"Bedrijfsopvolging met gevrijwaarde regionale verankering"
31/08/2009 OM 00:00
- Luc Willemijns
Op de gesprekstoel van “de Vlaamse Ondernemer” zitten - toegegeven vrij uitzonderlijk - twee gewezen ondernemers. Bovendien nog uit Nederland, meer bepaald Zeeuws-Vlaanderen. Indien de redactie zich tot een gesprek liet verleiden, heeft dat te maken met de ietwat eigenzinnige insteek van beide heren. Beiden verkochten ze hun bedrijf, waarbij contractueel werd gestipuleerd dat de onderneming in Zeeuws-Vlaanderen diende verankerd te blijven. Eén draaide zelfs de klok terug toen bleek dat de overnemende partij zijn engagement terzake niet nakwam. Met hun voorbeeld hopen ze nu ook andere Zeeuwse ondernemers, die met de problematiek van de bedrijfsopvolging worden geconfronteerd, aan te zetten hun bedrijf over te laten aan dynamische, jonge ondernemers die men aan beide zijden van de grens hoopt te rekruteren. Voorwaarde blijft de regionale verankering van de betrokken ondernemingen in Zeeuws-Vlaanderen. Karlie van de Vijver (ex-Hydrauvision) en Frans Reijniers (ex-Elektra 21) doen hun verhaal.
Karlie van de Vijver, een vertrouwde naam in ondernemend Zeeuws-Vlaanderen, stond 35 jaar terug aan de wieg van Van de Vijver-Cammaert B.V., nu Hydrauvision B.V., dat in de hydrauliek bedrijvig is. Vandaag de dag is de onderneming, die 73 werknemers telt, wereldwijd actief. De hoofdzetel bevindt zich in Schoondijke (Zeeuws-Vlaanderen). Andere vestigingen zijn actief in Dordrecht, IJmuiden, Zeebrugge en Destelbergen (Gent). Frans Reijniers nam het installatiebedrijf van zijn vader over en bouwde Elektra 21 uit tot een soliede KMO met een vijftigtal medewerkers. De onderneming, oorspronkelijk gevestigd in Aardenburg, is thans gevestigd in Terneuzen. Net als Karlie van de Vijver verkocht hij, begin vorig jaar, zijn bedrijf aan twee personeelsleden.
Regionale bekommernis en verantwoordelijkheid
Veeleer dan zoals gebruikelijk is bij de meeste ondernemers die hun bedrijf van de hand doen te opteren voor de poen, in te pakken en weg te wezen, kozen zowel Karlie van de Vijver als Frans Reijniers een oplossing die continuïteit voor het bedrijf bood. Continuïteit die bovendien binnen de regionale context van Zeeuws-Vlaanderen blijft verankerd.
“Zeeuws-Vlaanderen is vanuit economisch oogpunt al niet meteen een makkelijke regio, balancerend tussen Vlaanderen en Nederland. We stelden vast dat regionale ondernemers op het einde van hun actieve loopbaan ofwel hun bedrijf lieten doodbloeden, ofwel aan een grote speler verkochten. Met alle gevolgen vandien voor een streek die alle baat heeft bij de continuïteit van de regionale ondernemingen”, aldus Frans Reijniers.
Ook Karlie van de Vijver zit op dezelfde golflengte. Toen hij zijn onderneming in 2000 aan een Deense groep verkocht stipuleerde hij in de verkoopsovereenkomst dat het kloppend hart van de onderneming in Schoondijke diende behouden. Vrij snel bleek evenwel dat de nieuwe eigenaars plannen hadden om de Zeeuwse activiteiten te versmelten met een dochteronderneming in Antwerpen. Van de Vijver hield voet bij stuk, draaide de verkoop terug en schoof zijn onderneming in 2002 door naar acht van zijn personeelsleden. Eén van hen is de directeur die als aandeelhouder en bestuurlijk de meeste zeggenschap heeft en indertijd door van de Vijver zelf werd aangeworven om voor rekening van de nieuwe eigenaar de zaak te runnen.
