Het Verenigd Koninkrijk is de vierde exportbestemming van België en is daarmee even belangrijk als Nederland en Frankrijk. De handel naar het VK is ook nog steeds belangrijker dan naar pakweg China of de Verenigde Staten. Reden te meer om een volwaardig exit-plan uit te stippelen. Maar de deadline van 29 maart 2019 voor de uitstap komt met rasse schreden dichterbij en de onderhandelingen lopen allesbehalve vlot. Wat nu?

Huidige stand van zaken

In dit stadium komen vooral nog twee scenario’s in aanmerking. In het eerste scenario bereikt men een akkoord en wordt een transitiefase ingeleid. Die geldt tot 31 december 2020 en bevat een overgangsregeling waarin een status-quo wordt gehandhaafd. Hierbij blijft het VK officieel lid van de EU maar neemt het niet meer deel aan de besluitvorming in de EU.

Ofwel stevenen we af op het tweede scenario, zonder een akkoord, en zal het EU-recht vanaf 30 maart 2019 niet langer van toepassing zijn in het Verenigd Koninkrijk. Dit is het "no deal"-scenario of de "harde Brexit". In principe zouden de huidige onderhandelingen ook nog verlengd kunnen worden om dit tweede scenario te vermijden.

Of het tweede scenario bewaarheid wordt, valt op dit ogenblik moeilijk in te schatten. Iedereen is er lange tijd van uitgegaan dat alle partijen dat absoluut wilden vermijden. Maar intussen is drie vierden van de onderhandelingstermijn van twee jaar verstreken en lijkt een akkoord over de Britse uittreding heel veraf. De kwestie van Noord-Ierland speelt daarin een grote rol. Aangezien dit scenario nadelig is voor iedereen, gaan we ervan uit dat de Europese en Britse onderhandelaars er alles aan zullen doen opdat dit scenario zich niet voltrekt. Maar het kan niet langer uitgesloten worden.

Gevolgen van “worst case”-scenario

Bij een harde Brexit verandert het statuut van het VK onmiddellijk van een EU-lidstaat naar een derde land. Waar het VK nu behoort tot de interne markt, zal de relatie tussen de EU en het VK dan bepaald worden door het internationaal recht, met inbegrip van de regels van de WTO zoals het geval is tussen bijvoorbeeld de EU en Indonesië. Aan de grenzen worden opnieuw controles geïnstalleerd, er zullen tal van formaliteiten moeten worden vervuld en invoerrechten moeten worden betaald. Handel tussen de EU en het VK zou dus van de ene dag op de andere veel duurder en moeilijker worden.

Opvallend is dat Vlaamse bedrijven niet goed voorbereid zijn op de uitstap. Maar dat is ook niet zo verwonderlijk omdat de onzekerheid over de toekomst groot is. Waar moet ze zich op voorbereiden? Niemand heeft een glazen bol.

Hoe voorbereiden?

Bedrijven moeten eerst en vooral gesensibiliseerd worden en er rekening mee houden dat een harde Brexit binnen zes maanden een realiteit kan zijn. Verder krijgen bedrijven enkele kapstokken aangeboden om hun voorbereidingen op te starten. Daarbij is het belangrijk om hun individuele situatie te onderzoeken en in kaart te brengen.

Hoeveel importeren en exporteren de bedrijven? Wat is de impact als de goederen twee dagen zouden vast zitten aan de grens? Leveren ze grote of kleine hoeveelheden in een beperkt of groot aantal transacties? Bedrijven die niet buiten de EU exporteren, krijgen nooit te maken met douane. Als het VK voor hen een belangrijke partner is, is het cruciaal dat ze meer te weten komen over bijvoorbeeld douaneaangiften en exportlicenties.’

“Lose-Lose”

Brexit is een “Lose-Lose” voor de EU en het VK. Maar het valt niet uit te sluiten dat sommige bedrijven toch positieve gevolgen zullen ondervinden van de Brexit. Eventuele delokalisaties van bedrijven naar het vasteland kunnen mogelijk opportuniteiten bieden voor toeleveranciers of clusters rond die bedrijven.’

Wil u meer weten over de impact van de Brexit op uw handel in goederen? Kom dan naar Agoria’s R&S-event over regelgeving en normalisatie op 25 oktober. In een van de voormiddagsessies wordt op dit onderwerp ingegaan. In de namiddag is er nog een tweede Brexit-sessie die inzoomt op andere juridische gevolgen van de Brexit.

Alle info vindt u op https://info.agoria.be/nl/rsevent2018.