De nog relatief jonge merknaam Cupra moet de sportieve aspiraties van deze Spaanse jongeling wat meer in de verf zetten, maar de eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat de Born die extra imagoduw in de rug niet eens nodig heeft om indruk te maken. Daar zorgen zijn sportieve rijprestaties en zijn toch wel in het oog springende uitstraling zelf al genoeg voor. De Cupra Born ademt immers sportiviteit en aantrekkelijkheid uit iedere porie en wie, zoals wij, het geluk had om ook de eBoost-uitvoering aan de tand te voelen, moet goed oppassen om niet uit de sokken geblazen te worden.

Vergis je niet: we hebben het hier wel degelijk over een volledig elektrisch aangedreven auto en niet over één of ander pk-rijk beest dat ons, onder begeleiding van het al dan niet zachte gegrom van zijn benzine- of dieselmotor, verrast met zijn uitstekende rijprestaties. Nee, dit is het soort elektrische auto dat zelfs de grootste adepten van de geur van benzine en motorolie overstag zou kunnen doen gaan.

Achtergrond

Niet toevallig vinden we die sportieve alleskunner bij Cupra, het meest recente merk van de Volkswagen-familie. De Spaanse tak van het huis uit Wolfsburg ging jarenlang door het leven onder de naam Seat, een Spaans merk, waarvan Volkswagen in 1986 51% van de aandelen verwierf, om in 1990 99,99% in handen te krijgen. Onder de hoede van Volkswagen vervelde de Sociedad Espanola de Automoviles de Turismo, waarvan SEAT de afkorting is, van een fabrikant die vooral Fiat-modellen bouwde tot het jonge en hippe merk van de Volkswagen-groep, dat met vooral de Toledo, Ibiza en Leon ook graag zijn sportieve imago nog wat meer opsmukte door deelname aan allerlei internationale autosportcompetities zoals het WK Rally of het ETCC en later WTCC voor toerismewagens. Daarnaast omvatte het Seat-gamma tal van andere modellen, die zichtbaar neven waren van modellen die ook in de catalogi van pakweg Volkswagen en Skoda stonden. Met de komst van de Seat Leon Cupra in 2014 zette het merk de eerste stap in de creatie van het nieuw merk, dat vijf jaar later, in 2019, boven de doopvont gehouden werd. Cupra, moest nog meer dan Seat hipper en sportiever zijn en tegelijk de Spaanse tak van Volkswagen voorbereiden voor een geëlektrificeerde toekomst. Een toekomst, die voor Seat zelf overigens eindig is, want de Volkswagen-groep besliste inmiddels dat het automerk Seat vanaf 2030 zal verdwijnen, maar wel nog zal doorgaan als aanbieder van mobiliteitsdiensten.

Voor Cupra daarentegen ligt de toekomst open. Met de hybride modellen van de Leon en de Formentor, maar zeker ook met de volledig elektrische Born. Een oer-Duitse Volkswagen ID.3, waar de kok wat Spaanse pepers aan toegevoegd heeft, zou je het op het eerste gezicht denken, maar dat is toch net iets korter door de bocht dan goed is voor de doorsnee automobilist. De Cupra Born, die zijn modelnaam zelfs in zijn achterlichtblokken draagt, wordt weliswaar in Duitsland gebouwd, waardoor je zou kunnen denken dat hij even Spaans is als Frank Galan, maar hij is geenszins een doordrukje van de Volkswagen ID.3. Net als de Audi Q4 E-tron, de Skoda Eniaq en alle elektrische Volkswagen-modellen, inclusief zelfs de Volkswagen ID-Buzz, deelt de Cupra Born zijn onderstel wel met die ID.3. Maar daar houdt het spel van gemene delers zo een beetje op, want in het interieur vaart de Cupra Born een volledig eigen koers, inclusief de typische koperen toetsen die hem ook aan de buitenkant kenmerken en die eigenlijk met hun gebrushte koperen uitstraling model staan voor elk model van het merk Cupra.