“Het personeel heeft onze bedrijven groot gemaakt. We vinden het onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om het de kans te bieden zijn regionale toekomst te bestendigen”, verduidelijkt Karlie van de Vijver. “Indien men als Zeeuws ondernemer zijn bedrijf doorschuift in een constellatie die de regionale continuïteit vrijwaart, blijft de maatschappelijke betrokkenheid van de overlater intact. Wat voor zin heeft het de laatste euro uit de kan te willen vanuit het besef dat de volgende familiale generatie er misschien toch om ruziën zal?”, wordt daaraan toegevoegd.
Stimulerend werken
Met hun aanpak hopen van de Vijver en Reijniers andere Zeeuwse ondernemers, zonder familiale opvolging, tot een soortgelijke houding te verleiden. En dat is haalbare kaart, zo luidt het, weliswaar met iets meer inspanningen en een voorafgaande strategische denkoefening. Het tijdskader lijkt daarvoor alvast geschikt. “Binnen dit en vijf jaar krijgt 25% van de KMO’s in Nederland (lees: minder dan 50 werknemers, nvdr.) te maken met een opvolgingsproblematiek. In Zeeuws-Vlaanderen ligt dat percentage wellicht nog hoger,” weet Frans Reijniers.
Zeeuwse ondernemers voelen zich in de praktijk, onder meer vanwege de nabijheid, nauw verwant met Vlaanderen. “Noem een Zeeuw geen Hollander,” schetst Reijniers de affiniteit plastisch. Waarmee onze gesprekspartners aangeven voor de Zeeuwse problematiek van de bedrijfsopvolging ook resoluut de blik op Vlaanderen te richten.
Symposium: 14 juni 2008
Op 14 juni aanstaande organiseren van de Vijver en Reijniers in Zeeuws-Vlaanderen een dagvullend symposium dat heel specifiek aan voornoemde problematiek is gewijd. “Bedoeling is Zeeuwse ondernemers, aan het einde van hun actieve loopbaan, een contactforum te bieden met kandidaat-overnemers op een kantelpunt in hun leven, zeg maar in de leeftijdscategorie van 35 tot 40 jaar, die bereid en matuur zijn om een nieuwe professionele uitdaging aan te gaan in de vorm van een bedrijfsovername. We focussen exclusief op kandidaat-overnemers en -overlaters. Op het forum zullen geen accountants, notarissen, advocaten, bankiers of bedrijfsadviseurs rondwaren,” aldus van de Vijver. “Met het initiatief hopen we een prikkel te geven om goed opgeleide mensen die uit Zeeland weg trokken, terug te halen en gelijktijdig ook bekwame kandidaat-ondernemers uit Vlaanderen over de grens te lokken”, valt Reijniers bij.
Inmiddels zijn de initiatiefnemers volop bezig contacten te leggen met service-clubs, jongerenkamers en dergelijke. Opzet is minimaal vijftig kandidaat-ondernemers tot deelname aan het symposium te verleiden. De initiatiefnemers maken zich sterk op het gebeuren een honderdtal kandidaat-overlaters te kunnen verwelkomen. Als grensoverschrijdend initiatief verkiezen onze gesprekspartners geen Europese steun aan te vragen wegens “te omslachtig en te tijdrovend”.
Zeeuws-Vlaanderen: aantrekkelijke regio
“Wellicht is het voor Vlaamse bedrijven interessanter middels een acquisitie (geografische) expansie te zoeken richting Zeeland dan andersom,” menen onze beide gesprekspartners. “Het calvinistisch verleden van Nederland uit zich nog steeds in een meer transparante en betrouwbare boekhouding dan bij familiebedrijven in Vlaanderen,” luidt het veelbetekenend. Elektra 21 zag, naar verluidt, in het verleden twee overnamepogingen in Vlaanderen stranden omwille van die problematiek.
