Koen Allaert (Flanders Investment & Trade)

"Groeibeluste KMO op internationale markten aangewezen"

In de eerste negen maanden van 2005 klom de Vlaamse uitvoer met nagenoeg 10% tot 127,8 miljard euro. Hoewel geen precieze cijfers voor het KMO-segment op zich voorhanden zijn, is duidelijk dat ook dat soort ondernemingen zich steeds vaker en actiever op de uitvoermarkten begeven. "Binnen de context van de globalisering hebben groeibeluste KMO's weinig andere keuze", meent Koen Allaert, gedelegeerd bestuurder van het Vlaams Agentschap Internationaal Ondernemen, beter gekend als Flanders Investment & Trade (FIT), de nieuwe organisatie waarin het voormalige Export Vlaanderen en D.I.V. (Dienst Investeren Vlaanderen) hun krachten bundelden. Meer dan ooit focust FIT zich op de ondersteuning van KMO's bij hun exportinspanningen. Daartoe heeft de organisatie een breed instrumentarium ter beschikking. Sinds oktober 2005 werd de financiële steun voor (kandidaat-)exporterende KMO's gevoelig verruimd.

In 2004 voerden Belgische bedrijven voor een totaalbedrag van 197,1 miljard euro uit. Ruim 80% daarvan vond zijn oorsprong in Vlaanderen. Nagenoeg driekwart van die totale uitvoerstroom had zijn eindbestemming in een land van de (uitgebreide) Europese Unie. Afzonderlijke cijfers omtrent de KMO-inbreng zijn niet voorhanden. De cijfermatige insteek van Flanders Investment & Trade focust zich bovendien in eerste instantie op macro-economisch vlak (per land van bestemming). Daarnaast houdt men ook cijfergegevens per sector aan.

Voor Oost-Europa bijvoorbeeld waren de voornaamste exportsectoren in 2004 Chemie & Farma (19%), Vervoermaterieel (18%), Machines & Elektrische toestellen (17%), Kunststoffen & Toepassingen (13%) en Textiel (8%). "De uitbreidingsoperatie van de Europese Unie heeft ongetwijfeld een invloed gehad op het exportgedrag van de KMO", meent Koen Allaert. "Kleine en middelgrote bedrijven, waarvan de actieradius vooralsnog voornamelijk tot een driehonderdtal kilometer rond hun plaats van vestiging bleef beperkt, schatten langzaam maar zeker het belang van de markten in Oost- en Centraal-Europa in", luidt het.

Grotere internationale slagkracht

Als fusie-entiteit tussen Export Vlaanderen en Dienst Investeren Vlaanderen heeft Flanders Investment & Trade, dat per 1 juli j.l. ontstond, overduidelijk aan slagkracht gewonnen wat de promotie van internationaal ondernemen betreft, meent onze gesprekspartner. Zo bundelden de fusie-entiteiten hun respectieve competenties en know-how binnen één enkele organisatie. Zo worden voortaan alle Vlaams economisch vertegenwoordigers geacht alert te zijn inzake het aantrekken van potentiële buitenlandse investeerders in Vlaanderen. In totaal omvat het hele FIT-netwerk meer dan 80 kantoren in het buitenland.

Begin 2005 verklaarden de ministers van Economie en Buitenlandse Handel van de drie Gewesten zich bovendien bereid tot een nauwere samenwerking. Die kreeg eind vorig jaar concreet vorm in zoverre dat kandidaat-exporterende bedrijven voortaan bij een aantal buitenlandse kantoren van zowel FIT, AWEX als Brussels Export terecht kunnen. "Voor een Vlaamse ondernemer vertaalt een en ander zich in 17 bijkomende buitenlandse posten waar hij voor ondersteuning van zijn exportambities terecht kan," zo nog onze gesprekspartner. Onder impuls van zijn nieuwe gedelegeerd bestuurder schoeide FIT zijn werking op een nieuw leest, conform de hedendaagse management-technieken.

