CPEC-project. Hierdoor neemt het vertrouwen bij consumenten en investeerders gestaag toe. En dat vertaalt zich op zijn beurt in een verhoging van de economische activiteit. Met de nationale verkiezingen in het vooruitzicht zal de regering voor het komende jaar de voorkeur geven aan maatregelen die de economische expansie verder ondersteunen.

Landbouw is goed voor 19,5% van het BBP. Zo’n 25% van de Pakistanen is werkzaam in de agro-industrie, bij de plattelandsbevolking is dat zelfs meer dan 40%. Belangrijke gewassen zijn graan, rietsuiker en rijst. Maar de hoofdteelt is katoen, dat vorig jaar goed was voor meer dan 10 miljoen balen. Pakistan is de op drie na grootste producent en grootste verbruiker van katoen ter wereld. De textielindustrie is namelijk van vitaal belang voor het land: die draagt 8,5% bij tot het BBP. De sector stelt maar liefst 45% van de beroepsbevolking tewerk.

Modernere landbouw

De landbouwbedrijven voeren een sterke mechanisatie door, waardoor er heel wat kansen zijn voor machinebouwers. Bovendien is er een grote vraag naar bewerkte voedingsmiddelen en vooral naar hoe levensmiddelen kunnen worden bewaard. De steeds grotere middenklasse in de steden toont veel interesse in westerse producten, ook in landbouwproducten. In de rurale gebieden is die vraag kleiner, maar niet onbestaande. Voor Vlaamse bedrijven gespecialiseerd in bijvoorbeeld meststoffen, druppelirrigatie of zaden zijn daar zeker opportuniteiten weggelegd.

Textiel

Ook in de textielsector beweegt er heel wat. Door verouderd materiaal zijn de arbeidsomstandigheden voor kledingarbeiders in Pakistan vaak onveilig. De textielwereld investeert daarom in nieuwe textielmachines, waardoor Europese fabrikanten er uitstekende zaken kunnen doen. Bovenop voert de regering nog tot eind 2019 een ambitieus textielbeleid: van begrotingssteun voor de belastingvrije invoer van machines tot de opwaardering van technologie.

In januari 2017 kondigde de regering onder andere een pakket maatregelen ter waarde van 17 miljard dollar aan om de textiel- en kledingindustrie te steunen. Buitenlandse investeringen worden niet enkel aangemoedigd, maar ook beschermd. In 1998 lanceerde de overheid namelijk een investeringsbeleid: wie in Pakistan een bedrijf opricht, blijft voor de volle 100% eigenaar. Je wordt bijvoorbeeld niet verplicht om lokale partners mee aan boord te nemen. En die aanpak werkt: in 1994 was de Belgische export naar Pakistan goed voor 88 miljoen euro, vorig jaar was dat al 488 miljoen euro.

Hernieuwbare energie

Dankzij het CPEC-project wordt er fors geïnvesteerd in infrastructuur en zal de bouwsector de volgende jaren snel groeien. De bouwindustrie vormt dan ook één van de meest veelbelovende industrietakken. Daarnaast biedt de energiesector mooie kansen. Sinds 2007 dreigt er een energiecrisis in Pakistan. De overheid leverde de afgelopen jaren serieuze inspanningen en de situatie is al veel verbeterd. Toch is er op dit ogenblik een elektriciteitstekort van 5.000 tot 6.000 megawatt. Daarom zijn energieprojecten een prioriteit voor de regering. Olie en gas vormen een bijdrage van bijna 80% aan de energiebehoeften. Het is geen verrassing dat ruwe olie en petroleumproducten samen goed zijn voor 20% van de totale importfactuur.

De landbouwers zijn afhankelijk van de steeds minder voorspelbare regen. Grillige weersomstandigheden dreigen de landbouwproductie te halveren. De impact van de klimaatverandering is dus direct voelbaar voor de lokale bevolking.

Pakistanen tonen dan ook alsmaar meer belangstelling voor alternatieve energiebronnen. De regering promoot onder andere LNG en LPG als alternatieven, waardoor de interesse vanuit de privé-sector voor die twee energiebronnen stijgt. Daarnaast leent Pakistan zich uitstekend voor het opwekken van zonne- en windenergie: er lopen verschillende grote projecten. Ook experimenteert men met biomassa en waterkrachtcentrales.

Potentiële partners

Vlaamse bedrijven kunnen het lokale potentieel aftasten door contacten te leggen met mogelijke partners in de publieke en particuliere sector tijdens een beurs.

Pakistan bestaat uit vier grote provincies. Een vraag die veel bedrijven zich stellen als ze hun activiteiten naar het land willen uitbreiden, is of ze zich tot een provincie moeten beperken. Dat is af te raden, want zowat alle Pakistaanse distributeurs en importeurs werken op nationaal niveau. Als je moet samenwerken met één of verschillende lokale spelers, werk je maar beter op hetzelfde level. Door je toe te spitsen op één provincie, leg je je eigen bedrijf beperkingen op.

Onterecht imago

Wie “Pakistan” hoort, denkt vaak aan onveilige steden en een turbulente politiek. Dat stemt niet overeen met de werkelijkheid. Het klopt dat Pakistan in een gebied ligt dat gevoelig is voor spanningen. En ja, sommige enkelingen proberen terreur te zaaien, maar de algemene veiligheid is de voorbije jaren fors toegenomen.

De Pakistaanse banksector is een sterke sector, die de wereldwijde financiële crisis goed heeft doorstaan. In februari werd de krediet-rating van het Pakistaanse bankwezen bijgesteld naar stabiel op basis van de betere economische groeiverwachtingen. Het meest gebruikte zakelijke betaalmiddel is niet een overschrijving, maar een kredietbrief. Het is zeker en vast een betrouwbare betaling, zeker nu de rating werd verhoogd.

Pakistanen houden werk en privé strikt gescheiden: religie en cultuur maken geen deel uit van de zakenwereld. De aanpak komt sterk overeen met die in Europa, al is de sfeer in Pakistan iets meer relaxed. Het is geen land van extremisten, maar van hard werkende en gastvrije mensen.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade)

Meer info: www.flanderstrade.be.