De feestdagen zijn naar jaarlijkse gewoonte een bijzonder drukke periode voor koeriersdiensten. Meer personeel betekent uiteraard extra kosten, iets wat Bpost wil compenseren door tussen Black Friday en Kerstmis een toeslag van één euro per pakje aan te rekenen. In de marge hiervan keurde de federale regering onlangs de pakjeswetgeving goed. Met een minimumloon voor koeriers en een plafond op het aantal werkuren per dag wil de overheid wantoestanden in de sector tegengaan. Een goede zaak, maar het betekent wel dat de verzending van pakjes duurder dreigt te worden.

Wil dit dan zeggen dat we deze kerst meer betalen voor de pakjes die we via webwinkels bestellen? Dat hoeft niet meteen het geval te zijn, zeker niet als we op een verstandigere manier omgaan met de overbodige kosten die bij zo’n verzending komen kijken. Na de feestdagen sturen veel mensen hun kerstcadeaus terug, omdat ze er toch niet zo tevreden mee zijn of liever iets anders willen. Het is iets waar we ons eigenlijk het hele jaar schuldig aan maken. We bestellen klakkeloos online producten, omdat we toch weten dat we bestellingen gratis kunnen terugsturen.

Elke consument betaalt mee

Het gevolg is dat het aantal geretourneerde pakjes de spuigaten uitloopt. Voor een webwinkel betekent dit extra kosten en meer werkdruk. En dan hebben we het nog niet gehad over de milieu-impact van al die pakjes die heen en weer gaan. Bovendien moeten we goed beseffen dat de meeste webwinkels de kosten van dat gratis retourneren al verrekend hebben in hun productprijzen. Ze weten dat een bepaald aantal pakjes automatisch zal terugkeren en verhogen op basis hiervan de prijs voor consumenten. Een prijs die je altijd betaalt, ook als je zelf nooit een bestelling terugstuurt.

Een groot aantal consumenten wordt op die manier dus benadeeld. En dat is niet fair. Daarom zou de EU er goed aan doen om het gratis retourneren van pakjes te verbieden. In dat geval hoeven retailers het risico op teruggestuurde bestellingen niet meer in te calculeren en kunnen ze hun prijzen verlagen. Het gewonnen bedrag kan ook meteen dienen om de eventueel gestegen koerierskosten op te vangen.

Verbod is goed voor iedereen

Intussen zijn al enkele webwinkels gestopt met het aanbieden van gratis retourneringen. In Nederland is Wehkamp begonnen met het aanrekenen van retourkosten, wat nu al resulteert in 10 procent minder teruggestuurde bestellingen. Ook H&M heeft dit voorbeeld onlangs gevolgd. Winkels die zijn gestopt met gratis retourneren, compenseren dit vaak met een vast, symbolisch bedrag per terugkerende bestelling. Een goede eerste stap, al is het maar omdat het consumenten twee keer doet nadenken voor ze een aankoop doen en we zo op een doordachte manier leren omgaan met online bestellingen.

Maar daar mag het niet bij blijven. Een officieel verbod op gratis retourneren zou voor iedereen een win opleveren. Voor de webwinkel, die minder tijd verliest in distributiecentra waar het personeel sowieso al schaars is. Voor de consument, die een eerlijkere prijs betaalt voor producten en ook niet hoeft op te draaien voor tariefverhogingen bij koeriers – de kost ligt immers volledig bij consumenten die zich wel nog schuldig maken aan retourneren. En natuurlijk ook voor onze planeet, aangezien minder retour automatisch ook minder belasting voor het milieu betekent.