We moeten eerlijk bekennen dat die typische Cupra-aspecten de Born echt wel als gegoten zitten. Zo kunnen we zijn koperkleurige lip onderaan de snoet in combinatie met het al even koperkleurige embleem op de mooi vormgegeven motorkap wel waarderen, net als zijn koplampen, die wat weg hebben van de spiedende blik van een roofdier. In het interieur is het ook al één en al “auto emocion”, dankzij alweer die koperen toetsen, de uitstekend zittende standaardzetels - kuipzetels trouwens - en de ruimte die de van buitenaf compact lijkende Born aan de binnenkant voor je in petto heeft. En dan hebben we het nog niet over zijn rijprestaties gehad …

Rijgedrag

De Cupra Born wordt aangeboden met een elektromotor van 204 pk, die gecombineerd wordt met een 58 kWh batterij, of met zijn 231 pk sterke tegenhanger, die naar keuze leverbaar is met een 58 of een 77 kWh batterij. Al moeten we hier toch even advocaat van de duivel spelen en verduidelijken dat die extra pk’s eigenlijk uit hetzelfde krachtenarsenaal komen als die van de motor die 204 pk produceert, maar dat er, dankzij een software-ingreep gedurende een periode van maximaal 30 seconden 27 extra paardjes worden gemobiliseerd. Het bezorgt de Cupra Born eBoost meteen rasechte sprinterscapaciteiten, die echter niet heel lang aanhouden. Wat echter voor het rijplezier nog belangrijker is dan die extra dot pk’s met tijdelijk karakter, is het feit dat Cupra het vermogen via de achterwielen naar het asfalt leidt. Met een maximaal koppel van 310 Nm zorgt dit voor best wel wat rijplezier, waar je bij menig elektrische concurrent toch niet aan toe zal komen. Bovendien biedt Cupra je ook de kans om de tractiecontrole uit te schakelen, zodat het rauwe kantje van deze Spaanse schone nog wat nadrukkelijker voelbaar kan worden. Of je dat stukje ingebouwde veiligheid wil opgeven voor wat extra rijplezier, zal iedere bestuurder voor zichzelf moeten bepalen, maar het maakt van deze Cupra Born wel een verdomd goed sturende EV. Al moeten we bekennen dat hij dat met ingeschakelde ESP ook is. Kortom, de Catalanen hebben van deze Born een waarlijk gespierdere versie van de Volkswagen ID.3 gemaakt, ook al komt geen Spaanse monteur meer te pas aan deze in het Duitse Zwickau gebouwde Spanjaard.

Verwacht bij dat extra rijplezier zonder ESP overigens geen wilde drift-toestanden, want met zijn net geen twee ton eigengewicht en de optionele twintig duimers die onder ons testvoertuig staken, blijft hij op alle momenten enorm veel druk op de achtertrein houden. Rolbewegingen van het koetswerk voel je nauwelijks, ook wanneer je de Born richting zijn limieten probeert te jagen. Het geheel voelt prima in balans en doet je haast vergeten dat je hem toch sportief de bocht tracht in te zetten. Dat heeft natuurlijk ook te maken met de prima geluidsisolatie die rolgeluiden netjes buiten het interieur weet te houden, terwijl motorgeluiden bij een EV sowieso al geen gespreksonderwerp meer hoeven te zijn. Kniesoren zullen misschien vallen over een topsnelheid van slechts 160 km/u. Een kritiekpuntje dat inderdaad opgaat wanneer je hem vergelijkt met één of andere M-Reeks van BMW, een A45 AMG van Mercedes-Benz of nog dichter bij huis een Audi RS3, Skoda Octavia RS of de Cupra Leon R, maar dat zijn nu eenmaal auto’s die nog altijd een verbrandingsmotor onder de motorkap hebben steken terwijl deze Cupra Born alles wat hij te bieden heeft uit een elektromotor puurt. Tot 130 km/u is dat trouwens heel wat, want tot die snelheid wedijvert de Born eBoost zelfs met krachtigere benzineconcurrenten.

