Sinds 2013 zijn dierproeven voor cosmetica verboden. Bijna alle producten die op de markt komen bevatten evenwel chemische stoffen. De Europese wetgever eist dat elk product met chemische stoffen op de veiligheid voor consumenten wordt getest. Denken we maar aan cosmetica, schoonmaakproducten, verven of kleefstoffen. De voorwaarden staan in de REACH (Registration, Evaluation and Authorization of Chemicals)-wetgeving.

Omdat het menselijk oog zo kwetsbaar is, worden die chemische producten ook altijd op ogen getest. Vroeger gebeurde dat via proeven op konijnen. Bij de Draize-test krijgen levende konijnen de stof in de ogen. Deze test wordt, vanwege het dierenleed, al lang gecontesteerd.

De zoektocht naar adequate en betrouwbare methodes die geen gebruik maken van levende dieren, is al lang bezig, maar met nieuwe oplossingen rezen ook nieuwe problemen. Daarom engageerde VITO zich in 2015 in het CON4EI-project, een internationaal project dat oogirritatie onderzoekt en niet alleen een databank voor alternatieve testen ontwikkelde maar ook een mix van methodes combineerde om zo tot een betrouwbare teststrategie te komen.

Cruciaal in die alternatieve teststrategie is de opaciteitsmeter. Die kan de schadelijkheid van een chemische stof op de ogen meten door gebruik te maken van de ogen van dode dieren. Daarbij gaat het meestal om de ogen van kalveren die in slachthuizen uit het slachtafval worden gehaald. De BCOP (Bovine Corneale Opaciteit en Permeabiliteit) is een erkende test die rechtstreeks de effecten van testchemicaliën op de doorschijnbaarheid en doorlaatbaarheid van het hoornvlies van runderen meet. Vooralsnog gebeurde dat met een toestel dat de lichtdoorlaatbaarheid van het hoornvlies meet, maar daardoor ook enkel schade aan het centrum van hoornvlies toont. In het laser-toestel dat VITO samen met technologiepartner Exmore heeft doorontwikkeld, werd het gewone licht vervangen door laser-licht en kan schade aan de hele cornea worden gemeten. Daardoor zijn de resultaten niet alleen betrouwbaarder maar geven ze ook een vollediger beeld van de schade die een stof eventueel aanricht.

Om dit toestel Europees erkend te krijgen als betrouwbaar instrument voor het meten van het effect van chemische stoffen op de ogen, moest het gevalideerd worden en door alle lidstaten als methode erkend worden. De OESO heeft het laser-toestel nu opgenomen in de officiële richtlijn 437 waardoor het wereldwijd kan worden ingezet als betrouwbare methode bij testen voor oogirritatie waarbij vroeger levende dieren werden gebruikt.

Meer info: 014/61.86.66 of http://www.exmore.com.