Koen Allaert: "Met FIT beogen we een extra-dynamiek neer te zetten door onze werking te schoeien op de principes van account management, area management en product management, zodat de dienstverlening naar de bedrijven toe verder kan worden geoptimaliseerd".

Over heel Vlaanderen heeft FIT een vijftiental adviseurs Internationaal Ondernemen op het terrein, die proactief de kandidaat-exporterende KMO's opvolgen. "Nog meer dan in het verleden wenst FIT de nadruk te leggen op een meer diepgaande begeleiding van KMO's die zich voor het eerst op de exportmarkten wensen te begeven. Zonder dat we daarbij onze bestaande klantenbasis uit het oog verliezen. Maar die richten zich in steeds toenemende mate rechtstreeks tot het kanaal van de Vlaams economisch vertegenwoordigers," aldus de topman van Flanders Investment & Trade.

De area managers zijn dan weer doorgaans in de hoofdzetel te Brussel gevestigd. Hun taak bestaat erin te fungeren als liaison officer of interface met de geografische regio's in het buitenland waarop de onderneming zijn exportinspanningen toespitst.

Nieuw in de FIT-aanpak zijn de product managers, die specifieke kennis bezitten van een welbepaalde industriële sector, ongeacht de geografische regio waaraan die wordt gelinkt. Nog voor eind dit jaar hoopt Koen Allaert dat deze product managers operationeel zullen zijn. Flanders Investment Trade stelt momenteel ongeveer 380 medewerkers tewerk. De instelling beschikt over een totaalbudget van om en bij de 47 miljoen euro. Daarvan is 32 miljoen euro werkingsbudget en ongeveer 15 miljoen euro bestemd voor subsidies.

Breed dienstenportfolio

Ter ondersteuning van de exportinspanningen van Vlaamse ondernemingen, bouwde FIT een breed dienstenportfolio uit. Heel specifiek ten behoeve van KMO's die de nodige financiële slagkracht voor een buitenlandse beursdeelname ontberen, organiseert FIT deelname aan de meest representatieve beurzen in het buitenland in de vorm van een groepsstand. In het verlengde hiervan ligt het vorig jaar geïntroduceerde concept van de product sample booths, die het midden houden tussen een infocatalogusstand en een volwaardige beursdeelname. Daarnaast vinden ook een groot aantal (multi)sectorale handelsmissies plaats. Die worden geselecteerd op basis van het aftoetsen van de interesse in het Vlaamse bedrijfsleven, de inbreng van de vertegenwoordigers in het buitenland en van de sectorale werkraden waarin bedrijfsgroeperingen, economische en kennispartners zijn vertegenwoordigd.

Binnen deze multisectorale handelsmissies nemen de prinselijke zendingen een bijzondere plaats in. "De meerderheid van de deelnemende bedrijven aan dergelijke missies zijn KMO's", verduidelijkt Koen Allaert. Voor het lopende jaar staan prinselijke missies op de agenda naar Zuid-Afrika, Rusland, Canada en Bulgarije.

Zowel in binnen- als buitenland organiseert Flanders Investment & Trade voorts specifieke seminaries rond exportgerelateerde thema's zoals "Verkopen via handelsagenten en distributeurs", rond zakendoen met bepaalde landen zoals Roemenië, Kazakhstan, . of contactdagen met aankopers in het kader van internationale projecten of aanbestedingen. In nauwe samenwerking met UNIZO en het Voka-netwerk worden op geregelde tijdstippen individuele contacten met de Vlaamse economisch belegd.

Financiële steunmaatregelen

Koen Allaert: "Sinds oktober vorig jaar heeft FIT zijn aanbod financiële steun voor exporterende Vlaamse bedrijven fors uitgebouwd. Niet alleen de criteria voor betoelaging werden verruimd, ook de daartoe beschikbare betoelagingsenveloppe werd navenant aangedikt".

Onder bepaalde voorwaarden kunnen (kandidaat-)exporterende Vlaamse ondernemingen aanspraak maken op een financiële tegemoetkoming van F.I.T. die varieert van minimaal 250 euro tot maximaal 49.500 euro. Zo worden in maar liefst 11 categorieën specifieke subsidies voorzien.