Veiligheid

De Born slaagde met vlag en wimpel voor de Euro NCAP-testen en mocht naar huis met alle vijf sterren die dit Europese controleorganisme voor autoveiligheid uitreikt. De Born heeft standaard een aantal veiligheidssystemen aan boord. Denk hierbij aan het achteruitrijcamerasysteem, de automatische (de)activering van de grootlichten, ruitenwisser met intervalschakeling met licht- en regensensor, stuurassistentie in noodsituaties en bochtenondersteuning, dynamische stuurbekrachtiging en schijfremmen op de voorste wielen. De Park Assist met voor- en achtersensoren met geluidssignaal zit op zijn beurt vervat in het Pack Comfort of Pack Comfort 360.

Comfort

De Cupra Born is in autoland wat een valse trage op het voetbalveld is: je gelooft niet wat je ziet, eens je zijn echte kwaliteiten naar waarde kan schatten. We hebben het dan vooral over zijn interieurruimte, die een pak groter is dan je aan de buitenkant zou denken. Net als de ID.3 van Volkswagen behoort ook deze Cupra Born immers tot de eerder compacte elektrische wagens en dus verwacht je niet meteen de interieurruimte die zowel op de voor- als achterstoelen je deel is. Hij voelt niet alleen ruimer aan dan zijn rechtstreekse concurrent de ID.3, maar is het ook gewoon, wanneer je er de meetlat over legt. Wie opteert voor de uitvoering met het grote batterijpakket, kan enkel voor de vierzitterversie kiezen. Dat hoeft echter geen nadeel te zijn, want daardoor voelen de twee zitplaatsen achteraan nog net iets ruimer en comfortabeler aan dan bij de vijfzitter.

Bovendien steekt de Born zijn Duitse neef eveneens de loef af als het op afwerking aankomt. Waar de eerste generatie van de ID.3 vooral door soberheid en magerzucht gekenmerkt wordt, verrast de Born met een sportstuur, leuk vormgegeven knoppen en alweer de onvermijdelijke koperen touch. Die zit in de stiknaden, maar even goed in de vormgeving van ventilatiekanalen. Het meest in het oog springend (nu ja, …) detail zijn de fijn zittende kuipstoelen met alcantara-bekleding, die je niet alleen een perfecte rijhouding achter het stuur bieden, maar ook een haast perfecte zijdelingse steun geven. Soms wil naast het oog ook de rug wat …

Je hoeft bij de Born ook niet in de weer met afzonderlijke armsteunen zoals bij de ID.3, maar je kan je arm rustig laten rusten op de grote centrale armsteun. De bestuurder of bestuurster zal zich echter pas helemaal zen voelen wanneer hij of zij de massagefunctie in de voorstoelen activeert, die inbegrepen is bij de elektrische verstelbaarheid van de stoelen.

Ons enig kritiekpuntje aan het interieur is de soms wat eigenwijze bediening aan het stuur. Die houdt het midden tussen klassieke fysieke toetsen en touchpads. Een combinatie die niet altijd even handig blijkt te zijn, wanneer je de radio wat zachter wil zetten of wanneer je de cruise control wenst bij te regelen.

Functionaliteit

De Cupra Born beschikt met 385 liter kofferruimte zeker niet over de ruimste koffer uit het EV-aanbod, maar ook hier geldt dat zijn kofferruimte groter is dan je van een auto met zijn kaliber zou verwachten. De kofferruimte heeft een dubbele vloer, waardoor je de laadkabels perfect kwijt kan zonder dat ze functionele kofferruimte innemen of voor extra rommel in de koffer zorgen. Met de dubbele laadvloer in de hoogste stand, creëer je trouwens in een handomdraai een grotere koffer met vlakke laadvloer wanneer je de achterbank neerklapt.