Ook om eventuele cultuurverschillen moet een Vlaams kandidaat-overnemer zich in Zeeuws-Vlaanderen niet echt zorgen te maken, stellen onze beide gesprekspartners unaniem. “De stap naar Wallonië is voor een Vlaams ondernemer wellicht heel wat groter dan die naar Zeeuws-Vlaanderen,” stelt Frans Reijniers overtuig(en)d.
Andere voordelen van een bedrijfsvestiging in Zeeuws-Vlaanderen zijn de goede geografische ligging en mobiliteit.
Karlie van de Vijver: “Het toenemend belang van de Euregio’s en het grensoverschrijdend ondernemen zal de geestelijke barrière bij Vlaamse ondernemers voor een eventuele oversteek naar Zeeuws-Vlaanderen in de komende tien jaar ongetwijfeld wegvlakken. Bovendien blijft Zeeland een ideaal bruggenhoofd naar de rest van Nederland. In Zeeuws-Vlaanderen is de Vlaamse bedrijfsleider omwille van zijn arbeidsmoraal alvast een graag geziene gast”. Bedrijven als Katoen Natie, Egemin, Punch Graphix, Cordeel, Fabricom/GTI, … bewijzen intussen met succes in Zeeland te kunnen gedijen.
(DVO38802)
Bij de foto’s:
Karlie van de Vijver en Frans Reijniers, twee gewezen Zeeuwse ondernemers, ontplooien een initiatief dat de toekomst van regionale bedrijven moet bestendigen onder een maatschappelijk geëngageerde nieuwe eigenaar, die men zowel in Zeeland als in Vlaanderen hoopt te vinden. (Foto W & F)
Karlie van de Vijver (ex-Hydrauvision): “Het personeel heeft onze bedrijven groot gemaakt. We vinden het onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om het de kans te bieden zijn regionale toekomst te bestendigen”. (Foto W & F)
“Binnen dit en vijf jaar krijgt 25% van de KMO’s in Nederland te maken met een opvolgingsproblematiek. In Zeeuws-Vlaanderen ligt dat percentage wellicht nog hoger,” weet Frans Reijniers (ex-Elektra 21). (Foto W & F)
Citaten:
“Zeeuws-Vlaanderen is vanuit economisch oogpunt niet meteen een makkelijke regio. De streek is dus geenszins gebaat bij regionale bedrijven die doodbloeden of in grote groepen opgaan”
“Indien men als Zeeuws ondernemer zijn bedrijf doorschuift in een constellatie die de regionale continuïteit vrijwaart, blijft de maatschappelijke betrokkenheid van de overlater intact”
“Wat voor zin heeft het de laatste euro uit de kan te halen bij de verkoop van het bedrijf vanuit het besef dat de volgende familiale generatie er misschien toch om ruziën zal?”
“Noem een Zeeuw geen Hollander”
“Met het symposium hopen we een prikkel te geven om goed opgeleide mensen die uit Zeeland weg trokken, terug te halen en gelijktijdig ook bekwame kandidaat-ondernemers uit Vlaanderen over de grens te lokken”
“Wellicht is het voor Vlaamse bedrijven interessanter middels een acquisitie expansie te zoeken richting Nederland, dan andersom”
“Het calvinistisch verleden van Nederland uit zich nog steeds in een meer transparante en betrouwbare boekhouding dan bij familiebedrijven in Vlaanderen”
“De stap naar Wallonië is voor een Vlaams ondernemer wellicht heel wat groter dan die naar Zeeuws-Vlaanderen”
“Het toenemend belang van de Euregio’s en het grensoverschrijdend ondernemen zal de geestelijke barrière bij Vlaamse ondernemers voor een eventuele oversteek naar Zeeuws-Vlaanderen in de komende tien jaar ongetwijfeld wegvlakken”