Europese normen in een notendop

Hoe komen Europese normen tot stand?

Experten en stakeholders uit de hele waardeketen van specifieke sectoren ontwikkelen samen Europese normen. Koepelorganisaties zoals CEN, CENELEC en ETSI leiden dat proces in goede banen. CEN, het Europese comité voor normalisatie, telt bijvoorbeeld 34 leden: de nationale normalisatiebureaus van 34 verschillende landen – het VK incluis.

Hoe vinden Europese normen lokaal ingang?

Een voorbeeld: geeft een internationale stemronde binnen CEN groen licht voor een nieuwe of gewijzigde Europese norm, dan moeten alle leden van de koepelorganisatie die aanvaarden én tegenstrijdige nationale normen terugtrekken. Meer dan 160.000 nationale normen kregen zo al een Europees alternatief.

Zijn Europese normen wettelijk verplicht?

Pas als een regelgevende tekst op dwingende wijze naar de norm verwijst, bent u ook wettelijk verplicht die toe te passen. Maar op Europees niveau worden normen meestal niet op dwingende wijze vermeld, maar wel opgegeven als referentie voor de bedrijfswereld. Momenteel verwijzen zo’n 30 Europese richtlijnen en verordeningen naar bijna 5000 verschillende normen, bijvoorbeeld voor machinebouw, speelgoed of medische toestellen.

Wat met Europese normen na de brexit?

BSI, het Britse instituut voor normalisatie, blijft volwaardig lid van CEN en CENELEC tot eind 2020. Zo blijven Britse experten betrokken bij Europese normontwikkeling, wat de handel tussen het VK en de rest van Europa ten goede komt. Deze beslissing is onafhankelijk genomen en zal uitgevoerd worden ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen tussen de EU en het VK. Tijdens deze periode zullen ook de modaliteiten worden uitgewerkt voor het BSI-lidmaatschap na 2020.

Gooien het VK en de EU het uiteindelijk toch niet op een akkoord, dan moeten uw goederen op termijn mogelijk aan nieuwe normen voldoen om ook in de Britse markt ingang te vinden. Dat zal dan weer inspanningen vereisen om uw productie-, kwaliteits- en andere processen aan te passen.

Maar de kans dat het zo’n vaart loopt, is klein. Zowat 95% van alle Britse normen zijn immers internationaal (ISO/IEC) of Europees (CEN/CENELEC) en het VK werkte er actief aan mee. Die omzetten in nieuwe nationale normen, zou bovendien een huzarenstuk zijn. Ook de competitiviteit en commerciële kansen van Britse bedrijven op de Europese markt zouden eronder leiden. En dat beseffen ook de Britten: de Britse regering gaf al te kennen dat het VK koste wat kost hoge standaarden wil behouden, en dat samenwerking met de EU daarbij cruciaal blijft. Het VK verankert alle direct toepasbare Europese wetgeving in de Britse wetgeving wanneer de ‘EU with-drawal bill’ in voege treedt op de dag van de brexit.

TIP: Zo houdt u een vinger aan de pols in de wereld van normen

1. Volg uw sectorfederatie op de voet

Beroepsfederaties spelen een cruciale rol bij het ontwikkelen van normen in België, al dan niet gestuurd vanuit een competentiecentrum. 27 sectoroperatoren zoals Agoria (Sirris), Centexbel en WTCB zijn partner bij het Bureau voor Normalisatie (NBN) en betrokken bij maar liefst 70% van alle normontwikkeling.

2. Win advies in bij een Normen-Antenne

In bepaalde nichedomeinen – van lastechnieken en nanomaterialen tot Industrie 4.0, energie-efficiëntie en brandpreventie – kan u terecht bij zogeheten ‘Normen-Antennes’ voor gratis advies op maat. Een complete lijst met Normen-Antennes vindt u op de website van de FOD Economie: www.economie.fgov.be/nl/ondernemingen/Marktreglementering/normalisatie/Normen-Antennes

3. Ga te rade bij het NBN

Wordt uw bedrijfsactiviteit niet door een sectoroperator of Normen-Antenne vertegenwoordigd? Dan is het NBN, het Bureau voor Normalisatie én het enige Belgische lid van CEN, het geknipte aanspreekpunt voor meer informatie. Ook wie mee wil werken aan de ontwikkeling van normen, kan bij het NBN aankloppen. Meer info vindt u op: www.nbn.be

4. Haal de banden aan binnen uw hele waardeketen

Van leveranciers over partners tot klanten: communiceer transparant met al uw Britse zakenpartners over de normen die u binnen uw organisatie hanteert. Zo smeedt u een sterke vertrouwensband. Die biedt een stevig fundament voor verdere internationale samenwerking, mocht het normenlandschap wijzigen na de brexit.