In tegenstelling tot nogal wat EV-concurrenten beschikt de Cupra Born niet over een frunk en dat is extra laadruimte die jammer genoeg niet gebruikt wordt.

De Cupra Born heeft een wisselstroomlader van 11 kW, maar via de bijkomende Combo CCS-aansluiting laadt je hem aan een gelijkstroomlader genre Fastned of Ionity op tegen een laadsnelheid tot 100 kW. De eBoost-uitvoering doet het nog net iets beter, want ook aan de laadpaal krijg je bij dit model een extra “boost”, waardoor hij aan een snelheid tot 135 kW kan opladen. In de praktijk betekent dit dat je aan zo een snellader op een half uurtje bijlaadt van 10 tot 80%.

Het lijkt ons zeker de moeite om te kiezen voor de uitvoering met warmtepomp. Die verlaagt het verbruik bij lage temperaturen en zorgt er daardoor voor dat je zelfs wanneer het koud is toch nog behoorlijk wat autonomie over houdt. Dat die warmtepomp echter niet alleen de batterij op temperatuur houdt, maar ook de temperatuur in de auto kan behouden met minder energiegebruik dan de gebruikelijke verwarming, zorgt ervoor dat je met deze optie meteen twee vliegen in één klap kan slaan.

Het WLTP-rijbereik van 546 km blijkt in de praktijk, zoals zo vaak, niet haalbaar bij een normale rijstijl, maar met een praktijkautonomie van om en bij 450 km positioneert de Cupra Born met 77 kWh batterijpakket zich toch in de betere middenmoot.

TCO

Het instapmodel met de kleinere 58 kWh batterij en 204 pk wordt aangeboden voor 40.703,30 euro excl. BTW. Hij is echter ook in een Business Edition verkrijgbaar die met 40.107,44 euro excl. BTW nog net iets aantrekkelijker geprijsd is. Wie opteert voor het eBoost-model met 231 pk, betaalt, eveneens in de Business Edition, 43.210,74 euro, excl. BTW.

De Cupra Born zet door zijn sportieve inslag aan tot een iets snedigere rijstijl, wat uiteraard te voelen is aan zijn verbruikscijfers. Het gemiddelde over de hele test van 19,82 l/100 km ligt beduidend hoger dan bij de BYD Atto 3, maar scoort wel beter dan de iets grotere Ford Mustang of Kia EV6. Als je het speelse vermogen van de Born wat aan banden weet leggen, kan je het verbruik trouwens beduidend lager krijgen, getuige zijn 17,81 kWh/100 km op het autosnelgedeelte tegen 110 km/u op cruise control.

Fleet-Flits conclusie

Cupra staat duidelijk op het punt een doorbraak te forceren naar de professionele vloten. Het Spaanse merk en zijn voorloper/zustermerk Seat hadden met hun look-alikes van de Volkswagen-modellen al een eerste voet in huis bij professionele klanten, maar met de Born beschikken ze nu over een geheim wapen waarmee ze zelfs zieltjes voor zich kunnen winnen, die anders misschien wel voor een ander merk gekozen zouden hebben.

De Born koppelt immers een leuke uitstraling, behoorlijk wat sportieve klasse en uitstekende rijprestaties aan een mechaniek die zijn deugdelijkheid al lang bewezen heeft binnen de grote Volkswagen-familie. Bovendien spreekt Cupra met de Born duidelijk ook een jong publiek aan zodat dit model voor veel starterjobs wel eens de ideale bedrijfswagen zou kunnen worden.

De uitgesproken sportieve natuur, die dankzij de tijdelijke eBoost nog een extra laagje krijgt, zet echter wel aan tot een iets sportiever gedrag, wat onvermijdelijk cash betaald wordt aan de laadpaal. Dat die prijs echter beduidend lager zal liggen dan wat een fiks opgedreven benzineberline aan de pomp als factuur mee zal krijgen, moge echter ook wel duidelijk zijn.

