De Spaanse economie kan opnieuw goede cijfers voorleggen. In 2016 sloot het land het jaar bijvoorbeeld voor de tweede keer op rij af met een stijging van het BBP met meer dan 3%. Dat de Spaanse gezinnen hun koopkracht gestaag terugwinnen, zit daar voor veel tussen. In het voorbije anderhalf jaar ging die met ruim 3% omhoog. Verschillende factoren speelden daarbij een rol: de werkloosheid daalde, de belastingsdruk nam af en ook de inflatie ging omlaag. Dat gaf de Spanaarden weer meer financiële ademruimte.

Verder staat de Spaanse financiële sector nu steviger in zijn schoenen. Zo gingen een aantal banken en “cajas” - de traditionele Spaanse spaarbanken - op in grote bankengroepen. Bovendien kunnen de Spanjaarden opnieuw vlotter kredieten afsluiten en tekent ook het aantal bedrijfsinvesteringen een merkbaar herstel op.

Belangrijke uitdagingen

Toch staat het land nog voor een aantal belangrijke uitdagingen als het zijn groeispurt wil aanhouden. De werkloosheidsgraad daalt inderdaad spectaculair, maar blijft aanzienlijk. Bovendien liep de Spaanse overheidsschuld de voorbije tien jaar hoog op: van om en bij de 60% van het BBP in 2006 tot ongeveer 100% vorig jaar. Daarnaast zorgt de politieke onzekerheid in Catalonië voor onrust. Zowat elk Catalaans bedrijf denkt na over de optie om te verhuizen. En sommige spelers brachten hun hoofdzetel al onder in een andere Spaanse regio. Zo blijven ze, in het geval van een onafhankelijk Catalonië, binnen de EU opereren.

Op economisch vlak zijn de prognoses in elk geval geruststellend. Want Spanje slaagde erin zijn economisch weefsel te versterken. Na de crisis stuikte de binnenlandse vraag ineen, waardoor veel bedrijven met hun producten en diensten over de landsgrenzen trokken. Op korte tijd maakte het Spaanse bedrijfswezen zo een verregaande internationalisering door. Naast Zuid-Amerika kregen Spaanse spelers ook in Europa en Noord-Afrika steeds meer voet aan de grond. Ook in Vlaanderen. Zo besliste De Lijn onlangs 146 tramstellen aan te kopen van een Spaanse leverancier, goed voor een contract van 300 miljoen euro. In een volgende fase zullen daar ook Vlaamse onderaannemers worden bij betrokken.

Trouwe handelspartner met toekomst

Spanje is de op zeven na grootste handelspartner van Vlaanderen. Traditioneel liggen er in de bouw- en voedingsindustrie kansen voor Vlaamse ondernemingen. Die markten vertegenwoordigen een pak meer dan de 47 miljoen Spanjaarden. Jaarlijks zakken zo’n 70 miljoen toeristen af naar Spanje en consumeren er naar hartenlust. Om naar maar te zwijgen over de honderduizenden buitenlanders die quasi-permanent in Spanje wonen, werken en bouwen. Vaker dan de Spanjaarden zijn zij bovendien bereid een meerprijs te betalen voor de kwaliteit waar Vlaamse producten voor staan. Ook biologische voeding - een sector die bol staat van de Vlaamse pioniers - is een markt met toekomstpotentieel: de trend komt in Spanje nog maar net op gang. Idem dito voor “free-from”-voedingsproducten zoals gluten-, allergenen- en lactosevrije etenswaren.

Verder mag men de vraag naar hoogtechnologische innovaties niet onderschatten. Vooral dan in sectoren zoals informatica, elektronica, farmaceutica en biotechnologie. Zo steeg de Spaanse invoer van dat soort goederen in de tweede helft van 2016 met 4% in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder. Ook voor ICT-toepassingen in de gezondheidszorg en oplossingen voor smart cities, smart logistics en fintech speurt het land de buitenlandse markten af naar leveranciers met expertise en innovatieve slagkracht.

De sterke internationalisering van Spaanse bedrijven de jongste jaren is eveneens een kans die Vlaamse spelers niet mogen laten schieten. Er bestaan al tal van succesvolle samenwerkingen tussen beide partijen, zowel op de Spaanse markt als ver daarbuiten. Met name de nauwe banden tussen Spanje en Latijns-Amerika openen zo interessante deuren. Maar ook in Azië en andere wereldmarkten bieden Vlaams-Spaanse partnerships potentieel. Kortom, verder kijken dan alleen de Spaanse markt is de boodschap. Vooral in sectoren als infrastructuur en groene energie telt Spanje verschillende spelers van wereldniveau waar men internationale samenwerkingen mee kan opzetten.

