Francesco Melis (I.R.S. N.V.)

"Gigantische groeikansen voor EPDM in Europa"

Sinds I.R.S. N.V. (voluit International Roof Systems, Deinze) in 1993 als eenmansbedrijf van start ging met de commercialisatie van de high-tech waterdichtingsmembranen van het Amerikaanse Carlisle, zette de KMO een indrukwekkend groeiparcours neer. Met ruim 1 miljoen m2 verkochte EPDM-membranen op jaarbasis, is I.R.S. onbetwistbaar marktleider binnen het segment. Niet alleen in België, maar ook in Europa. Dat is principaal Carlisle Syn-Tec niet ontgaan: het vertrouwde aan I.R.S. in Europese exclusiviteit zijn Europees stock- en distributiebeleid toe. Gedelegeerd bestuurder Franceso Melis van I.R.S. blijft bescheiden, maar moet na enig aandringen toegeven dat I.R.S.' groei-ambities zich in de toekomst voornamelijk op Europees vlak situeren. Evenmin onbelangrijk blijkt de technologische inbreng van I.R.S. in de productontwikkeling van Carlisle Syn-Tec te zijn.

Op basis van zijn ervaring in het sales management en de trading, startte Francesco Melis in 1993 de verdeling van de EPDM-membranen van het Amerikaanse Carlisle in België op. Vrij snel werd in Sint-Martens-Leerne een bescheiden kantoor in gebruik genomen, terwijl in de haven van Zeebrugge opslagcapaciteit werd ingehuurd. In bouwmaterialenafdeling Carlisle Syn-Tec (Carlisle, Pennsylvania), producent van o.m. EPDM- en TPO-dakbedekkingsmembranen, vond Melis een betrouwbare partner en toeleverancier. Carlisle Syn-Tec is onderdeel van de Carlisle-groep uit Charlotte (North Carolina), vorig jaar goed voor een totaalomzet van nagenoeg 2,3 miljard USD.

Drie jaar terug investeerde I.R.S. in een nieuwbouwpand (300 m2 kantoorvloer en 1.200 m2 opslagruimte) in één van de industriezones te Deinze. Het geheel is toegerust met milieu- en veiligheidsvoorzieningen allerhande, die men eerder in productie-omgeving dan bij een distributie-onderneming verwacht. Maar ook de huidige behuizing blijkt intussen al te klein: vorig jaar kocht de KMO in de onmiddellijke buurt een bijkomend pand aan voor opslagdoeleinden, groot zowat 1.500 m2. Wat alles samen voor een totaalinvestering van om en bij de 2 miljoen euro staat. Vorig jaar noteerde de I.R.S.-groep met 25 werknemers een omzet van nagenoeg 11,2 miljoen euro, een toename met 20%. Ter vergelijking: in 1999 haalde de onderneming een omzet van 3,72 miljoen euro. "In 2000 genoot EPDM in de Belgische dakdichtingswereld een marktaandeel van 6 à 7%. Vandaag de dag is dat aandeel tot zowat 12 à 13% opgeklommen. En er is zeker nog ruimte voor verdere groei," meent onze gesprekspartner.

Kapitaliseren op expertise

Eén van de pijlers in de bedrijfsstrategie van de Oost-Vlaamse KMO is dat men duidelijk kapitaliseert op know-how en expertise. Zo werden de bedrijfsactiviteiten gestructureerd binnen negen afzonderlijke divisies, waarvan er zeven productgerelateerd zijn. Zodoende kan voor elke toepassing het meest geschikte EPDM-product worden geboden. Bijzondere vermelding behoeven de divisies "Advanced Building Systems" en "Roof Engineering Management". Laatstgenoemde afdeling behartigt bijvoorbeeld alle opleidingen in Europa voor rekening van Carlisle Syn-Tec, maar verzorgt ook de distributie van "PowerRoof-Line"-machines die een betere plaatsing van dekbedekkingsmaterialen mogelijk maken. "I.R.S. is het enige EPDM-opleidingscentrum van Carlisle Syn-Tec in Europa," verduidelijkt onze gesprekspartner.

