Binnen Interreg Vlaanderen-Nederland wordt grensoverschrijdende samenwerking gestimuleerd in diverse sectoren. De nieuwe projecten richten zich onder andere op het ontwikkelen van slimme ramen met thermochroom glas dat zich aanpast aan de seizoenen, en op het direct gebruik van zonlicht als energiebron voor chemische processen. Daarnaast wordt er gefocust op het aanleggen van klimaatrobuust groen in stedelijke gebieden en op het herstellen van biodiversiteit door middel van boslandbouw op landbouwbedrijven.

Met deze goedkeuring wordt in totaal 13.5 miljoen euro geïnvesteerd in de Vlaams-Nederlandse grensregio, inclusief co-financiering. De helft van dit bedrag komt uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Met deze nieuwe projecten, die onder Oproep 2 vallen, komt het totale aantal goedgekeurde projecten op 43, met een totale investering van 102.3 miljoen euro EFRO en de ondersteuning van 410 organisaties.

Het project U-SAVE richt zich op het ontwikkelen van slimme ramen met thermochroom glas dat zich aanpast aan seizoensveranderingen. Dit slimme raam vermindert niet alleen de verwarmingsbehoefte in de winter, maar ook de koelvraag in de zomer. Het project streeft naar energiebesparing tot 33% bovenop de huidige normen, met een jaarlijkse CO2-reductiepotentieel van miljoenen tonnen. De projectduur loopt van 01/02/2024 tot 31/01/2027, met TNO als projectverantwoordelijke en een toegekende subsidie van 1.298.451,02 euro (50%).

Het project CAMBIUM richt zich op het herstellen van biodiversiteit door landbouwbedrijven aan te zetten tot boslandbouw. Boslandbouw combineert natuurlijke elementen zoals bomen en struiken met landbouwgewassen of dieren, waardoor zowel biodiversiteit als de productiviteit van landbouwgrond wordt verhoogd. Het project heeft als doel om landbouw en natuur in harmonie te brengen en draagt bij tot de professionalisering van advisering op dit gebied. De projectduur loopt van 01/03/2024 tot 28/02/2027, met Praktijkpunt Landbouw Vlaams-Brabant als projectverantwoordelijke en een toegekende subsidie van 672.402,20 euro (50%).

De wereld staat voor heel wat uitdagingen. Enkele daarvan zijn de overstap naar duurzame energie en het verminderen van CO2-uitstoot. Vanuit de chemische industrie is er een sterke vraag naar ontwikkeling van technologieën om groene chemicaliën en brandstoffen te produceren, en tegelijk CO2-uitstoot te verminderen. Binnen FOTON is het daarom de bedoeling om high-tech systemen en materialen voor zonlicht gedreven duurzame processen te ontwikkelen die bijdragen tot een klimaatneutrale industrie. Het direct gebruik van zonlicht als energiebron voor chemische processen heeft een aantal voordelen ten opzichte van het conventioneel gebruik van duurzaam opgewekte elektriciteit. Ten eerste is er de hoge energie-efficiëntie bij het directe gebruik van zonlicht: er is geen energieverlies bij het omzetten van zonlicht naar elektriciteit of minder energieverlies als de elektriciteit wordt opgewekt in de chemische reactor zelf. Transport van elektriciteit is niet nodig en er wordt direct gebruik gemaakt van zonlicht voor de lokale productie van groene waterstof en methanol. Deze decentrale productie voorkomt hoge kosten verbonden aan infrastructuur. Aan de hand van drie pilots wordt aangetoond dat zonlicht op een technologisch efficiënte, energie-efficiënte en financieel haalbare manier kan worden gebruikt als duurzame energiebron voor de productie van groene methanol en groene waterstof.

Projectduur: 01/02/2024 - 31/01/2027. Projectverantwoordelijke: TNO. Toegekende subsidie Interreg: 2.394.557,11 euro (50%)

In steden hebben bomen en groenvoorzieningen veel positieve effecten, zoals het verbeteren van waterhuishouding, verminderen van hitte en bijdragen tot betere luchtkwaliteit. Echter, klimaatverandering leidt tot uitval van planten, wat niet alleen de leefomgeving verslechtert maar ook grote kosten meebrengt voor gemeenten. Klimaatrobuust StadsGroen wil deze uitval verminderen door kennis uit de (bos)ecologie toe te passen. Door klimaatbestendig groen aan te leggen, wordt niet alleen de leefbaarheid van steden vergroot, maar ook bijgedragen aan klimaatadaptatie, gezondheid, en natuurbehoud. Het project zet op 12 proeflocaties in op drie verschillende typen stadsgroen: 5.060 m² kleinschalig groen zoals stroken (buurtgroen), 289 aren middelgrote groenvoorzieningen zoals parken (wijkgroen), 27,8 hectaren grote groengebieden, zoals stadsranden of groene uitloopgebieden Bij elkaar opgeteld wil het project een impact opleveren van 31,22 hectaren aanleg en verbetering van stedelijk groen in de grensregio.

Aanleg van klimaatrobuust groen in de stad vraagt om een omschakeling bij zowel overheden, groenbeheerders, groenopleidingen en omwonenden. Hiervoor is een integrale manier van denken nodig waarbij groen niet langer alleen een kostenpost is, maar functioneel wordt ingezet. Om de omschakeling zo breed mogelijk te integreren, worden de effecten van de ingrepen op de pilootlocaties uitgebreid gemonitord en worden de resultaten vertaald naar een handboek waarmee andere steden en gemeenten aan de slag kunnen. Ook zal aan weerszijden van de grens gewerkt worden aan onderwijsprogramma's voor de middelbare beroepsopleiding.

Gebaseerd op de theoretische kennis en de praktijkervaring van de testlocaties wordt een lespakket geschreven. Aankomende hoveniers uit Vlaanderen en Nederland worden opgeleid om klimaatrobuust groen aan te leggen en krijgen de kans om op de pilootlocaties van het project stage te lopen of onderzoek te doen. Ook medewerkers van (gemeentelijke) groenbedrijven in de grensregio zullen worden bijgeschoold.

Projectduur: 01/02/2024 - 31/01/2027. Projectverantwoordelijke: Gemeente 's-Hertogenbosch Toegekende subsidie Interreg: 2.398.453,60 euro (50%) Thema: Een groener Europa. Klimaat, milieu en natuur.