Op de site van ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserij-Onderzoek) werd zopas de Food Pilot ingehuldigd. Dat is een gezamenlijk initiatief van competentiepool Flanders’FOOD en kenniscentrum ILVO, dat met de steun van het IWT het licht zag. De inrichting van de Food Pilot vergde een investering van 5 miljoen euro, verbouwing en renovatie van het ILVO-pand niet meegerekend. Opdracht van de Food Pilot is innovatie en optimalisatie binnen de Vlaamse agro-voedingsindustrie te bevorderen. Het stelt daarvoor zijn gespecialiseerde testaccommodatie ter beschikking van zijn stakeholders.

Dat kunnen zowel producenten van voeding voor mens en dier, technologie-aanbieders, leveranciers van grondstoffen en ingrediënten, cosmeticabedrijven, distributie-, groothandels- en kleinhandelsbedrijven, consumentenorganisaties, kennisinstellingen als opleidingscentra zijn.

De nieuwe Food Pilot stelt zijn accommodatie ter beschikking van industriële agro-food bedrijven op zoek naar de uitbreiding van hun productengamma, de verbetering van de kwaliteit van het bestaande product, het gebruik van nieuwe grondstoffen, ingrediënten en nieuwe hulpstoffen, de rationalisering van het productie-apparaat, energetische en milieuvriendelijke productieprocessen of de implementatie van nieuwe processen.

Het kan daarvoor terugvallen op de jarenlange expertise die het ILVO had met het uitvoeren van piloottesten voor de zuivelindustrie. Datzelfde ILVO ziet binnen de Food Pilot zijn activiteitenterrein derhalve gevoelig verbreed.

“De Food Pilot is de noodzakelijke tussenstap tussen het lab en de productiehal, tussen een innovatieconcept uitgetest in het laboratorium en de industriële realisatie,” schetst prof. dr. Erik Van Bockstaele, administrateur-generaal van het ILVO.

Het stelt daarvoor een brede waaier aan toestellen ter beschikking voor de verwerking van voedingsproducten in pilootfase.

Technieken die kunnen worden getest hebben te maken met drogen, afvullen en verpakken, verhitten, mengen en verkleinen, koelen en vriezen of met meer specifieke toepassingen (invriestoestel, extruder, kaasbakken, klimakast, indamper, tumbler, pekelinjector, fruitpers, …).

De installaties worden overigens ook aangewend voor het opleiden van operatoren.

“Uitdaging van de Food Pilot is in de komende vier jaar uit te groeien tot een zelfbedruipende pilootfabriek die autonoom kan doorgroeien, zelf kan instaan voor het onderhoud en de vernieuwing van de bestaande apparatuur en in eigen beheer in nieuwe, innovatieve pilootapparatuur kan investeren,” verduidelijkt Flanders’FOOD-voorzitter Eddy Van Der Pluym.

Concrete behoefte

Als innovatieplatform voor de Vlaamse voedingsindustrie telt Flanders’FOOD momenteel 265 leden, waarvan 60% bedrijven met minder dan vijftig werknemers.

Momenteel nemen 216 bedrijven deel aan twintig collectieve en toepassingsgerichte onderzoeksprojecten, die in samenwerking met zowat alle Vlaamse kennisinstellingen worden uitgevoerd.

De eerste reeks onderzoeksprojecten, die eind 2009 werd afgesloten, beginnen blijkbaar te renderen.

“Eén op de vier bedrijven (vooral KMO’s) geven aan een nieuw en/of verbeterd product of proces op de markt te hebben geïntroduceerd,” zo nog Van Der Pluym.

Het partnership tussen Flanders’FOOD en ILVO ligt in het verlengde van de tandem landbouw-voeding.

Toch focust de Food Pilot niet exclusief op de valorisatie van landbouwproducten voor voedingsdoeleinden.

“Het gaat ook om een betere valorisatie van de nevenstromen of de verwerking van voedingsproducten tot basismateriaal voor industriële producten allerhande, zoals plastics, cosmetica en dies meer,” beklemtoont Lieve Herman, afdelingshoofd ILVO Technologie & Voeding.

Toegankelijk voor KMO’s

Grote voedingsbedrijven als INZA of Ter Beke doen momenteel al een beroep op de diensten van de Food Pilot.

Maar ook KMO’s of andere bedrijven uit de voedselketen vinden de weg naar de pilootfabriek omdat ze onder eigen dak niet over vereiste wetenschappelijke expertise en/of apparatuur beschikken.

Zoals ingrediëntenbedrijf Fugeia N.V. (Heverlee) dat uit de (wateroplosbare) vezelfractie van tarwezemelen nutriënten met gezondheidsbevorderende eigenschappen wint.

Of preiverwerkingsbedrijf Groentenhof B.V.B.A. (Bornem) dat een oplossing zoekt voor de valorisatie van zijn nevenstromen (600 ton groenafval en 150 ton venkelloof op jaarbasis).

Gemengd melkveebedrijf De Beauvoordse Walhoeve (Veurne) werkt al langer samen met ILVO om problemen te ondervangen met betrekking tot pekelsterkte, schimmelgroei, ontroming of vetsplitsing.
Zelfs voor een groot bedrijf als Milcobel-dochter Inza is het niet mogelijk alle onderzoeksprojecten met de eigen R&D-afdeling te beheren, zodat een samenwerking met het ILVO werd opgezet.

“Belangrijk is dat een instituut als de Food Pilot waakt over de productkennis en zich niet eenzijdig op apparatuur en processen focust,” waarschuwt Jozef Mottar, algemeen directeur bij Inza.

Ter Beke, ten slotte, richt zich doorgaans tot de Food Pilot in het kader van procesvernieuwing, die in partnership met leveranciers wordt opgezet.