WKK of warmtekrachtkoppeling is de gelijktijdige opwekking van warmte en elektriciteit. In een WKK-installatie wordt de hoogwaardige warmte die vrijkomt bij het verbranden van brandstof eerst gebruikt voor het produceren van elektriciteit. Hierna blijft laagwaardige restwarmte over, die op zijn beurt wordt gebruikt om een warmtevraag te dekken. De vrijgekomen warmte wordt dus optimaal benut, wat resulteert in een brandstofbesparing die kan oplopen tot boven 20%. Minder brandstofverbruik betekent ook minder CO2-uitstoot. Kwalitatieve WKK is m.a.w. een efficiënte en ecologische manier om zowel warmte als elektriciteit te produceren. Een correct gedimensioneerde WKK-installatie zorgt er voor dat de totale energiefactuur daalt en draagt bij tot het duurzame karakter van uw bedrijf.

Een WKK-installatie is slechts rendabel wanneer zij voldoende draaiuren kan presteren. Dat betekent dat er een voldoende grote warmtevraag aanwezig moet zijn. Opdat het aantal draaiuren zo hoog mogelijk is, wordt de WKK-installatie idealiter gedimensioneerd op de basiswarmtevraag.

Of en hoe WKK ook in uw bedrijf bij kan dragen tot een daling van de energiefactuur blijkt al snel uit een eenvoudige screening.

We kunnen echter stellen dat gezien WKK-motoren in verschillende vermogens beschikbaar zijn (vanaf 1 kWe), er voor de meeste verbruiken een adequate WKK-installatie geïnstalleerd kan worden.

Met behulp van een absorptiekoelmachine kan een WKK bovendien ook ingezet worden om koude op te wekken.

En het financiële plaatje?

Het kostenplaatje voor een WKK-installatie is erg projectafhankelijk maar algemeen geldt dat de besparing op uw energiefactuur en de overheidssteun ervoor zorgen dat de investering op een redelijke termijn wordt terugverdiend. Een WKK kan rekenen op twee vormen van overheidssteun:

- Verhoogde investeringsaftrek: dat is een verhoging van de basisaftrek met 10%. Voor aanslagjaar 2011 wordt de basisaftrek van 3,5% dus verhoogd tot 13,5%.

- WKK-certificaten: deze worden uitgereikt voor elke 1000 kWh bespaarde primaire energie. Momenteel bedraagt de wettelijk gegarandeerde minimumsteun 27 EUR per certificaat (31 EUR voor nieuwe installaties vanaf 2012).

Indien de installatie draait op een biobrandstof, krijgt de eigenaar daarnaast ook groene stroomcertificaten voor de geproduceerde elektriciteit.

Bewezen technologie?

WKK wordt reeds geruime tijd met succes toegepast in de procesindustrie, de glastuinbouw en utiliteitsbouw. Daarnaast zijn er reeds verschillende KMO’s die gebruik maken van een WKK.

Eén daarvan is Devos Arrotex, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de productie van biais en broeksband.

Het jaarlijks elektrisch verbruik van dit bedrijf bedraagt zowat 110.000 kWh, het thermisch verbruik is van dezelfde grootte-orde. Voor een deel hiervan rekent het al sinds 2006 op een WKK met een vermogen van 10,5 kWth en 5,3 kWe.

De installatie zorgt met zo’n 4300 draaiuren voor een jaarlijks productie van zowat 23.000 kWh elektriciteit en tegelijkertijd ca. 45.000 kWh warmte, die hoofdzakelijk gebruikt wordt voor de verwarming van de bedrijfshal en de burelen.

Gezien het elektrisch vermogen kleiner is dan 10 kW mag men gebruik maken van een terugdraaiende teller. Dankzij de WKK bespaart het bedrijf jaarlijks zowat 2.400 EUR (ca.10%) op zijn energiefactuur.

Een ander interessant voorbeeld van duurzaam ondernemerschap en WKK is E. Van Wingen (EVW).

Deze Vlaamse producent van WKK’s wil met een demonstratieproject de haalbaarheid van warmtekrachtkoppeling bij KMO’s aantonen. In het verleden verwarmden traditionele ketels op huisbrandolie de bedrijfsgebouwen.

In 2009 installeerde E. Van Wingen echter zelf een WKK, goed voor 24 kWth en 12 kWe, die voorziet in een deel van de warmte- en de elektriciteitsvraag.

Sinds het voorjaar van 2010 koppelt Van Wingen de WKK echter ook aan het gebruik van een elektrische wagen. Zoals blijkt uit het demonstratieproject biedt deze duurzame combinatie een aanzienlijke bijkomende energiebesparing.

Even verduidelijken: voor eenzelfde warmteproductie heeft de WKK van EVW jaarlijks 39.000 kWh ten opzichte van traditionele ketels (ketelrendement 90%) De WKK produceert echter gelijktijdig jaarlijks ook zo’n 30.000 kWh elektrisch.

Deze elektriciteit voedt de batterij van de elektrische wagen(s) van E. Van Wingen en is goed om een afstand van 136.000 km mee af te leggen. Voor de liefhebbers: een zuinige dieselwagen (5 l/100 km) zou over eenzelfde afstand een verbruik hebben van 68.000 kWh.

Op de verplaatsing wordt dus 42% (39.000 kWh vs. 68.000 kWh) bespaard. En dus ook een pak CO2.