“Vroeger werd elektriciteit geproduceerd in functie van de vraag. Met de opkomst van hernieuwbare, intermitterende en dus onvoorspelbare energiebronnen (lees: wind- en zonne-energie, nvdr.) is het niet langer mogelijk de productie systematisch aan de vraag aan te passen,” schetst Grégoire Dallemagne, ceo van EDF Luminus de problematiek.

Binnen die context wordt het voor netbeheerder Elia steeds moeilijker om een evenwicht tussen vraag en aanbod te vinden.

“Van de producenten wordt verwacht dat ze hun productievolume zowel op- als neerwaarts kunnen bijsturen. Die nood aan flexibiliteit wordt steeds groter precies omwille van het grotere aandeel van de hernieuwbare energie aan aanbodzijde. In 2010 noteerden we productiepieken tussen +200 en -200 MW. In 2012 ging het om +400 en -400 MW. Vorig jaar registreerden we zelfs een negatieve piek van -700 MW,” zo nog Dallemagne.

Voor de elektriciteitsleveranciers hangt aan dergelijke onevenwichten een fors prijskaartje. Bij overproductie moeten ze de elektriciteit aan lage of zelfs negatieve prijzen verkopen zodat reservecapaciteit het teveel aan elektriciteit kan absorberen. Bij onvoldoende productie betalen ze een onbalansprijs zodat reservecapaciteit het evenwicht kan herstellen.

You.Balance

Met de nieuwe You.Balance-dienst reikt EDF-Luminus een oplossing aan om pieken in de vraag op te vangen. Die manier van vraagsturing maakt het mogelijk om het potentieel van hernieuwbare energie maximaal te benutten.

De energieleverancier zette voor You.Balance een strategisch partnership op met “demand response”-aggregator REstore. Die staat in voor het identificeren en aggregeren van flexibel vermogen. Al die afschakelbare vermogens worden tot één virtuele elektriciteitscentrale gebundeld die ter beschikking van netbeheerders en energiecentrales wordt gesteld.

In wezen optimaliseert REstore vraag en aanbod op de energiemarkt door in te grijpen op de vraagzijde, ook wel “demand response aggregation” genoemd. In eigen beheer ontwikkelde het bedrijf daartoe een software-platform, Flexpond genaamd, dat - na inventarisatie van het bedrijfsprofiel van de aangesloten bedrijven - het afschakelbaar vermogen van industriële verbruikers bundelt. Op vraag van Elia en in functie van de belasting van het elektriciteitsnet kunnen die verbruikers kortstondig van het hoogspanningsnet worden afgekoppeld.

Referenties

Bij Janssen Pharmaceutica implementeerde EDF Luminus You.Balance inmiddels met succes. You.Balance voorziet in de tijdelijke ontkoppeling van de noodgeneratoren. De klant, die overigens voor zijn flexibiliteit wordt vergoed, behoudt ten allen tijde de integrale controle over zijn industriële processen. Steenbakkerij Nelissen (Lanaken) stelt zijn afdeling kleivoorbereiding ter beschikking.

In concreto kan een geïnstalleerd vermogen van zowat 0,5 % MW maximaal vijftig keer per jaar gedurende 15 tot 90 minuten worden stilgelegd. Andere afnemers van de You.Balance-dienst zijn Frigologix (Lommel, invriezen van voedingswaren), Waterwegen en Zeekanaal (aanpassen waterpeil van kanalen) en de Vlaamse overheid (airco & ventilatie).

Grégoire Dallemagne raamt dat in België enkele honderden industriële bedrijven voor de You.Balance-dienst in aanmerking komen. Jaarlijks vertaalt de onbalans-problematiek zich voor EDF Luminus in een kostenplaatje van een paar miljoen euro.