De kartonmarkt kende in 2020 een turbulent jaar. De prijzen voor karton waren sinds 2017 in dalende lijn, maar kenden tijdens beide lockdowns een indrukwekkende stijging door een grotere vraag naar verpakkingen voor geneesmiddelen, levensmiddelen en toiletpapier.

Terwijl de vraag eind 2020 groot was, was het aanbod niet toereikend. De tijdelijke sluiting van bedrijven in bepaalde sectoren leidde tot een vermindering van de hoeveelheid afval wat de prijzen deed stijgen.

Ondertussen vertonen deze prijzen terug een dalende trend. De vraag naar nieuw papier nam begin 2021 af (onder andere door een zwakkere export naar het Verre Oosten) terwijl de inzameling van oud papier terug aantrok. Deze toename is niet enorm, maar wel voldoende om een stevig overschot aan oud papier te creëren indien de vraag blijft dalen.

Invloed van een kever op houtmarkt

Ook de prijzen voor hout staan sinds 2019 onder druk, deels door de verwoestende invloed van een kever die in Duitsland hele bossen vernietigt en door een sterke daling van de buitenlandse vraag. De invloed van de schorskever kan nog enkele jaren duren. Aangetaste bomen worden massaal gekapt, wat zorgt voor een overaanbod aan vers hout. Afvalhout vindt daardoor minder snel zijn weg naar recyclage, wat eind vorig jaar zorgde voor een groeiende onzekerheid op de houtmarkt.

Hoewel het aanbod van afvalhout momenteel geen problemen stelt, is het evenwicht fragieler dan vorig jaar. In 2021 vertaalt dit zich dus in stijgende prijzen.

Prijzen van metaal: China neemt voortouw

Als gevolg van verminderde investeringen in infrastructuur in China en Turkije zijn de metaalprijzen sinds 2019 gedaald. De Covid-19 crisis leidde tot een verdere aanzienlijke daling van de prijzen. Ook de tijdelijke vertraging in de automobielindustrie had een ongunstige invloed op de metaalprijzen. Deze sector herstelt zich sinds het derde kwartaal van vorig jaar echter veel beter dan aanvankelijk voorzien.

Nu de Chinese overheid terug sterk investeert in openbare voorzieningen als infrastructuur, neemt de binnenlandse vraag naar staal enorm toe. Als gevolg hiervan schoot de prijs van ijzererts de hoogte in. De omschakeling van ruwstaalproductie op basis van ijzererts naar schroot joeg ten slotte ook de schrootprijzen naar ongekende hoogtes.

Voor de komende maanden wordt op de metaalmarkt dan ook een algemene prijsstijging verwacht.

Tekort aan materiaal jaagt prijs plastics hoogte in

Na een sterke daling sinds 2017 door het Chinese invoerverbod, stabiliseerden de prijzen van plastic folie in 2018 en 2019. Toen de pandemie begin 2020 toesloeg, zagen we ongeruste markten waarin de prijzen voor ruwe olie een ongekend dieptepunt bereikten. Dat had ook zijn weerslag op de prijs van virgin plastic dat op een gegeven moment onder die van het recyclaat dook. Het gebruik van virgin plastic was financieel aantrekkelijker en de vraag naar gerecycleerd materiaal nam af.

Met de vaccinaties in het vooruitzicht begint de economie zich langzaam te herstellen wat zich vertaalt in stijgende prijzen voor aardolie en afgeleide producten. De olieprijs herstelt zich richting het niveau van voor de crisis, waardoor de prijs van virgin plastic sedert begin 2021 sterk stijgt.

In Noord-Amerika hebben dramatische tekorten de prijzen doen exploderen. De winterstormen in de Golf van Mexico hebben de productie lamgelegd en de producenten zijn niet in staat aan de vraag te voldoen. Tezelfdertijd wordt ook Europa geconfronteerd met productiestops. De beschikbaarheid van veel materialen, zoals polypropyleen, is zeer beperkt, waardoor de prijzen fors toenemen en grootschalige prijsstijgingen niet zijn uit te sluiten.

De prijs van virgin plastic staat vandaag zeer hoog. Verpakkingsproducenten beginnen noodgedwongen recyclaat te gebruiken, waardoor de voorraden bij de recycleurs krimpen en de prijs van recyclaat ook begint te stijgen. Vandaar het belang om blijvend in te zetten op het sorteren en de recyclage van plastics om zo de aanvoer van voldoende gerecycleerd materiaal bij de recycleurs te garanderen.

De markten van secundaire grondstoffen zijn steeds gevoelig geweest voor externe invloeden. De corona-pandemie heeft dit alleen maar versterkt. Voor de toekomst zal veel afhangen van het economisch herstel. De onvoorspelbaarheid die dit meebrengt zorgt voor instabiele markten. Het is daarom cruciaal dat de waarde en de zuiverheid van ons afval zo hoog mogelijk blijven.

(Bovenstaande bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Valipac V.Z.W. (Wemmel))

Meer info: 02/456.83.10 of http://www.valipac.be.