Liquiditeit vormt nog steeds een uitdaging. In 2024 kon één op vier KMO’s (26,1%) de kortlopende schulden niet met eigen middelen betalen, al is dat iets beter dan twee jaar eerder (27,6%). Daarnaast heeft 43,6% van de bedrijven minder dan drie maanden cash-buffer, tegenover 36,2% in 2022. Dat betekent dat bijna de helft van de ondernemingen weinig ruimte heeft om tijdelijke omzetdalingen of laattijdige betalingen op te vangen.

Vooral zelfstandigen (35%) en micro-ondernemingen (28%) blijven kwetsbaar terwijl grotere bedrijven dankzij hun schaal doorgaans stabielere reserves aanhouden. Regionaal lopen bedrijven in Henegouwen het grootste risico (drie op tien) terwijl Vlaams-Brabant het best presteert (één op vijf).

Winstgevendheid onder druk

Gemiddeld draaide 22% van de Belgische KMO’s in 2024 verlies. De horeca blijft het zwaarst getroffen (37% verlieslatend), wat wijst op blijvende structurele kwetsbaarheid. Kennisintensieve ondernemingen doen het beter: het aandeel verlieslatende bedrijven daalde van 15,3% naar 13,5%.

Kleine KMO’s (11–50 werknemers) zagen hun mediane winst stijgen met 24,6%, wat suggereert dat schaalvergroting rendeert wanneer efficiëntie behouden blijft. Regionaal doen West- en Oost-Vlaanderen het beter (ongeveer 21% verlieslatende bedrijven) dan Brussel (28%) en Waals-Brabant (31,7%).

Groeien op krediet wordt de norm

De groei van Belgische KMO’s wordt steeds vaker gefinancierd met schulden. In 2022 kon nog 56% van de ondernemingen uitbreiden met eigen middelen; in 2024 daalde dat tot 45%. Dat betekent dat een meerderheid van de bedrijven afhankelijk is van externe financiering, wat de gevoeligheid verhoogt voor rentestijgingen of vertraagde betalingen. Vooral de horeca en bouwsector leunen sterk op krediet terwijl kennisintensieve bedrijven hun groei vaker met winst financieren.

Investeren ondanks verlies

Opvallend: 11% van de Belgische KMO’s werft personeel aan terwijl ze verlies draaien. Dat toont dat veel ondernemers bewust blijven investeren in groei of talent, ook in uitdagende tijden. In de horeca is dit aandeel het hoogst: één op drie bedrijven (34%) blijft aanwerven ondanks negatieve resultaten.

Kleine teams, grote productiviteit

Micro-ondernemingen met 2 tot 10 werknemers blijken de meest productieve: zij realiseren gemiddeld 50.254 euro EBITDA per werknemer, tegenover 15.287 euro bij middelgrote ondernemingen (51–250 werknemers). De handelssector noteert een productiviteitsgroei van 17% op twee jaar tijd. Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen voeren de lijst aan met respectievelijk 320.000 euro en 287.000 euro omzet per FTE terwijl Brussel met 140.000 euro duidelijk achterblijft.