"Advanced Building Systems" weerspiegelt in verregaande mate de bedrijfsfilosofie van de Oost-Vlaamse distributie-onderneming. Samen met Carlisle Syn-Tec worden binnen deze divisie nieuwe technologieën en concepten binnen de EPDM-sfeer uitgetest en verder ontwikkeld. Zoals onder meer de applicatie van nieuwe naadverbindingen, de plaatsing van groendaken of initiatieven die zich binnen de ecologische sfeer situeren.

Bikkelharde strijd met oude technologie

Francesco Melis ontkent niet dat in de wereld van de dakbedekking een bikkelharde strijd woedt tussen de nieuwe en de oude technologieën. Onder oude technologieën wordt het gebruik van bitumineuze dakbedekkingsproducten verstaan. EPDM-rubber (ethyleenpropyleendieenmonomeer) geldt dan weer als nieuwe technologie, dat als voornaamste technologische voordelen zijn thermische stabiliteit, hoge rekvermogen (lees: tot 450%, nvdr.), temperatuur-, ozon- en infraroodbestendigheid, milieuvriendelijk karakter en vuurvrije plaatsing uitspeelt.

"Een dakbedekking uitgevoerd in EPDM staat borg voor een levensduur van pakweg 50 jaar. En dat is bijzonder veel hoger dan de verwachte levensduur van daken afgedekt met bitumineuze dichtingsproducten", stelt Francesco Melis. "Overigens maken belangrijke en erkende studies gewag van een milieubelastingscoëfficiënt van 0,17 voor EPDM tegenover 6,67% voor andere alternatieven in de dakdichting," wordt daaraan toegevoegd. Waarmee Melis onder meer alludeert op de nefaste uitspoeling van additieven die aan bitumineuze dakbedekkingsproducten worden toegevoegd om wortelvorming tegen te gaan. Andere milieuvoordelen voor EPDM schuilen dan weer in zijn integrale recycleerbaarheid. Met het oog op de recuperatie van regenwater kan men bepaalde EPDM-toepassingen zelfs laten attesteren op hun milieuvriendelijke karakter, waarbij wordt gegarandeerd dat het EPDM geen contaminerende invloed op het opgevangen regenwater uitoefent. Volgens Melis is het echter aangewezen vooraf de nodige schriftelijke garanties aan te vragen omdat bepaalde soorten dakdichtingen terzake een bijzonder slechte reputatie hebben. Ingeval van renovatie werkt EPDM zich, zo nog onze gesprekspartner, nog nadrukkelijker in de kijker. Om dure stortkosten te vermijden, blijft de renovatie van met bitumineuze producten afgedekte daken vaak beperkt tot het plaatsen van een nieuwe laag bovenop de bestaande. Ingreep waarbij het ingesloten vocht vrij snel opnieuw voor barsten en blazen zorgt, met alle nefaste gevolgen vandien.

In de markt leeft de perceptie dat EPDM duurder is dan zijn bitumineuze tegenhangers. Dat is een misvatting, stelt onze gesprekspartner: "Als Rolls Royce van het dakbedekkingsmateriaal, wordt EPDM vaak verweten duurder te zijn dan de traditionele roofing-systemen. Indien een plat dak met bitumineuze producten wordt gedicht, zoals het hoort, is van een prijsnadeel maar weinig merkbaar. Zeker indien de normvoorschriften worden nageleefd en twee tot drie lagen worden aangebracht. Weegt men dan de plaatsingskosten en de leeftijdsduur van beide technologieën tegen elkaar af, is EPDM zelfs beterkoop".

De quasi-verdubbeling van het marktaandeel van EPDM in België in de voorbije tien jaar ging uiteraard ten koste van de traditionele technologieën. Een en ander heeft een duidelijk defensieve reactie tot gevolg, indien we Francesco Melis mogen geloven: "Producenten van bitumineuze producten schroeven hun normvoorschriften qua plaatsing terug om hun kunstmatig prijsvoordeel ten opzichte van EPDM te vrijwaren. Om het verlies van marktaandeel in te dijken of enigszins te recupereren, past men de verwerkingsrichtlijnen aan. Waar voorheen in bepaalde gevallen nog een bitumineuze afdichting van twee tot drie lagen was vereist, blijkt men eensklaps met één enkele laag te kunnen volstaan".
Carlisle Syn-Tec tracht zich tegen deze marktevolutie in te dekken. Zo staat de onderneming ook bekend als de grootste producent wereldwijd van TPO, een nieuwe generatie van dakmembranen, bestemd voor toepassing op grote industriële dakoppervlakken. TPO vertoont niet meteen de gekende eigenschappen van rubber, is iets lichter van kleur, maar staat niettemin borg voor een lange levensduur van 25 jaar en meer, zo luidt het. Prijsmatig profileert TPO zich iets gunstiger in vergelijking met EPDM.
Kortom, de concurrentiestijd tussen nieuwe en oude technologieën zal in de toekomst nog verder worden aangescherpt. Zeker in een markt als België waar, naar verluidt, de totale markt intussen tot beneden de 15 miljoen m2 op jaarbasis is ingekrompen.