Het brengt ons meteen naadloos bij de drie concurrenten voor de Cupra Born. Een zoektocht die allesbehalve evident bleek omdat de Born eigenlijk … geen concurrenten heeft. In het segment van de Born zijn immers geen sprintbommetjes met stevige rijkwaliteiten terug te vinden. Als je die toch moet zoeken, kom je uit bij die pk-rijke benzine-auto’s, waarop we net al alludeerden en dien je de EV’s achter je te laten. Vandaar dat we bij de selectie van de concurrenten voor een mengvorm tussen elektro- en verbrandingsmotoren hebben gekozen, waarbij het begrip “concurrent” soms nogal ruim werd gehanteerd. Al was het maar om de sportieve inborst van de Born eer aan te doen.

Concurrenten voor Cupra Born

Skoda Enyaq Coupé RS

De EV’s die nog het meest in de buurt van de Born vertoeven, komen niet toevallig uit dezelfde stal. We denken dan aan de Skoda Enyaq RS of de Audi Q4 e-tron RS. Twee auto’s die net iets groter ogen dan de Born maar wel het onderstel en de aandrijflijn met hem en met elkaar delen. De Skoda Enyaq RS heeft echter vierwielaandrijving terwijl de Born op de achterwielen aangedreven is. Heel veel verschil voel je daardoor niet inzake wegligging, zolang de omstandigheden uiteraard niet winters worden, want dan heb je met de 4x4 Enyaq wel meer dan één voetje voor. Dat beide modellen hetzelfde onderstel en dezelfde elektro-motor hebben, betekent meteen ook dat ze elkaar qua rijkwaliteiten nauwelijks ontlopen en ze allebei de sportievere huisvader heel veel rijplezier in handen geven. Met een prijs vanaf 57.430 euro, incl. BTW toont de Tsjech zich wel een forse 5.000 euro duurder dan zijn al even of misschien zelfs nog sportievere Spaanse neef.

Mercedes-Benz A35 AMG 4Matic

Dit benzinemodel uit de sportieve afdeling van Mercedes-Benz beschikt eveneens over vierwielaandrijving en in zijn versie van 306 + 14 pk kost deze mild hybride “ster” 59.290 euro, incl. BTW. Deze “instap-AMG” is niet behept met dezelfde overvloed aan power die de andere modellen uit Affalterbach meekrijgen, maar hij beschikt wel over een uitstekende 7-trapsautomaat met dubbele ontkoppeling, die perfect samengaat met de 4Matic-vierwielaandrijving. Hij heeft niet alleen wat minder vermogen dan zijn AMG-broers, maar voelt ook iets minder beenhard afgeveerd dan de andere A-tjes uit de sportieve fabriek van het merk met de ster. Hij is behoorlijk wat duurder dan de Cupra en schiet met een uitstoot van 181 g/km niet meteen de hoofdvogel af als het gaat over aftrekbaarheid.

BMW i4 M50

De BMW i4 M50 is dixit BMW zelf de eerste volledig elektrische M-wagen, waarbij M bij BMW evenveel betekent als AMG bij Mercedes-Benz of RS bij Audi. Met zijn 544 pk blaast deze elektrische krachtpatser de concurrentie ver weg, maar dat doet zijn “vanaf prijs” van 79.750 euro, incl. BTW, even goed. De BMW onderscheidt zich verder van de Born door zijn vierdeurscoupé-lijn terwijl de elektrische Cupra toch eerder een wat SUV-achtig karakter vertoont. Dat model is overduidelijk het antwoord van de fabrikant uit München op de vraag van premium-klanten die de sensaties van de M-modellen ook willen blijven ervaren nadat ze gedwongen door fiscale redenen over moeten stappen naar elektrische mobiliteit, maar veel minder dan de Cupra Born een sportieveling voor de bredere laag van de bevolking.

