De balans voor het 25^ste jaar van de Haven van Brussel oogt positief. De globale trafiek nam toe met 5,2% ofwel 7,3 miljoen ton. De eigen trafiek, het laden en lossen in de haven, steeg met 375.000 ton (+7,7%), terwijl de transittrafiek licht daalde (-15.000 ton).

“Deze cijfers zijn vooral een pluim op de hoed van onze klanten. Wij moeten als facilitator er voor zorgen dat de infrastructuur in perfecte staat is en dat de diepgang van het kanaal wordt gewaarborgd. Niettemin zijn we fier op wat we al hebben gerealiseerd. In 25 jaar tijd is de eigen trafiek in Brussel met 49% toegenomen en de transittrafiek met 29%. Dat is het gevolg van de inspanningen die we hebben geleverd op vlak van innovatie en het ontwikkelen van nieuwe trafieken, zoals palletten, werfgrond en glas. Daarnaast is er het positieve effect op het milieu. Dankzij het verkeer over de waterweg hebben we in 2018 680.000 vrachtwagens van de weg gehaald”, weet algemeen directeur Alfons Moens.

Forse groei containerterminal

Niet alleen de eigen trafiek noteert een sterke groei. Ook de containerterminal van de haven van Brussel doet het uitstekend. Met 36.965 TEU overtreft de haven van Brussel het resultaat van 2017 (+ 5.927 TEU). Vooral vanuit Antwerpen stijgt de vraag.

“Vorig jaar kregen we wekelijks een vijftal e-mails van Antwerpse expediteurs die interesse hadden om met ons samen te werken. Nu zijn dat er drie keer zoveel. De belangrijkste reden daarvoor is het fileleed in Antwerpen. Het wegverkeer op de Antwerpse ring zit soms helemaal vast en met de Oosterweelwerken is er weinig beterschap in zicht. Voor veel expediteurs is de waterweg dan ook een interessant alternatief. Wij zijn de aorta tussen Antwerpen en Brussel met als groot voordeel dat er geen file is. De capaciteit op het kanaal kan zelfs nog verdubbelen. Bovendien is de transittijd om goederen te lossen in Brussel veel korter dan in de Antwerpse haven”, verklaart Kobe Govaerts, terminal manager van Trimodal Terminal Brussels N.V. (Brussel).

De stijging van de containeroverslag is opmerkelijk, vooral omdat Trimodal Terminal Brussels vorig jaar twee belangrijke contracten kwijtspeelde.

“Ceres en Suez-Sita waren in 2017 nog verantwoordelijk voor 38% van ons volume, maar vorig jaar werd dat door macro-economische redenen herleid tot quasi nul. Meel- en bloemspecialist Ceres besliste om zelf te investeren in een bloemmolen in Angola, waardoor export richting West-Afrika overbodig werd en Suez-Sita voerde papier en karton uit naar China, maar de overheid heeft die importmarkt volledig afgesloten. Ondanks die flinke tegenvaller zijn we toch met 19% gegroeid”, duidt Govaerts.

Trimodal Terminal Brussels 2.0

2019 startte niet bepaald veelbelovend. Vorige maand voer een binnenschip tegen de Humbeekbrug. Het incident zorgde vijf dagen lang voor grote problemen op het kanaal Brussel-Schelde.

Toch kijkt Kobe Govaerts vol goede moed naar de toekomst. “Zes jaar geleden hebben we de terminal overgenomen van de vorige concessiehouder. Toen waren er acht klanten. Nu hebben we vijftien grote accounts en een dertigtal kleinere expediteurs uit verschillende sectoren. Diversificatie is belangrijk, maar we denken ook telkens mee met de klant. Een mooi voorbeeld daarvan is de samenwerking met één van onze aandeelhouders, de Waalse staalgroep Duferco N.V. (La Louvière). We verzorgen voor hen al een tijdje containertrafiek van en naar La Louvière. Wat aanvankelijk begon als een proefproject is uitgegroeid tot een succesverhaal. Binnenkort leggen we zelfs een tweede schip in. Verder willen we in de toekomst nieuwe services ontwikkelen. We denken ook na over warehousing, weliswaar enkel voor noodgevallen. Het grote doel is om van een 100% containerterminal te evolueren naar een multi-purpose terminal met zowel mankracht als materiaal”.

Zoektocht naar extra ruimte

Belangrijke voorwaarde om te groeien is het vinden van extra ruimte. Een hele uitdaging, zo blijkt. “We zitten nu aan net geen 37.000 containers en het saturatiepunt is berekend op 45.000 containers. Pas in 2021 komen er nieuwe terreinen vrij, naast de huidige terminal. We zijn aan het bestuderen hoe we daar de kaaimuur kunnen verstevigen. Dat kost tijd en geld. Om een kaaimuur van honderd meter aan te pakken mag je rekenen op een kostprijs van één miljoen euro”, aldus Moens.

Het Brussels havenbedrijf kocht in 2016 2,3 hectaren grond voor een roll-on/roll-off terminal, maar die plannen werden afgeblazen. “Er was geen interesse. De eisen die werden gesteld, in het kader van het Kanaalplan, waren te zwaar. Daarbij komt dat de markt voor (niet-ecologische) tweedehandsvoertuigen zware klappen heeft gekregen. We hebben opnieuw een oproep gelanceerd voor een nieuwe economische activiteit op die locatie en daar zijn verschillende kandidaten op afgekomen. Telkens werd dezelfde voorwaarde gesteld: er moet een kaaimuur komen”, schetst de algemeen directeur van de Haven van Brussel.

Moens lonkt ook naar het 40 hectaren grote terrein Schaarbeek-Vorming, het vroegere vormingsstation van de NMBS, voor de ontwikkeling van logistieke activiteiten, maar dat dossier kan nog jaren aanslepen.