"Dak te lang gewoon dak geweest"

Voornaamste applicatiedomein van EPDM, dat ook voor bijvoorbeeld de wateropslag (vijvers of drinkwaterstockage) of de opslag van mestoverschotten wordt aangewend, blijft de bedekking van platte daken. I.R.S. poogt zich binnen die markt te differentiëren door een innovatieve aanpak, niet enkel op technologisch vlak maar eveneens door de oplossingen die worden aangereikt. "Een plat dak is te lang alleen maar een plat dak geweest, een verloren ruimte die qua leefbaarheid nochtans bijzondere kansen biedt. Met een EPDM-laag als onderbouw kunnen platte daken in heel wat gevallen worden ingericht met groen- en waterpartijen, die tijdens de pauzes bijvoorbeeld ter beschikking van het personeel kunnen staan", meent onze gesprekspartner. In steden kunnen platte daken fungeren als groene longen die de levenskwaliteit van de stadsbewoners danig verhogen. Bovendien worden platte daken steeds vaker aangewend als opvangkanaal voor regenwater (buffer) dat binnen bedrijfsomgeving voor toepassingen allerhande opnieuw wordt benut.

In tegenstelling tot andere EPDM-verdelers heeft I.R.S., om deontologische redenen, geen eigen plaatsingsdienst. Wel een opvolgingsdienst, maar die focust zich inzonderheid op het opleidingsgebeuren, het verstrekken van technologisch advies en het coördineren van bepaalde veeleisende werven. In zijn bedrijfspand heeft I.R.S. ten andere een afzonderlijke, hedendaagse opleidingsruimte ingericht.

Sterke technologische inbreng

Dat I.R.S. zich in de voorbije jaren heeft weten op te werken tot Europees aanspreekpunt voor een gereputeerde EPDM-producent als Carlisle Syn-Tec, spreekt voor zich. Wat zich vertaald heeft in een grotere distributie- en logistieke verantwoordelijkheid voor de KMO binnen Europa. Hoewel onze gesprekspartner een en ander poogt te nuanceren, blijkt dat I.R.S. ook voor een niet te versmaden technologische inbreng bij de Amerikaanse producent staat. Bij de ontwikkeling van een nieuwe EPDM-lasnaadtechnologie, is de inbreng van I.R.S. als substantieel te omschrijven. En het ziet er naar uit dat dit ook voor nieuwe ontwikkelingen, die zich voornamelijk op ecologisch vlak situeren, het geval zal zijn.

"In de Verenigde Staten worden ruim vijftig procent van de platte daken met EPDM gedicht. In België gebeurt dat intussen in 12 à 13% van de gevallen. Op Europees vlak bedraagt de marktpenetratie van EPDM hooguit 3 tot 4%", aldus Francesco Melis. Kortom, er is nog heel wat ruimte tot groei. Ondanks ons aandringen laat onze gesprekspartner zich niet verleiden tot het kwantificeren van zijn groei-ambities. Impliciet wordt aangegeven dat I.R.S. ook in 2005 een omzettoename zal neerzetten. Dat Europa als afzetmarkt binnen dat plaatje steeds belangrijker zal worden, hoeft geen betoog. Van het miljoen m2 EPDM-rubber dat de onderneming momenteel op jaarbasis afzet, wordt zowat 70% door de thuismarkt afgenomen. Ook in eigen land wordt werk gemaakt van een verdere verhoging van de marktpenetratie. Maar dat geldt op zijn minst evenzeer voor de hele Europese markt.