Via een regularisatie en een herbestemming van terreinen die gepaard gaan met een uitbreiding van zijn concessie bij De Vlaamse Waterweg, krijgt Ebema in Zutendaal een vijftal hectaren extra ter beschikking. Het totaal areaal van de onderneming stijgt zodoende naar 22 hectaren. De operatie maakt komaf met de “grillige contouren” van de site in Zutendaal, die een rem zetten op een efficiënte bedrijfsvoering. De optimalisatie zet tevens een punt achter een lange procedure die bijna twee decennia in beslag nam. Eén van de laatste losse eindjes binnen het Economisch Netwerk Albertkanaal (ENA) raakte zo geknoopt.

“Ons motto is: Ebema verbetert ruimte. Dit verbetert de ruimte van Ebema. Die wordt efficiënter, economischer én ecologischer”, zei bestuurder Ludo Panis op een persconferentie. “Onze toekomst is veilig gesteld”, heette het.

Ademruimte voor logistiek en productie

De bijkomende ruimte zal van pas komen, maakte Ludo Panis duidelijk. Het bedrijf kan zijn interne logistiek, zijn buitenopslag en de afhandeling van vrachtwagens stroomlijnen én verder timmeren aan zijn expansie. Ebema wil namelijk naast zijn vele producten voor de open ruimte, tuin, terras en oprit - betonnen vloerplaten, tegels, straat- en boordstenen, straatmeubilair - ook actief worden in betonnen gevelstenen. De definitieve beslissing over de bouw van een nieuwe fabriek voor dat nieuw product zal pas later dit jaar vallen en de bouw zal dan nog een tweetal jaar vergen, maar intussen wordt die productie in een bestaande eenheid opgestart.

Ebema zit in de lift. De omzet groeide op vijf jaar tijd met een kwart, geven co-ceo’s Sonja Kuypers en Bart Van Winkel aan. Corona boog die trend niet om: ondanks een sluiting van een drietal weken om volledig coronaproof te kunnen werken, rondde de onderneming met 230 werknemers vorig jaar voor het eerst de kaap van 50 miljoen euro omzet. De teller steeg naar 52 miljoen euro (tegenover 49 miljoen in 2019).

De vestiging in Rijkevorsel kreeg zopas al een extra productiehal. De groei-ambities namen vorig jaar eveneens de vorm aan van een “strategische participatie” in sectorgenoot Eurodal uit Grobbendonk. De grotere betonnen tegels en vloerplaten van dat bedrijf vullen het eigen aanbod van Ebema aan.

Link met het water

Ebema heeft sinds zijn opstart in 1946 - dit jaar 75 jaar geleden - een nauwe band met de waterweg. Jaarlijks voert het 400.000 à 450.000 ton grondstoffen aan naar zijn twee vestigingen in Zutendaal (aan het Albertkanaal) en Rijkevorsel (aan het kleinere kanaal van Dessel naar Schoten). Met een nieuwe fabriek kan dit volume nog eens met 10% toenemen. In Zutendaal kunnen binnenschepen komen lossen aan de bijna één kilometer lange kaai, waar een kraan op sporen voor de overslag van het bulkgoed in vakken instaat.

Gelet op de kleinere omvang van de zendingen en de vraag naar just-in-time leveringen gebeurt de verdeling van de producten in de regel over de weg. Maar bij grotere projecten die rechtstreeks aan het water palen, komt de binnenvaart sinds 2017 eveneens in beeld. Toen leverde Ebema vanuit Zutendaal voor de heraanleg van de Wilfordkaai in Temse 767 ton betonproducten per binnenschip. Het haalde zo met één schip 31 vrachtwagens van de weg. Intussen ging het bedrijf over het water al eens zo ver als het Nederlandse Waddeneiland Terschelling. “Waar mogelijk bekijken we die optie altijd in overleg met onze klanten”, luidt het.

Verduurzaming

Die band met het water wil het bedrijf naar de toekomst toe verder als troef uitspelen. Het is een streven dat Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters en voorzitter Frieda Brepoels van De Vlaamse Waterweg toejuichen. “Ebema is een mooi voorbeeld voor vele bedrijven”, oordeelde Lydia Peeters.

Als belangrijkste waterweg in Vlaanderen biedt het Albertkanaal - goed voor een trafiek van 40 miljoen ton per jaar, het equivalent van 2 miljoen vrachtwagenritten per jaar of liefst 8.000 per dag - nog steeds potentieel voor de ontwikkeling van nieuwe bedrijvigheid én het verschuiven van goederenvervoer van de weg naar het water, wat verduurzaming in de hand werkt, benadrukte de minister. “Vlaanderen wil het aandeel van de binnenvaart tegen 2030 optrekken van 13 naar 20%. Dat zou nog eens miljoenen vrachtwagenritten uitsparen”.

De Vlaamse regering tast al diep in de buidel voor projecten zoals de ophoging van de bruggen over het Albertkanaal, maar wil daarin via het relanceplan om uit de corona-crisis te geraken en in het raam van de Europese Green Deal nog verder gaan, met 865 miljoen euro voor investeringen in meer verkeersveiligheid, fietsinfrastructuur en verduurzaming van transport, stelde Peeters nog. De waterweg wordt daarbij niet vergeten.

Een gecoördineerde en doordachte aanpak op het stuk van bedrijfsterreinen, zoals dat binnen het ENA gebeurt, helpt daarbij, maakte Frieda Brepoels de link naar Ebema. Het kan in haar ogen ook navolging krijgen op andere delen van het Vlaamse vaarwegennet.