U start uw eerste job als bediende of als arbeider in de privé-sector. Weet dan dat u nu ook vakantie kunt nemen in uw eerste werkjaar. Vroeger kon dit niet omdat uw vakantie berekend was op basis van het aantal gewerkte dagen in het voorafgaande jaar. De Europese vakantie, een aanvulling van onze vakantieregeling om te voldoen aan de Europese richtlijn, geeft u dit recht. Pas op, het gaat om een recht maar het is geen verplichting!

De financiering van dit systeem ligt bij de werknemer, via een prefinanciering met het dubbel vakantiegeld van het volgende jaar. Dat betekent dus concreet dat hij of zij loon ontvangt tijdens zijn of haar vakantie. Dat wordt echter het volgende jaar verrekend.

Wie heeft recht op aanvullende vakantie?

Werknemers, die vallen onder de jaarlijkse vakantieregeling in de privé-sector op voorwaarde dat:

• zij een activiteit in dienst van één of meerdere werkgevers aanvatten

Dit betekent het starten van een activiteit na een activiteit die nooit geheel of gedeeltelijk onderworpen is geweest aan de jaarlijkse vakantieregeling in de privé-sector zoals een zelfstandige activiteit, een activiteit in het buitenland, een activiteit in de publieke sector (= ambtenaren).

• of hervatten.

Dit betekent opnieuw een activiteit beginnen nadat de werknemer werkloos was (niet verbonden met een arbeidsovereenkomst), arbeidsongeschikt was, onder de wapens geroepen was, in loopbaanonderbreking was, in voltijds tijdskrediet was, einde contract was of verlof zonder wedde had opgenomen.

• zij in het kalenderjaar van hervatting of aanvatting van de activiteiten, werkelijke arbeidsprestaties hebben verricht of een met arbeid gelijkgestelde onderbreking hebben gehad tijdens ten minste 3 maanden, al dan niet doorlopend bij één of meerdere werkgevers. Deze periode wordt “aanloopperiode” genoemd.
• de wettelijke vakantiedagen zoals bedoeld in de huidige vakantieregeling zijn opgebruikt (de werknemer heeft geen gewone vakantiedagen meer over op basis van de prestaties van het voorgaand jaar).

Zowel voor de arbeiders als voor de bedienden wordt het systeem gefinancierd door de werknemer zelf, door middel van prefinanciering met het dubbel vakantiegeld van het volgende jaar. Omdat het aanvullende vakantiegeld wordt gefinancierd met het gewone dubbel vakantiegeld, wordt het niet als loon beschouwd en dus zal de werknemer daarvoor solidariteitsbijdragen moeten betalen.

Aanvullende vakantie voor arbeiders

• Duur wettelijke vakantie

Deze nieuwigheid treedt pas in werking vanaf het vakantiedienstjaar 2012 (vakantiejaar 2013).

• Duur aanvullende vakantie

Na de aanloopperiode van 3 maand wordt het aantal aanvullende vakantiedagen bepaald volgens het aantal effectief gewerkte en gelijkgestelde dagen tijdens het lopende jaar (zie Tabel). Deze aanvullende dagen zullen worden verminderd met de gewone vakantiedagen die de arbeider heeft opgenomen.

Voorbeeld: een arbeider start op 1 oktober 2012. In 2013 zal hij recht hebben op 1 week betaalde (wettelijke) vakantie. Bij opname van zijn vakantie in juli 2013 zal hij nog 2 weken aanvullende vakantie kunnen opnemen op basis van zijn reeds gepresteerde dagen in 2013.

Voor de berekening van de duur van de aanvullende vakantie gelden hiernavolgende dagen van afwezigheid:

• de normale afwezigheden zoals bij het gewone verlof (ziekte, ongeval, moederschapsrust, …);
• de gewone vakantiedagen;
• de aanvullende dagen vakantie.

De arbeider kan enkel aanvullende vakantiedagen opnemen wanneer zijn gewone verlofdagen volledig zijn opgebruikt.

• Aanvullend vakantiegeld

De arbeider ontvangt van de RJV (of van een vakantiefonds) een aanvullend vakantiegeld dat gelijk is aan 7,69% van de lonen van de periode die recht geeft op aanvullende vakantie door de arbeider, eventueel vermeerderd met een fictief loon voor de gelijkgestelde dagen.

Voorbeeld: in 2012 neemt de arbeider 5 dagen aanvullende vakantie. Het vakantiegeld is gelijk aan het loon van 3 maanden van 2012 x 7,69%.

De gelijkgestelde dagen zijn exact dezelfde als voor de berekening van het gewone verlof (ongeval, ziekte, moederschapsrust, ...). De dagen jaarlijkse vakantie (Zie Tabel) alsook de aanvullende vakantie worden gelijkgesteld.

Het aanvullend vakantiegeld wordt betaald ten laatste in de loop van het kwartaal volgend op het kwartaal waarin de aanvullende vakantie werd opgenomen.

Voorbeeld: De 5 aanvullende dagen worden opgenomen in augustus 2012. In de loop van het vierde kwartaal 2012 zullen die worden uitbetaald.

Het aanvullend vakantiegeld komt in mindering van de uitbetaling van het dubbel vakantiegeld van het jaar dat volgt op het opnemen van deze aanvullende vakantie, ten belope van maximum 50% van het vakantiegeld. De solidariteit van de vakantieregeling voor de arbeiders treedt in werking in de gevallen waarin het totale bedrag van het aanvullende vakantiegeld niet kon worden afgetrokken.