Cupra Born eBoost 170 kW

Motor: Elektromotor met 77 kWh batterij

Max. vermogen: 170 kW/ 231 pk

Max. koppel: 310 Nm

Aandrijving: achterwielaandrijving, enkelvoudige reductiebak

Gem. verbruik gemengde cyclus: 19,82 kWh/100 km

Gem. verbruik heuvelachtige binnenwegen: 20,20 kWh/100 km

Gem. verbruik autosnelweg 120 km/u: 21,43 kWh/100 km

Gem. verbruik autosnelweg 110 km/u (cruise control): 17,81 kWh/100 km

Vermogen standaard geïntegreerde lader: 11 kW

Maximaal laadvermogen gelijkstroom: 135 kW

Laadtijd gewoon stopcontact (2,3 kW): 39 uur 30 minuten

Laadtijd wallbox (11 kW): 8 uur 15 minuten

Laadtijd DC-snellader (150 kW): 80% in 33 minuten

Inhoud kofferruimte: 385 liter

Fabrieksgarantie: 2 jaar

Acceleratie 0-100 km/u: 7,0 sec.

Topsnelheid: 160 km/u

CO2-uitstoot: 0 g/km

Fiscale aftrekbaarheid: 100%

Voordeel van alle aard testvoertuig 1.792,63 euro per jaar

149,39 euro per maand

BIV (Vlaanderen): 0 euro

Verkeersbelasting (Vlaanderen) : 0 euro

Catalogusprijs BTW excl. Cupra Born eBoost 170 kW: 43.210,74 euro

Fleet-Flits digest

De Fleet Flits Score is het resultaat van een 2.000-puntentest, waarin zowel objectieve als subjectieve factoren een rol spelen. De geteste waarden worden onderverdeeld in vijf voor een firmawagen belangrijke categorieën: rijgedrag, veiligheid, comfort, functionaliteit en TCO, waarvan de score telkens naar een cijfer op 10 wordt herleidt. Uit deze vijf resultaten wordt ook de totaalscore berekend en herrekend naar eveneens een cijfer op 10.

Onze test gebeurt doorgaans op een vast testparcours, dat echter af en toe te lijden heeft onder de groeipijnen van het autorijden van morgen. Waar tankstations voor benzine en diesel staan, staat immers niet noodzakelijk ook een laadpaal voor elektrische voertuigen. En wanneer men vanuit praktisch oogpunt dan ook nog eens op zoek moet naar een snellaadpunt, wordt pas echt duidelijk dat men vandaag nog op zoek moet naar de spreekwoordelijke speld in de al even spreekwoordelijke hooiberg. De komst van supersnelle laadpalen zoals die van Ionity biedt voor premiummodellen overigens nieuwe mogelijkheden om wat het testparcours nauwer aan te leunen bij het gebruikelijke traject dat we voor benzine-, diesel- en hybridemodellen gebruiken, waardoor dit testtraject 450 km lang is. Met dit soort auto’s laden we ook niet langer twee keer op dezelfde plek op, maar bij twee stations die quasi ideaal geplaatst zijn voor de Fleet Flits test. Daardoor laden we voortaan na autosnelweggedeelte tegen 120 km/u, na 113 km, in Bierset en volgen we ons gebruikelijke parcours met uitzondering van één korte afsnijding. Tot slot leggen we na een tweede broodnodige elektriciteitsinjectie na het Ardennengedeelte van 202 km, het 130 km lange autosnelweggedeelte tegen 110 km af.

Rijgedrag: 8,85/10

Veiligheid: 8,22/10

Comfort: 8,46/10

Functionaliteit: 7,25/10

TCO: 7,82/10

Fleet Flits Score: 8,12/10

Afgewogen

+ Aantrekkelijke uitstraling

+ Stabiel en fijn weggedrag

+ Ruimte voor- en achterin

- Soms wat eigenwijze bediening aan het stuur

- Sportieve inslag leidt tot iets hoger verbruik

- Ontbreken frunk