Zakenreizen, zowel individueel als in het kader van gemeenschappelijke (handels)missies, met als specifieke bedoeling exportplannen te realiseren, kunnen op een overheidstegemoetkoming rekenen. Dat is ook het geval voor buitenlandse beursdeelnames, waar men onder meer voorziet in een tussenkomst in de kosten van de naakte standoppervlakte, verhoogd met een forfaitair bedrag van 25%. De aankoop van lastenboeken voor internationale aanbestedingen kunnen voor maximaal 50% worden geco-financierd, met ingebrip van de registratie- en verzendingskosten (maximaal 6.000 euro). Andere mogelijke tussenkomsten van FIT situeren zich in de betoelaging van de prospectiekosten gedurende maximaal één jaar van een buitenlands prospectiekantoor (begrensd op ten hoogste 49.500 euro) of op het stuk van de interne technische opleiding van buitenlands technisch personeel in een Vlaamse onderneming (voor zover de contractwaarde minimaal 200.000 euro bedraagt).

Ook reizen naar zetels van multilaterale instellingen (Verenigde Naties, Wereldbank, Europese Unie, Europese Investeringsbank, multilaterale ontwikkelingsbanken, .) kunnen op een financiële inbreng van FIT rekenen. Flanders Investment & Trade steunt verder de kosten van productdocumentatie en technische vertaling, registratie-, homologatie- en certificatiekosten, de reis-en verblijfskosten van uitgenodigde buitenlandse aankopers of decision makers of nog, de huur van ruimte voor publieke presentaties in het buitenland. Minder bekend in KMO-kringen is de mogelijkheid om een aantal kosten tijdens het eerste dienstjaar in een buitenlands dienstencentrum van FIT te laten betoelagen, met een maximum van 12.500 euro. Vooralsnog beschikt FIT enkel in Shanghaï over een dergelijk dienstencentrum.

VLAO, VLAIO, IWT, SYNTRA, POM's . et les autres

Intussen wordt achter de schermen werk gemaakt van de fysieke integratie van de regionale kantoren van FIT ofte het Vlaams Agentschap Internationaal Ondernemen (VLAIO) in het kader van de VLAO-constellatie, die bij dit jaarbegin van kracht werd. VLAO, voluit het Vlaams Agentschap Ondernemen, zal fungeren als uniek aanspreekpunt voor de ondernemers in hun contacten met de Vlaamse overheid. Naast de provinciale overheden, zullen ook het IWT, SYNTRA en FIT nauw samenwerken binnen het VLAO-concept, waarbij FIT de internationale dimensie van het zakendoen zal behartigen

Bekend is dat die integratie-oefening initieel heel wat weerstand bij de betrokken actoren opriep. "Inmiddels wordt samengewerkt in een sfeer van onderlinge goodwill", stelt Koen Allaert, bevestigend dat "FIT binnen dit alles ten allen tijde het neutraliteitsprincipe ten volle zal hanteren. Dat lag indertijd anders met de toenmalige GOM's die, zoals bekend, vanuit een per definitie provinciale insteek opereerden, zo luidt het. In nauwe samenwerking met Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV), die het Fonds Vlaanderen-Nationaal in voorbereiding heeft, zal FIT in de toekomst ook een actieve rol opnemen bij de ondersteuning van Vlaamse bedrijven bij de oprichting van buitenlandse dochterondernemingen. "Bedoeling van FIT is een zo breed mogelijk draagvlak op Vlaams vlak te creëren dat onze bedrijven maximaal ondersteunt bij de uitbouw van hun internationale ondernemingsactiviteiten. In het KMO-weefsel is het besef gerijpt dat exporteren in het kader van het internationaal ondernemen een conditio sine qua non is geworden. Dit onder invloed van de globalisering van de economie, nog verder aangezwengeld door de mogelijkheden die het Internet biedt. Binnen die context is de Belgische of Vlaamse markt te klein geworden, zeker voor bedrijven die een groeistrategie huldigen," besluit Koen Allaert.