Bedoeling van Aqua4C is een gezonde en lekkere vis te telen met een minimale impact op de natuur. Het kweken gebeurt in gesloten, gecontroleerde systemen met biologische filters. Het bedrijf heeft een eigen waterzuiverings- en luchtscheidingsinstallatie in uitbating die voor productiedoeleinden worden ingezet.

De vis krijgt enkel plantaardige voeding, volgens eigen formulatie, toegediend. Het bestaat voornamelijk uit granen en oliehoudende zaden. Lambers-Seghers (Baasrode) tekent voor de productie. Zoals zijn naam aangeeft bevat de Omega-baars heel veel Omega 3-vetzuren. Dat houdt in dat hij gezond en eiwitrijk is. Qua smaakt valt hij te vergelijken met dorade, zeebaars, forel of paling.

Per kilogram vis wordt 50 liter regenwater gebruikt, waarbij de zoutcontentratie en het PH-gehalte worden aangepast. Voorts wordt het benutte water gehercirculeerd en gezuiverd. Om de natuurlijke biotoop van de vis zo goed mogelijk te benaderen, werkt Aqua4C met watertemperaturen tussen de 25 en 28° C. Anderhalve kilogram voedsel volstaat voor het kweken van één kilogram vis.

De 2.600 m² grote kwekerij is opgebouwd rond een aantal kweekkuipen van respectievelijk 8, 15 of 40 m³. Voor het kweken schakelt Aqua4C een honderdtal moederdieren in. Nieuw aangevoerde dieren gaan eerst in quarantaine. Aan de basis van de Omega-baars van Aqua4C ligt de Australische jade-baars. Tussen het paaien van de vis en het tijdstip van consumptie ligt een zestal maanden.

Nauwelijks gekweekte vis in consumptieketen

Aan het concept van de Omega-baars gaat heel wat wetenschappelijk en culinair onderzoek vooraf. Zaakvoerder Stijn Van Hoestenberghe voerde tijdens zijn doctoraat aan KULeuven een onderzoek naar de mogelijkheden om via ecologische teelt een gezonde en duurzame vissoort te kweken die tegelijk ook smaakvol is. Amper drie jaar na zijn doctoraatsthesis zet hij zijn plannen om in de praktijk.

Dat kan met behoorlijk wat academische ruggensteun. Financiële steun kreeg hij uit bancaire hoek (BNP Paribas Fortis en KBC Bank), het Gemma Frisius-fonds van KULeuven, twee business angels en een handvol privaat investeerders, voornamelijk familiaal verwant. De bouw van de ecologische viskwekerij vergde uiteindelijk 4 miljoen euro.

Stijn Van Hoestenberghe: “De visconsumptie in België bedroeg vorig jaar 300.000 ton. Het aandeel van de kweekvis in dat volume blijft vertegenwoordigde zowat 50 ton. Kweekvis is nochtans wereldwijd goed voor de helft van de visconsumptie. In eigen land worden voornamelijk steur en forel gekweekt, doorgaans in het kader van kleinschalige initiatieven. Dat is een ronduit absurde situatie”.

De huidige installaties van Aqua4C zijn - eens op kruissnelheid - berekend op een jaarlijks productievolume van 200 ton. In die optiek zou de Omega-baars … 0,15% van de jaarlijkse Belgische consumptie afdekken. Tegen een gemiddelde verkoopprijs van zowat 8 euro per kilogram, zou dat Aqua4C een omzet van 1,6 miljoen euro opleveren.

Indien de ecologische viskwekerij van Van Hoestenberghe met succes wordt bekroond, worden bijkomende productiesites niet uitgesloten. Nu al sluimeren plannen voor de ontwikkeling van een nevenproduct. Van Hoestenberghe denkt daarbij luidop aan een kreeftachtige. Voorwaarde is dat het resultaat, net zoals de Omega-baars, én duurzaam én culinair is. Tussen de ontwikkeling en de commercialisatie van de Omega-baars lag een tijdsspanne van zes jaar.

Uitdaging voor Aqua4C is thans snel een goed functionerend distributie-apparaat uit te bouwen. Het bedrijf mikt daarvoor in eerste instantie op de horeca en de gespecialiseerde viswinkels. Nu al is de Omega-baars verkrijgbaar in enkele restaurants en speciaalzaken.

Nieuw duurzaamheidsinitiatief in de pijplijn

Belangrijk in de duurzaamheidsstrategie van Aqua4C is dat het bedrijf met zijn kweekvis de overbevissing tegen gaat. Bovendien maakt de start-up geen gebruik van visolie of vismeel voor het voederen van zijn vissen.

Met buur Tomato Masters, dat ruim 10 hectaren serres uitbaat en zich ook van aquacultuur voor de tomatenkweek bedient, heeft Aqua4C een nieuw duurzaamheidsinitiatief in de steigers staan. Tussen beide bedrijven wordt volgend jaar een leidingnetwerk aangelegd dat het afvalwater dat rijk is aan nitraten en fosfaten aan Tomato Masters voor de tomatenkweek zal toeleveren. De cogen-installatie van laatstgenoemde zal Aqua4C, via ondergrondse toevoer, in ruil bevoorraden met warm water van 70° C om de kweekomgeving in de kuipen op temperatuur te brengen.