De uitstoot van zeeschepen in havengebied wordt vooral genoteerd aan de ligplaats: tot 70% van al die emissies komt vrij nadat de schepen aan de kade zijn aangemeerd. De zware dieselmotoren blijven immers draaien om alles aan boord operationeel te houden. Er kan veel milieuvervuiling vermeden worden als de zeeschepen aangesloten worden op het elektriciteitsnet van de wal: de zogenaamde “walstroom”. In Vlaanderen is walstroom al goed ingeburgerd voor binnenschepen - binnenschippers kunnen al op meer dan 400 locaties een beroep doen op walstroom - maar de wetgeving liep achter op het gebied van walstroom voor zeeschepen.

Vlaanderen geeft de havens nu een modern kader voor walstroom. De Vlaamse regelgeving wordt geënt op Europese specificaties en normen. Zo werkt Vlaanderen mee aan een uniform Europees systeem voor walstroom. Reders vinden het vooralsnog relatief duur om zeeschepen toe te rusten met een stekker voor walstroom, maar de investering wordt aantrekkelijker als men in heel de EU hetzelfde stopcontact kan gebruiken. Het gebruik van walstroom zal in de toekomst overigens ook steeds meer de norm worden.

Ongeveer de helft van de uitstoot van stikstof, fijn stof en zwavel in de haven is aan de scheepvaart toe te schrijven. Door het nieuwe kader kan dat met driekwart worden teruggedrongen.

Intussen zijn er al concrete pistes om het walstroomaanbod uit te breiden. Zo bekijken Vlaanderen en Havenbedrijf Antwerpen of er nog dit jaar walstroom in het Deurganckdonk kan worden aangeboden. Ook in andere havens worden projecten voorbereid, in samenwerking met de rederijen en de operatoren van verschillende terminals.