Voorbeeld: Dezelfde arbeider ontvangt in 2013 een vakantiecheque: lonen van 2012 aan 10% + fictieve lonen x 15,35% - aanvullend vakantiegeld ontvangen in 2012 (lonen van die 3 maand in 2012 x 7,69%).

Deze aanvullende vakantie wordt toegekend op basis van een formulier dat de arbeider aan de RJV (of aan een vakantiefonds) overmaakt..

Aanvullende vakantie voor bedienden

• Duur aanvullende vakantie

Vanaf de laatste week van de aanloopperiode van 3 maanden, heeft de bediende die voldoet aan de voorwaarden recht op maximum 6 vakantiedagen in een arbeidsstelsel van 6 dagen per week. Indien hij tewerkgesteld is in een ander stelsel, dan zal hij recht hebben op vakantiedagen in verhouding tot zijn arbeidsstelsel tijdens zijn aanloopperiode.

Voorbeelden:

• In een vijfdagenstelsel heeft de bediende bijgevolg recht op 6x5/6 = 5 dagen aanvullende vakantie.
• een deeltijdse bediende die 19u per week werkt in een onderneming waar de voltijdse tewerkstelling 38u per week bedraagt, heeft recht op 6x19/38 = 22,8 uren aanvullende vakantie.

Na deze aanloopperiode wordt de vakantieduur bepaald naar rato van 2 werkdagen per maand bij één of meerdere werkgevers, indien de bediende is tewerkgesteld in een zesdagenstelsel (indien een ander stelsel, dan heeft hij recht op de vakantiedagen naar verhouding van zijn arbeidsstelsel).

Volgende dagen tellen ook als gewerkte dagen:

• de dagen waarop de arbeidsovereenkomst reeds geschorst is (dezelfde gelijkstellingen als de oude regeling, zoals ziekte, ongeval, moederschapsrust, ...);
• de wettelijke vakantiedagen alsook de aanvullende vakantiedagen
  
• Aanvullend vakantiegeld

Een bediende die vakantie opneemt, ontvangt zijn normale loon voor de genomen vakantiedagen (= enkel vakantiegeld).

Dit is ook zo voor de aanvullende vakantie. De werkgever betaalt op de datum van uitbetaling van het loon, het normale loon voor de genomen aanvullende vakantiedagen (= aanvullend vakantiegeld). Op dit loon is enkel een RSZ-werknemersbijdrage verschuldigd (cf. sociale bijdragen verschuldigd op het wettelijk dubbel vakantiegeld).

Het vakantiegeld voor de aanvullende vakantie wordt in mindering gebracht van het dubbel vakantiegeld van het jaar dat volgt op de opname van de aanvullende vakantie. Het dubbel vakantiegeld wordt betaald wanneer de hoofdvakantie wordt opgenomen of ingeval van betaling van een vertrekvakantiegeld.

Voor de berekening van het bedrag van het aanvullend vakantiegeld tellen hiernavolgende dagen als arbeidsdagen:

• de dagen waarop de arbeidsovereenkomst reeds geschorst is (dezelfde gelijkstellingen als de oude regeling, zoals ziekte, ongeval, moederschapsrust, …);
• de wettelijke vakantiedagen en de aanvullende vakantiedagen.

De vermindering zal dus gebeuren:

1. in het jaar dat volgt op de opname van de aanvullende vakantie of;
2. in voorkomend geval, indien er vertrekvakantiegeld wordt berekend (bij oproeping onder de wapens, loopbaanonderbreking, voltijds tijdskrediet of einde contract).

Indien er vertrekvakantiegeld wordt berekend en betaald, moet de werkgever aan de bediende een attest overhandigen, met vermelding van:

1. de tewerkstellingsperiodes (en gelijkgestelde periodes);
2. de arbeidsduur en de doorgevoerde arbeidsduurverminderingen;
3. de bruto-bedragen van het uitgekeerde enkel en dubbel vakantiegeld en, in voorkomend geval de periodes waarop deze bedragen betrekking hebben;
4. de bijdragen betaald door de werkgever op het enkel en dubbel vakantiegeld;
5. het aantal vakantiedagen, door de bediende al opgenomen en het regime waarin hij deze vakantiedagen heeft opgenomen;
6. de bruto-bedragen van het uitbetaald aanvullend vakantiegeld;
7. het aantal dagen aanvullende vakantie door de bediende al opgenomen en het arbeidsstelsel waarin deze vakantiedagen werden opgenomen.

Inwerkingtreding en gevolgen voor vakantie in 2012

Stand van zaken in 2012 voor bedienden en arbeiders:

1. Bedienden kunnen aanvullende vakantie opnemen sinds 25 juni 2012, d.i. de laatste week van juni 2012, einde van de aanloopperiode van 3 maanden te rekenen vanaf 1 april 2012. De werkgever betaalt die dagen;
2. Arbeiders kunnen vanaf 1 juli 2012 aanvullende vakantie opnemen. De RJV of een vakantiefonds betaalt die dagen.

De regels omtrent de nieuwe Europese vakantie zijn in werking getreden op 1 april 2012 en zijn van toepassing voor de vakantie die in 2012 wordt opgenomen, behalve de nieuwigheden met betrekking tot het bepalen van de (gewone) wettelijke vakantieduur. Dit laatste treedt pas in werking vanaf het vakantiedienstjaar 2012 (vakantiejaar 2013).

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Group S - Sociaal Secretariaat V.Z.W. Info: www.groupes.be).