Volgens cijfers uit het VLAIO-kompas werden in 2023 meer dan 2.500 nieuwe start-ups opgericht, wat het totaal op 11.200 brengt. Daarvan groeide 14% door tot een scale-up, een aandeel waarmee Vlaanderen beter scoort dan regio’s als Berlijn, Beieren en West-Nederland. Gent geldt hierbij als meest actieve hotspot, gevolgd door Antwerpen. Hasselt onderscheidt zich met een hoge conversiegraad van start-up naar scale-up.

Op het vlak van durfkapitaal hinkt Vlaanderen achterop. Gemiddeld halen Vlaamse groeibedrijven 114 euro durfkapitaal per inwoner op - beduidend minder dan in toonaangevende regio’s zoals Berlijn, waar het bedrag meer dan dubbel zo hoog ligt. De beperkte toegang tot opvolgende financieringsrondes en internationale netwerken verhindert veelbelovende scale-ups om internationaal op te schalen.

Versnippering binnen ecosysteem vertraagt doorgroei
De monitor signaleert dat het Vlaamse ecosysteem sterke spelers telt op vlak van onderzoek, begeleiding en kapitaal, maar dat samenwerking vaak onvoldoende gecoördineerd verloopt. Deze versnippering maakt het voor groeibedrijven moeilijk om tijdig de juiste ondersteuning te vinden. VLAIO pleit voor meer strategische afstemming, samenwerking en netwerkvorming om het groeitraject van bedrijven te versnellen.

Nood aan geïntegreerde begeleidingstrajecten
Naast financiering blijft ook begeleiding een kritieke factor. Ondanks het feit dat bijna de helft van het Vlaamse innovatiebudget naar start-ups gaat, ontbreekt vaak een planmatige coaching of groeistrategie. De scale-up monitor wijst op het belang van modulaire trajecten die subsidies combineren met begeleiding op maat. Thema’s als leiderschap, internationalisering en strategische positionering worden daarbij als prioritair aangestipt.

Conclusie
De bevindingen uit de scale-up monitor bevestigen het potentieel van het Vlaamse ecosysteem, maar wijzen tegelijk op een glazen plafond voor veel groeibedrijven. Om de overgang van start-up naar scale-up succesvol te maken, zijn betere toegang tot kapitaal, gecoördineerde ondersteuning en geïntegreerde groeitrajecten essentieel.