Habla español?

Taal blijft een heikel punt op de Spaanse markt. Wat de kennis van een tweede taal betreft, bengelt Spanje onderaan het Europese klassement. Al is er al wel verbetering op til dankzij de recente internationalisering van de economie, verschillende uitwisselingsprogramma’s voor studenten en tweetalig onderwijs Spaans-Engels vanaf het eerste leerjaar. Toch hebben Spanjaarden nog steeds koudwatervrees om zich in een andere taal uit te drukken. Stel je e-mails dus zeker op in het Spaans en volg ze telefonisch op. Zorg er ook voor dat je altijd een korte voorstelling van je bedrijf in het Spaans op zak hebt. Verder kan het nooit kwaad om je kennis van de taal bij te spijkeren. Het is per slot van rekening een wereldtaal die ook in tal van andere landen commercieel interessant is.

Exportstrategie

De Spaanse markt verover je niet in één keer met een algemene aanpak. Beter is om je eerst op de meest welvarende regio’s als Madrid, Catalonië en het Baskenland te concentreren. Nadien kunnen andere gebieden zoals Andalusië, Extramadura of de Canarische eilanden aan de beurt komen.

Stipt, productief en innovatief

Vooral in het noordoosten van Spanje sluit de business-mentaliteit nauw aan bij de Vlaamse: stipt, productief en innovatief. Zakendoen in het zuiden van het land verloopt in een informelere sfeer. Maar de planning en tijdsindeling stemmen er alsmaar meer overeen met de rest van Europa. Siësta’s zijn al lang geen schering en inslag meer.

Spaanse zakenlui moeten nog te vaak opboksen tegen hardnekkige vooroordelen. Dat Spanjaarden warme, open en sociale personen zijn, neemt niet weg dat ze zich als serieuze en gedreven zakenpartners opstellen. Spanje was decennialang geïsoleerd van de rest van Europa. Onbewust speelt dat nog mee in het hoofd van de Spanjaard. Daarnaast hebben Noord-Europeanen soms de neiging om zich superieur op te stellen, al dan niet bewust. Maar de Spaanse zakenman of -vrouw onderschatten, is de bal misslaan. Ook op internationaal vlak breken steeds meer Spaanse bedrijven opnieuw grote potten. En als ze het slim spelen, kunnen Vlaamse bedrijven op die golf meesurfen.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Flanders Investment & Trade)

Meer info: www.flanderstrade.be.

Vijf tips voor zakelijk succes in Spanje

1. Maak tijd voor persoonlijke ontmoetingen.

In de Spaanse zakenwereld gaat het er recht voor z’n raap, maar tegelijk ook hartelijk aan toe. Spanjaarden hechten dan ook veel belang aan persoonlijk contact met potentiële klanten en business partners. Wie de juiste zakenrelaties heeft, ziet al snel deuren open gaan. Een woordje Spaans spreken blijft daarbij ook anno 2017 een troef.

2. Leer een mondje Spaans.

Spreek je Spaans, dan sta je veel sterker in je schoenen tijdens onderhandelingen. Je beschikt ook over een pak informatiebronnen die je kunnen helpen bij het bepalen van je commerciële strategie in Spanje én ver daarbuiten. Spaans is en blijft immers een wereldtaal, die nog steeds aan belang blijft winnen.

3. Zet je schrap voor lange betalingstermijnen.

Lange betalingstermijnen zijn schering en inslag op de Spaanse markt: iets wat je beter goed incalculeert in je exportstrategie. Ook de kredietwaardigheid van prospects en potentiële partners nagaan, valt aan te raden.

4. Oefen geduld uit.

Spanjaarden zijn joviaal en vriendelijk, maar ook heel trots. Leg dus geduld aan de dag en neem tijdens discussies - over lange betalingstermijnen bijvoorbeeld - geen afstandelijke of superieure houding aan. Ga je voor de directe confrontatie, dan sla je de bal onvermijdelijk mis.

5. Laat een mondelinge “ja” schriftelijk bevestigen.

In Spanje is het gebruikelijk om je positief en optimistisch uit te drukken over zakelijke beslissingen, opportuniteiten, … Het gevolg? Spanjaarden schuwen het woord “neen”. Dus krijg je een positief antwoord, ga dan niet meteen uit van zakelijk succes. Een bevestiging op mail laten zetten, is essentieel.